Turniej Miast

Ustawiona w Kazimierzu Dolnym scena tuż przed rozpoczęciem Turnieju Miast Kraśnik-Puławy

Turniej Miast (pełna nazwa Zawsze w niedzielę – turniej miast^[1], od 1973 Bank Miast^[2][3][4]) – cykliczna audycja Telewizji Polskiej, nadawana od 1965^[3] do lat 80., reżyserowana najpierw przez Mariana Marzyńskiego z Mariuszem Walterem, później zaś samodzielnie przez Waltera.

Było to widowisko plenerowe polegające na rywalizacji miast. Formuła programu nawiązywała do Jeux sans frontières(inne języki) produkowanego w ramach Eurowizji w krajach Europy Zachodniej^[1]. Do udziału w widowisku zapraszano miasta średniej wielkości i mniejsze, początkowo (m.in. ze względu na ograniczone możliwości logistyczne i środki łączności) niezbyt odległe geograficznie (np. Syców i Oleśnica w 1965 albo Kraśnik i Puławy w 1968), później w miarę rozwoju techniki telewizyjnej także odleglejsze (np. Chojnice i Dzierżoniów czy Sanok i Bolesławiec^[5][6][7][8]). Wśród prowadzących Turnieje znajdowały się m.in. takie popularne wówczas postacie telewizyjne jak Eugeniusz Pach, Zygmunt Chajzer, Irena Dziedzic, Tadeusz Sznuk, Andrzej Kwiatkowski, Iwona Kubicz^[9], a wśród sędziów i jurorów pojawiał się m.in. Sobiesław Zasada, wówczas znany ze swoich osiągnięć w sportach motorowych, a także (przy ocenianiu konkurencji muzycznych) Jerzy Waldorff i Andrzej Kurylewicz^[10].

Turniej Miast, realizowany (pierwotnie „na żywo”) w formule zawodów w kilkunastu konkurencjach, w których uczestniczyły reprezentacje obu rywalizujących miast, w tym także przedstawiciele lokalnych władz, był w zamierzeniu okazją do promocji lokalnego rękodzieła, wyrobów sztuki ludowej, lokalnych zespołów pieśni i tańca itp. Była to też okazja do promocji turystyki, a także integracji społeczności lokalnej. Organizowano w ramach Turnieju Miast m.in. takie przedsięwzięcia, jak zbiórki pieniężne, zbiórki surowców wtórnych (jeśli miasta różniły się wielkością, stosowano handicapy wynikające z liczby mieszkańców). Licznie rozgrywane były różnorodne wyścigi: zarówno różnych pojazdów (np. samochodowe, na traktorach, na hulajnogach), jak i w konkurencjach związanych z wykonywaną pracą (np. przepisywanie przez maszynistki tekstu na maszynie do pisania).

Przypisy

1. Andrzej Kozieł: Za chwilę dalszy ciąg programu...: Telewizja Polska czterech dekad 1952-1989. Oficyna Wydawnicza Aspra-JR, 2003, s. 79. ISBN 83-88766-63-5.
2. Andrzej Kozieł: Za chwilę dalszy ciąg programu...: Telewizja Polska czterech dekad 1952-1989. Oficyna Wydawnicza Aspra-JR, 2003, s. 150. ISBN 83-88766-63-5.
3. Andrzej Kozieł. Publicystyka w Telewizji Polskiej do 1989 r. Przegląd informacyjny. „Studia Medioznawcze”. 1 (6), s. 94–95, 2002. ISSN 1641-0920. 
4. Danuta Grzelewska: Prasa, radio i telewizja w Polsce: zarys dziejów. Elipsa, 2001, s. 295. ISBN 83-7151-443-3.
5. Turniejowe emocje już za nami. „Nowiny”, s. 1–2, nr 99 z 28 kwietnia 1986. 
6. Turniej... turniej... i po turnieju. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 1–2, 5, nr 14 (377) z 10–20 maja 1986. Sanocka Fabryka Autobusów. 
7. Franciszek Oberc: Kalendarium sanockie 1974-1994, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 957.
8. Historia nieruchomości na stronie TG Sokół w Sanoku.
9. Bogdan Biskup. Po Turnieju Miast. Pokonani nie-przegrani. „Nowiny”, s. 4–5, nr 103 z 3–4 maja 1986. 
10. RafałR. Jurkowski RafałR., Sekrety Ostrowca i okolic, Łódź 2020 . Brak numerów stron w książce