พระเจ้ามินดง

พระเจ้ามินดง မင်းတုန်းမင်း
เจ้าฟ้าแห่งมี่นโด้น
พระมหากษัตริย์พม่า
ดำรงพระยศ	18 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1853 – 1 ตุลาคม ค.ศ. 1878
ราชาภิเษก	6 กรกฎาคม ค.ศ. 1854
ก่อนหน้า	พระเจ้าพุกามแมง
ถัดไป	พระเจ้าธีบอ
พระราชสมภพ	8 กรกฎาคม ค.ศ. 1808(1808-07-08) อังวะ มองลวีน
สวรรคต	1 ตุลาคม ค.ศ. 1878(1878-10-01) (70 ปี) มัณฑะเลย์
ฝังพระศพ	พระราชวังมัณฑะเลย์
พระมเหสี	พระราชินี 45 องค์ รวมทั้งพระนางจักราเทวี
พระราชบุตร รายละเอียด	พระราชโอรสธิดา 108 องค์ รวมทั้ง: ธีบอและพระนางศุภยาลัต
พระรัชกาลนาม ศิริบวรวิชัยนันทยศปัณฑิต ตรีภวนาทิตยาธิบดี มหาธรรมราชาธิราช (သီရိပဝရဝိဇယာနန္တယသပဏ္ဍိတ တြိဘဝနအာဒိတျာ မဟာဓမ္မရာဇာဓိရာဇာ)
ราชวงศ์	โก้นบอง
พระราชบิดา	พระเจ้าแสรกแมง
พระราชมารดา	พระนางจันทรา มเหสีตำหนักใต้
ศาสนา	พุทธเถรวาท

พระเจ้ามินดง (พม่า: မင်းတုန်းမင်း, ออกเสียง: [mɪ́ɰ̃.dóʊ̯ɰ̃ mɪ́ɰ̃], มี่นโด้นมี่น; 8 กรกฎาคม ค.ศ. 1808 – 1 ตุลาคม ค.ศ. 1878)^{[1][note 1]} มีพระนามตอนเสด็จพระราชสมภพว่า มองลวีน (မောင်လွင်)^[3] เป็นพระมหากษัตริย์พม่าแห่งราชวงศ์โก้นบองระหว่าง ค.ศ. 1853–1878^[4] พระองค์เป็นผู้ย้ายเมืองหลวงไปอยู่ที่อมรปุระและมัณฑะเลย์ พระองค์เป็นผู้ปฏิรูปการปกครองให้ทันสมัยขึ้น ตอนที่พระองค์ขึ้นเสวยราชสมบัติ ทรงสถาปนาพระนางจักราเทวี น้องร่วมพระบิดาคือพระเจ้าแสรกแมง ขึ้นเป็นอัครมเหสี และสถาปนาเจ้าหญิงราชธิดาพระเจ้าจักกายแมง คือ พระนางอเลนันดอเป็นมเหสี

ในสมัยของพระองค์ต้องประสบปัญหาความขัดแย้งกับอังกฤษ การสูญเสียดินแดนของพม่าตอนล่าง และปัญหาการแย่งชิงอำนาจภายในประเทศ

ปัญหาผู้สืบทอด

ภาพของพระเจ้ามินดงในเอกสารชาวตะวันตก

พระมเหสี พระราชโอรส และพระราชธิดา

พระเจ้ามินดงทรงมีพระชายา 45 พระองค์ พระราชโอรส 55 พระองค์ และพระราชธิดา 53 พระองค์

