Ulica Walerego Wróblewskiego w Katowicach

ulica Walerego Wróblewskiego

Bogucice
Skrzyżowanie z ul. Chrześcijan Baptystów (2024)
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Katowice
Długość	771 m[1]
Przebieg
0m ul. Ryszarda → 60m ul. Morawska 205m ul. Chrześcijan Baptystów 225m ul. Nowa 270m ul. Zofii Koniarkowej 320m ul. Wrocławska 600m ← ul. Podhalańska → ul. Normy 771m ul. Leopolda
Położenie na mapie Katowic ulica Walerego Wróblewskiego
Położenie na mapie Polski ulica Walerego Wróblewskiego
Położenie na mapie województwa śląskiego ulica Walerego Wróblewskiego
50°16′00,8″N 19°02′32,6″E

Ulica Walerego Wróblewskiego w Katowicach – jedna z ulic w katowickiej dzielnicy Bogucice. Łączy ulicę Leopolda z ul. Normy, ul. Podhalańską, ul. Wrocławską, ul. Zofii Koniarkowej. Kończy swój bieg przy zakręcie, zmieniając swoją nazwę na ul. Ryszarda^[2].

Opis

Zabytkowa kaplica NSPJ na cmentarzu parafialnym przy ul. W. Wróblewskiego

Droga istniała już w XIX wieku. W okresie Rzeszy Niemieckiej (do 1922) nosiła nazwę Tiele-Winckler Straße^[3], w latach międzywojennych 1922–1939 ulica Wolności^[4], w latach niemieckiej okupacji Polski (1939–1945) Zeppelinstraße^[5][6]. W dwudziestoleciu międzywojennym XX w. przy ówczesnej ul. Wolności 6 funkcjonowała męska Szkoła Powszechna nr 12 im. Adama Mickiewicza, a pod numerem 4 – żeńska Szkoła Powszechna nr 13 im. św. Barbary^[7]. 3 września 1973 szkoła otrzymała imię Walerego Wróblewskiego, a w 1975 obie szkoły połączono. Od 2005 patronką szkoły stała się ponownie św. Barbara^[8].

Przy ulicy znajduje się bogucicki cmentarz parafialny, którego zarządcą jest parafia św. Szczepana. Cmentarz posiada powierzchnię 7.574 ha (7.2285 ha w granicach ogrodzenia) oraz 1.5585 ha rezerwy terenu^[9]. Ulica posiada długość 771 m i powierzchnię 4632,5 m²^[1] oraz klasę L^[10]. Ulicą na całej swojej długości kursują autobusy na zlecenie Zarządu Transportu Metropolitalnego (ZTM)^[11].

Przy ul. W. Wróblewskiego swoją siedzibę mają^[12]: Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 4: Szkoła Podstawowa nr 13 im. św. Barbary i Miejskie Przedszkole nr 70 (ul. W. Wróblewskiego 42^[13]), firmy i przedsiębiorstwa handlowo-usługowe, oddział Polskiego Związku Wędkarskiego, wspólnoty mieszkaniowe.

Obiekty historyczne

Wzdłuż ulicy Walerego Wróblewskiego zachowała się zabudowa z początku XX wieku^[14].

Przy ulicy zlokalizowane są następujące historyczne obiekty:

