XVI Korpus Armijny (niem. Generalkommando XVI. Armeekorps (mot.))[a] – niemiecki korpus armijny, uczestniczył w agresji na Polskę i na Francję oraz w ataku na Związek Radziecki.
Historia
Korpus został zorganizowany w lutym 1938 roku w Berlinie jako XVI Korpus Zmotoryzowany[1]. Od momentu powstania stał się dowództwem wyższego szczebla dla organizowanych w tym okresie dywizji pancernych i zmotoryzowanych dywizji piechoty. W składzie 10 Armii uczestniczył w zajęciu Czechosłowacji przez III Rzeszą[2]. Latem 1939 roku został zmobilizowany i wszedł w skład 10 Armii (Grupa Armii Południe).
Od 1 września 1939 roku brał udział w agresji na Polskę, walcząc z oddziałami Wojska Polskiego. W I fazie agresji atakował oddziały Wołyńskiej Brygady Kawalerii[3]. Rozbił też północne skrzydło wojsk Armii Kraków zmuszjąc ją do wycofania się na linię Wisły i Sanu[4]. Żołnierze 4 DPanc należącej do XVI KA zamordowali po torturach jednego z dwóch jeńców polskich wziętych do niewoli pod Radomskiem. Obcięli mu język, uszy i nos[5].
W grudniu 1939 roku został przerzucony do Nadrenii, gdzie wszedł w skład 6 Armii (Grupa Armii B). W maju 1940 roku brał udział w agresji na Francję[1]. We wrześniu 1940 roku skierowany do Prus Wschodnich, gdzie wszedł w skład 18 Armii.
W 1941 roku uczestniczył w ataku na Związek Radziecki pod nazwą 4 Grupa Pancerna.
W dniu 1 stycznia 1942 roku 4 Grupa Pancerna została przekształcona w 4 Armię Pancerną[6].
Dowódcy korpusu
Struktura organizacyjna
Skład we wrześniu 1939 roku[9]:
Skład w październiku 1939 roku:
Skład w grudniu 1939 roku:
Skład w czerwcu 1940 roku[9]:
Skład (XVI KA przekształconego w 4 Gr.Panc.) 22 czerwca 1941 roku[10]:
Uwagi
- ↑ W polskiej literaturze dotyczącej agresji niemieckiej na Polskę w 1939 roku często korpus ten określany jest jako XVI Korpus Pancerny, ponieważ w jego skład wchodziły dywizje pancerne, lecz nazwa ta jest błędna.
Przypisy
- ↑ a b Mitcham 2010 ↓, s. 223.
- ↑ Bishop 2009 ↓, s. 15.
- ↑ Steblik 1989 ↓, s. 131.
- ↑ Mańkowski 1978 ↓, s. 37.
- ↑ Erenz i Janssen 1997 ↓, s. 181.
- ↑ Mitcham 2010 ↓, s. 205.
- ↑ Guderian 1958 ↓, s. 55.
- ↑ Iwanowski 1961 ↓, s. 610.
- ↑ a b Bishop 2009 ↓, s. 25.
- ↑ Fiszer i Gruszczyński 2009 ↓, s. 45.
Bibliografia
- Chris Bishop: Niemieckie piechota w II wojnie światowej. Warszawa: 2009. ISBN 978-83-11-11428-9.
- Marcin Bryja: Panzerwaffe. Warszawa: Wydawnictwo Militaria, 1996. ISBN 83-86209-67-4. Brak numerów stron w książce
- Benedikt Erenz, Karl-Heinz Janssen: Niemcy o zbrodniach Wehrmachtu. Warszawa: 1997. ISBN 83-11-08722-9.
- Michał Fiszer, Jerzy Gruszczyński: Operacja Barbarossa 1941. Hitlera uderza na ZSRR. Poznań: 2009. ISBN 978-83-261-0286-8.
- Heinz Guderian: Wspomnienia żołnierza. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1958.
- Wincenty Iwanowski: Kampania wrześniowa 1939. Wysiłek zbrojny narodu polskiego w czasie II wojny światowej. Warszawa: 1961.
- Dariusz Jędrzejewski, Zbigniew Lalak: Niemiecka broń pancerna 1939-1945. Warszawa: Wyd. Lampart, 1998. ISBN 83-867-7636-6. Brak numerów stron w książce
- Zygmunt Mańkowski: Między Wisłą a Bugiem 1939-1944. Studium o polityce okupanta i postawach społeczeństwa. Lublin: 1978.
- Samuel Mitcham: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Wojska pancerne. Warszawa: 2010. ISBN 978-8311-11725-9.
- Tadeusz Sawicki: Niemieckie wojska lądowe na froncie wschodnim. Warszawa: PWN, 1987. ISBN 83-01-06556-7. Brak numerów stron w książce
- Władysław Steblik: Armia Kraków 1939. Warszawa: 1989. ISBN 83-11-07434-8.
.svg){kind=small}