พระมเหสี	พระราชโอรส พระราชธิดา	หมายเหตุ
พระนางจักราเทวี	–
พระนางอเลนันดอ	พระนางศุภยาจี พระนางศุภยาลัต พระนางศุภยาเล เจ้าชายปานเช เจ้าหญิงชเวโกดอจี้ เจ้าหญิงชเวโกดอกะเล
พระนางมะเยาะนันดอ	–
พระนางอะเนาะนันดอที่ 1	เจ้าชายไม่ทราบพระนาม เจ้าหญิงไม่ทราบพระนาม
พระนางอะเนาะนันดอที่ 2	–
พระนางตองซองดอ	เจ้าฟ้าสากู เจ้าชายโม่ญี่น เจ้าหญิงโม่ญี่น
พระนางมะเยาะซองดอที่ 1	เจ้าฟ้ามาโลน เจ้าชายปยินซี เจ้าชายวุนโธ
พระนางมะเยาะซองดอที่ 2	เจ้าหญิงกะนี เจ้าหญิงงาเป เจ้าชายแมะคะยา เจ้าหญิงคยานัต เจ้าหญิงซินหยิ่น
พระนางตองชเวเยที่ 1	เจ้าชายมยินกุ่น เจ้าชายมยินกุนเดง
พระนางตองชเวเยที่ 2	เจ้าหญิงตะกอง เจ้าหญิงจูนดอง
พระนางมะเยาะชเวเยที่ 2	เจ้าชายญองยาน เจ้าชายญองโอก เจ้าหญิงเจาะเซาะ
พระนางเสงดน	–
พระนางมะกเว	เจ้าหญิงมินคิน เจ้าหญิงปยีนซี
พระนางลองชี	เจ้าหญิงเมงเกง เจ้าหญิงผกันคยี พระเจ้าสีป่อ เจ้าหญิงเมกถีหล่า
พระนางซะบเวดอง	เจ้าหญิงปีน เจ้าชายมอเมฆ
พระนางกอนิทวา	เจ้าชายทอนเช เจ้าชายพินเล เจ้าชายกอธานี เจ้าชายปันยา เจ้าหญิงมยินโกน เจ้าหญิงตองตา เจ้าหญิงปะเดง เจ้าหญิงเมียวคยี เจ้าหญิงมินลัต
พระนางลิมบัน	เจ้าหญิงซะลี่น เจ้าชายเชบิ่น เจ้าชายยานอง
พระนางทัทปุน	เจ้าชายชเวกู เจ้าชายมอเลง เจ้าชายตองโย
พระนางยาปเว	เจ้าชายเมงตน
พระนางเลทพันสิ่น	เจ้าหญิงยินดอว์ เจ้าหญิงกาตา เจ้าชายมยีนไซ่ง์
พระนางเซวา	เจ้าหญิงเจาะญะ
พระนางกอกโกธา	เจ้าชายคธา
พระนางทนาทสิ่น	เจ้าชายกอว์ลิ่น
พระนางเมียนสิ่น	–
พระนางปเวกาน	เจ้าหญิงจอหล้า เจ้าหญิงยินเคย์
พระนางโมน	เจ้าหญิงหินกาน
พระนางฮเลงกุ่น	เจ้าหญิงตองวินกอง
พระนางเลกยา	เจ้าชายไม่ทราบพระนาม
พระนางตะนองเดง	–
พระนางทยาสิ่น	เจ้าหญิงนองมอญ เจ้าหญิงเต่งกะด๊ะ เจ้าหญิงเมงหลง
พระนางสีป่อ	–
พระนางมะจีบินเซาะ	เจ้าหญิงไมง์นอง
พระนางหติเลง	เจ้าชายทาคะยา
พระนางยวาทิต	–
พระนางงาบินสิ่น	–
พระนางนานน	–
พระนางเจาะตะโลน	เจ้าหญิงญองลา
พระนางมิกองเดะ	–
พระนางยวาปะเล	เจ้าชายติลิน
พระนางเจ-มยิน เจ้านางมีสายเลือดอยุธยา	เจ้าชายปยินมานา
พระนางแสนหวี	เจ้าชายไม่ทราบพระนาม เจ้าหญิงไม่ทราบพระนาม เจ้าหญิงไม่ทราบพระนาม
พระนางเจาะเย
พระนางสินเด
พระนางไจง์ตอง

ในวัฒนธรรมสมัยนิยม

มีนักแสดงผู้รับบท พระเจ้ามินดง ได้แก่

• สันติสุข พรหมศิริ จากละครเรื่อง เพลิงพระนาง (2539)
• เคลลี่ ธนะพัฒน์ จากละครเรื่อง เพลิงพระนาง (2560)

หมายเหตุ

1. ข้อมูลบางส่วนอ้างว่าพระองค์เสด็จพระราชสมภพใน ค.ศ. 1814^[2]

อ้างอิง

1. Saler 2014, p. 605.
2. Myint-U 2001, p. 107.
3. Myint-U 2001, p. 105.
4. Myanmar (Burma): a travel survival kit. Lonely Planet Publications. 2000. pp. 239. ISBN 9780864427038.

บรรณานุกรม

• Becker, Judith (2015). European Missions in Contact Zones: Transformation Through Interaction in a (post-)colonial World. Vandenhoeck & Ruprecht. ISBN 978-3-525-10141-4.
• Candier, Aurore (December 2011). "Conjuncture and Reform in the Late Konbaung Period". Journal of Burma Studies 15 (2).
• Charney, Michael W. (2006). Powerful Learning: Buddhist Literati and the Throne in Burma's Last Dynasty, 1752–1885. Ann Arbor: University of Michigan.
• Dhammasami, Khammai (11 January 2018). Buddhism, Education and Politics in Burma and Thailand: From the Seventeenth Century to the Present. Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-350-05426-4.
• Hall, D.G.E. (1960). Burma (3rd ed.). Hutchinson University Library. ISBN 978-1406735031.
• Htin Aung, Maung (1967). A History of Burma. New York and London: Cambridge University Press.
• Maung Maung Tin, U (1905). Konbaung Hset Maha Yazawin (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2004 ed.). Yangon: Department of Universities History Research, University of Yangon.
• Myint-U, Thant (26 March 2001). The Making of Modern Burma. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-79914-0.
• Myint-U, Thant (2006). The River of Lost Footsteps—Histories of Burma. Farrar, Straus and Giroux. ISBN 978-0-374-16342-6.
• Ooi, Keat Gin (2004). Southeast Asia: A Historical Encyclopedia, from Angkor Wat to East Timor. ABC-CLIO. ISBN 978-1-57607-770-2.
• Phayre, Lt. Gen. Sir Arthur P. (1883). History of Burma (1967 ed.). London: Susil Gupta.
• Roy, Kaushik (29 November 2020). Frontiers, Insurgencies and Counter-Insurgencies in South Asia. Taylor & Francis. ISBN 978-1-00-008423-8.
• Saler, Michael (20 November 2014). The Fin-de-Siècle World. Routledge. ISBN 978-1-317-60481-5.
• Taylor, Robert H. (2009). The State in Myanmar. NUS Press. ISBN 978-9971-69-466-1.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Mindon Min

ก่อนหน้า		พระเจ้ามินดง		ถัดไป
พระเจ้าพุกามแมง		พระมหากษัตริย์พม่า (อาณาจักรพม่ายุคที่ 3) (พ.ศ. 2396–2421)		พระเจ้าธีบอ