• kaplica cmentarna pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa – dawny kościół pielgrzymkowy, znajdująca się na bogucickim cmentarzu parafialnym; została wpisana do rejestru zabytków 26 maja 1988 (nr rej.: A/842/2021^[15]); kaplicę wzniesiono w drugiej połowie XIX wieku (pojawia się także data 1910) w stylu neoromańskim^{[14][16][17][18]} według projektu Mansuetusa Fromma^[19];
• zespół cmentarny (najstarsza nekropolia Katowic^[19]), który tworzą: cmentarz parafialny przy ul. W. Wróblewskiego oraz cmentarz fraterski przy ul. Podhalańskiej; w skład zabytkowego zespołu cmentarnego wchodzą: układ przestrzenny cmentarza, zespół budynków cmentarnych i małej architektury, ogrodzenie z bramami, zespół starodrzewu, zespół zabytkowych nagrobków; zespół wpisano do rejestru zabytków 4 września 1992 (nr rej.: A/1496/92); zespół cmentarza katolickiego w Bogucicach powstał pod koniec XVIII wieku, jego obecny kształt pochodzi z przełomu wieków XIX i XX^{[14][16][17][18][20]};
• dom/budynek mieszkalny (ul. W. Wróblewskiego 3^[10]), wzniesiony w 1900 w stylu historyzmu^[21];
• budynek mieszkalny (ul. W. Wróblewskiego 9^[10])^[21];
• budynek mieszkalny (ul. W. Wróblewskiego 11^[10])^[21];
• dawna fabryka czekolady „Florida” (ul. W. Wróblewskiego 13^[10]), budynek posiada nikłe wartości architektoniczne^[22], został wzniesiony w pierwszej ćwierci XX wieku w stylu historyzmu^[21];
• kamienica mieszkalna (ul. W. Wróblewskiego 17^[10]), wybudowana w 1901 w stylu historyzmu^[21];
• kamienica mieszkalna z końca XIX wieku (ul. W. Wróblewskiego 25), wzniesiona w stylu historyzmu^[21];
• dawna fabryka mebli (ul. W. Wróblewskiego 29)^[21];, obiekt utracił cechy zabytkowe wskutek przeróbek^[22];
• dwie kamienice mieszkalne (ul. W. Wróblewskiego 31, 31a), wzniesione w 1900 w stylu historyzmu^[21];
• kamienica mieszkalna (ul. W. Wróblewskiego 33), wybudowana w 1898 w stylu historyzmu^[21];
• zespół zabudowań szkolnych z początku XX wieku (ul. W. Wróblewskiego 40/44), wzniesiony w stylu historyzmu, współcześnie przebudowany^[21];
• kamienica mieszkalna (ul. W. Wróblewskiego 43), wybudowana w 1900 w stylu historyzmu^[21];
• krzyż na rogu ul. W. Wróblewskiego i ul. Ryszarda, pochodzący z 1865^[21], wyremontowany w 2019.

Zobacz też

• Architektura Katowic
• Bazylika św. Szczepana i Matki Bożej Boguckiej w Katowicach
• Ulica księdza Leopolda Markiefki w Katowicach
• Walery Antoni Wróblewski
• Zmiany nazw ulic i placów w Katowicach

Przypisy

1. Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
2. Katowice - Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010, ISBN 978-83-89239-96-9.
3. Archiwum Map Wojskowego Instytutu Geograficznego: Floetzkarte des Oberschlesischen S. No 26 Sect. Kattowitz. www.mapywig.org. [dostęp 2011-07-14]. (niem.).
4. Katowice. Plan miasta. Reprint wydania z lat 30. XX wieku. Bezpłatny dodatek do książki "Katowice między wojnami". Łódź: Księży Młyn, 2010. ISBN 978-83-7729-023-1.
5. Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)]. (niem.).
6. Straßenverzeichnis aller Straßen von Kattowitz. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-12)]. (niem.).
7. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 117. ISBN 978-83-7729-021-7.
8. Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 4 w Katowicach: Historia (pol.) www.zsp4katowice.szkolnastrona.pl [dostęp 2011-07-14]
9. Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
10. Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w obszarze dzielnicy Bogucice w Katowicach w rejonie ulic: Wróblewskiego, Wrocławskiej, Nowej i Markiefki, ograniczonym od strony południowej al. W. Roździeńskiego. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
11. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia: Mapa połączeń publicznego transportu zbiorowego ZTM. noweinfogzm.metropoliagzm.pl, 2023-06-09. [dostęp 2024-03-03]. (pol.).
12. Spis firm na ulicy Wróblewskiego w mieście Katowice (pol.) www.katalog.pf.pl [dostęp 2011-07-14]
13. Urząd Miasta Katowice: Uchwała w sprawie zaciągnięcia pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na dofinansowanie realizacji zadania inwestycyjnego pn. „Termomodernizacja budynków Szkoły Podstawowej Nr 13 w Katowicach przy ul. Wróblewskiego 42” (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-07-14]
14. Urząd Miasta Katowice: Lokalny Program rewitalizacji miasta Katowice na lata 2007-2013. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
15. Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków województwa śląskiego w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 2 lipca 2021 r. (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2021-07-03]
16. Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
17. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 [dostęp 2011-07-14] .
18. Urząd Miasta Katowice: Wykaz obiektów chronionych poprzez wpis do rejestru zabytków. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
19. Katowice − Informator, red. S. Adamczyk, wyd. Urząd Miasta w Katowicach, Katowice 1993, s. 45.
20. Katowice − Informator, red. S. Adamczyk, wyd. Urząd Miasta w Katowicach, Katowice 1993, s. 78, 79.
21. Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
22. Urząd Miasta Katowice: Protokół nr 47/10 z posiedzenia Komisji Górniczej Rady Miasta Katowice. (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-07-14]