Tunel stanowi element Trasy Sucharskiego[4]. Łączy zachodnią część miasta z Wyspą Portową, gdzie Trasa Słowackiego łączy się z Trasą Sucharskiego. Umiejscowiony jest nieco poniżej ujścia Kanału Kaszubskiego do Martwej Wisły. Od strony zachodniej wlot do tunelu znajduje się w okolicy ul. Wielopole, od wschodniej w okolicy ul. Kujawskiej[5]. Szerokość rzeki wynosi w tym miejscu ok. 200 m. W najniższym miejscu tunel przebiega na głębokości około 35 metrów pod taflą rzeki.
Historia budowy
Tunel wykonany został z użyciem maszyny drążącej TBM[6] (ang.Tunnel Boring Machine), o wartości 80 mln zł, zbudowanej w ciągu 9 miesięcy w fabryce firmy Herrenknecht(inne języki) w Schwanau w Niemczech[7]. Maszyna drążąca tunele z tarczą o średnicy 12,6 metra była największą maszyną użytą w tym czasie w Polsce[8]. Nazwano ją „Damroka”, a po zakończeniu budowy, w 2020, zezłomowano[9].
Tunel składa się z dwóch korytarzy. Najpierw powstała południowa nitka. Drążenie rozpoczęło się po wschodniej stronie Martwej Wisły, maszyna wydostała się na powierzchnię w Letnicy. Została następnie zdemontowana i przetransportowana na wschodni brzeg. Tam zmontowano ją ponownie i rozpoczęto drążenie północnej nitki. Drążenie tunelu rozpoczęto 29 maja 2013 roku[8]. Termin zakończenia prac budowlanych i oddania tunelu do użytku zaplanowano na październik 2014 roku, jednak potem kilkakrotnie go przesuwano[10][11].
Jedna nitka tunelu składa się z 537 pierścieni prefabrykowanych (tzw. tubingów). Jeden pierścień składa się z 7 segmentów. Do ich produkcji zużyto prawie 47 tys. m³ betonu. Zostały one wykonane przez przedsiębiorstwo Pekabex[12].
19 października 2014 tunel udostępniono dla mieszkańców, którym tego dnia umożliwiono przejście z Letnicy na Wisłoujście. W sobotę 23 kwietnia 2016 odbył się Dzień Otwarty dla rowerzystów, biegaczy i pieszych. Tunel można było zwiedzić w obydwu kierunkach[13]. W niedzielę 24 kwietnia 2016 otwarto tunel dla samochodów[14]. W 2017 r. z tunelu korzystało średnio 720 tys. pojazdów w miesiącu[15].
Zgodnie z zapowiedziami władz Gdańska, każdego roku w trzecią sobotę kwietnia tunel jest zamykany dla samochodów i udostępniany dla rowerzystów[16].
Od 16 września 2016 tunel otrzymał oficjalnie patrona, którym został Tadeusz Gocłowski, pierwszy arcybiskup metropolita gdański[17].
Koszt
Budowa tunelu była znacznie droższą inwestycją niż budowa mostu, jednak ten odcinek Martwej Wisły jest drogą wodną do gdańskich stoczni[18].
Najtańsza oferta wydrążenia tunelu wynosiła 885 mln zł, chociaż miasto zaplanowało na ten cel 510 mln zł[19]. Po wielomiesięcznych sporach i odwołaniach we wrześniu 2011 roku zapadła decyzja o drążeniu tunelu[20]. Całkowity koszt inwestycji wyniósł 1,450 mld złotych, z czego 1,150 mld zł pochodziło z UE[8]. Wykonawcą prac była hiszpańska firma OHL[21].