Ankara Palas ya da eski adıyla Ankara Vakıf Oteli, Türkiye’nin ilk yıllarında Ankara’da milletvekilleri için bir sosyal tesis ve resmi konuklar için konukevi olarak hizmet vermiş; Türk siyasi hayatının birçok önemli olayına tanıklık etmiş bir binadır.
22 Şubat 2024'te müze olarak ziyarete açıldı.[1]Mimar Kemalettin tarafından tasarlanmıştır.
Tarihi
Altındağ ilçesi Ulus'ta İkinci Meclis Binası'nın tam karşısında yer alan bina, 1924-1927 arasında inşa edildi. İlk tasarımı Mimar Vedat Tek tarafından yapılmıştı. Sıhhiye Vekaleti’n ait bir bina olarak yapımı başladıktan sonra mimarlık ücretinin ödenmemesi nedeniyle[2] Vedat Bey’in işi bırakması üzerine Mimar Kemalettin Bey’in yeni tasarımına göre inşası tamamlandı.[3] Mimar Kemalettin Bey, yapının inşası sürerken şantiyede hayatını kaybetti. Vakıflar İdaresi’ne devredilmiş olan otel, 17 Nisan 1928 günü 120 yatak kapasitesi ile hizmete girdi.[4]
Yapı, 1930’larda siyasetçiler, gazeteciler, sanatçıların buluşma mekanı olduğu gibi yurtdışından gelen resmi heyet ve konukları ağırlama işlevini de üstlenmişti. Atatürk devrimleri ile Türk toplum hayatına getirilen bazı yeniliklerin ilk defa Ankara Palas’ta başlatıldığı bilinir; özellikle kadınların erkeklerle eşit koşullarda sosyal hayata girmesine önayak olmak üzere düzenlenen sosyal etkinliklere ev sahipliği yapmıştır.[2] Ankara Palas’ta cumhuriyetin ilk yıllarında düzenlenen etkinliklerin en ünlüsü “cumhuriyet baloları”dır.[5]
Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün malı olan bina, 1975’e kadar otel olarak işletildi.[6] 1976-1982 arasında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından ofis ve sergi alanı olarak kullanıldı.[6] 1982 yılında Dışişleri Bakanlığı tarafından kapsamlı bir restorasyondan geçirildi ve 29 Ekim 1983 günü düzenlenen kabul resmiyle "Ankara Palas Devlet Konukevi" olarak hizmete açıldı.[6][7]
Binanın yapım süreci, 2023 yılında yayımlanan Ankara Palas’ın Merdivenleri adlı çizgi romana konu olmuştur.[8]
Günümüzdeki kullanımı
Uzun yıllar boyunca Dışişleri Bakanlığı'na bağlı faaliyet gösteren yapı, 3 Eylül 2018 tarihinde Cumhurbaşkanlığı'na devredildi. Ekim 2019'da basına yansıyan haberlerde, Ankara Palas'ın restore edileceği ve "Cumhurbaşkanlığı Müzesi" olarak hizmet vermeye başlayacağı belirtilmiştir.[9] 21 Şubat 2024 tarihinde ise "Ankara PalasMüzesi" adıyla ziyarete açılmıştır.[10][11]
Mimari özellikleri
Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın örneklerinden olan Ankara Palas Devlet Konukevi binası, genel görünüşü itibarıyla dikdörtgen şeklinde bir yapıdır. Bodrum dahil 3 katlıdır. Ortada büyük bir balo salonu, bitişiğinde önünde teras bulunan çay ve oyun salonu, arkada ise bir yemek salonu bulunur.[12] 60 konuk odasının on altısı zemin kattadır. Birinci katta özel bir suit daire yer alır. Binanın cephesinde çini süslemeler vardır.