Tadeusz Wacław Pietrzak (ur. 27 sierpnia 1926 w Pacynie, zm. 10 marca 2014 w Warszawie[1]) – generał brygady Ludowego Wojska Polskiego, wiceminister spraw wewnętrznych (1968–1978).
Życiorys
Syn Szymona i Józefy[2]. Podczas II wojny światowej walczył w szeregach Gwardii Ludowej, a następnie Armii Ludowej. Od 1945 roku służył w Milicji Obywatelskiej. Brał udział w walkach z oddziałami NSZ[3]. W latach 1951–1953 zastępca komendanta, od roku 1953 do 1954 komendant wojewódzki MO w Warszawie (w wieku 27 lat). W latach 1954–1956 był komendantem wojewódzkim MO w Poznaniu w stopniu podpułkownika. Po 1956 roku pełnił obowiązki zastępcy szefa Głównego Zarządu Informacji WP (1956–1957), a następnie zastępcy szefa Wojskowej Służby Wewnętrznej (1957–1961). W kolejnych latach był zastępcą szefa Zarządu Operacyjnego Sztabu Generalnego WP (1961–1963). W 1963 roku został dowódcą podległych MSW Wojsk Wewnętrznych (Wojska Ochrony Pogranicza oraz Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego). Funkcję tę sprawował do 1965 roku, w międzyczasie ukończył zaocznie Akademię Sztabu Generalnego WP. W 1964 roku uzyskał tytuł doktora nauk politycznych. Jesienią 1963 roku mianowany generałem brygady; nominację wręczył mu w Belwederze Przewodniczący Rady Państwa Aleksander Zawadzki w obecności ministra obrony narodowej marszałka Polski Mariana Spychalskiego.
Od 20 lipca 1965 roku do sierpnia 1971 roku był komendantem głównym Milicji Obywatelskiej, a od 15 maja 1968 roku do 15 lutego 1978 roku wiceministrem spraw wewnętrznych PRL. W grudniu 1970 roku uczestniczył w naradzie w gabinecie I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułki, podczas której podjęto decyzję o użyciu broni wobec protestujących na Wybrzeżu.
Członek PPR (1942–1948) i PZPR (1948–1990). W latach 1968–1975 zastępca członka Komitetu Centralnego PZPR, w latach 1975–1980 członek Centralnej Komisji Rewizyjnej PZPR.
W latach 1978–1983 wykonywał obowiązki ambasadora PRL w Budapeszcie. W latach 1969–1977 i w latach 1983–1990 był prezesem Naczelnej Rady Łowieckiej Polskiego Związku Łowieckiego (w latach 1978–1983 był wiceprezesem). Wchodził również w skład Międzynarodowej Rady Łowieckiej, w ramach której był wiceprezesem Komisji Ptactwa Migrującego (1973–1990). We wrześniu 1976 roku otrzymał tytuł członka honorowego Polskiego Związku Łowieckiego.
Doktor nauk politycznych w Instytucie Nauk Społeczno-Ekonomicznych Politechniki Warszawskiej (1968–1978), wiceprzewodniczący Rady Naukowej Instytutu Zapobiegania Przestępczości (1974–1980), członek komitetów redakcyjnych czasopism: „Wojskowy Przegląd Historyczny”, „Problemy Kryminalistyki”, „Pokolenia”. Od 1971 był członkiem Obywatelskiego Komitetu Odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie[4].
Wieloletni członek Zarządu Głównego, a w latach 1969–1979 członek Prezydium Zarządu Głównego ZBoWiD. Był także wieloletnim przewodniczącym Komisji Historycznej Ruchu Młodzieżowego przy Zarządzie Głównym ZSMP[5].
Od 2001 roku był członkiem Zarządu Krajowego Stowarzyszenia Kawalerów Orderu Wojennego Krzyża Grunwaldu.
Autor książek o walkach GL i AL: „Podziemny front” (1961), „Aleksander Kowalski” (1977). Współautor książek o komunistycznym ruchu oporu: „Warszawa Lewa Podmiejska” (1973), „Warszawa Prawa Podmiejska” (1974), „Okręg Płocki” (1976), „Okręg Siedlecki” (1978).
Ordery i odznaczenia
Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Grunwaldu III klasy, Orderem Sztandaru Pracy I klasy (1964) dwukrotnie Krzyżem Walecznych, radzieckim Orderem Czerwonego Sztandaru, Medalem 10-lecia Polski Ludowej, Medalem 30-lecia Polski Ludowej, Medalem 40-lecia Polski Ludowej, Złotym Medalem Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny, Złotym Medalem Za zasługi dla obronności kraju i Medalem im. Ludwika Waryńskiego (1986)[6]. Laureat nagrody Ministra Obrony Narodowej III stopnia (1964) oraz nagrody Ministra Kultury i Sztuki II stopnia (1965).
Kontrowersje
Tadeusz Pietrzak został pochowany 14 marca 2014 roku na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach (kwatera EII-3-1)[7]. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, jako generałowi oraz Kawalerowi Orderu Virtuti Militari przysługiwała mu wojskowa asysta honorowa.
Wzbudziło to protesty prawicowych organizacji kombatanckich[8]. W protestach podkreślano udział Tadeusza Pietrzaka w zwalczaniu powojennego podziemia, służbę w stalinowskiej Informacji Wojskowej, a także udział w naradzie z Władysławem Gomułką w 1970, na której zapadła decyzja o strzelaniu do robotników (wydarzenia grudniowe)[9]. Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych w grudniu 2013 złożył wniosek o degradację oraz pozbawienie orderu Virtuti Militari Tadeusza Pietrzaka. Kancelaria Prezydenta RP odrzuciła ten wniosek[10].
Ostatecznie Ministerstwo Obrony Narodowej pod naciskiem wyżej wymienionych środowisk podjęło decyzję o nieprzyznaniu generałowi Tadeuszowi Pietrzakowi wojskowej asysty honorowej.
Przypisy
- ↑ Tadeusz Pietrzak - nekrolog. wyborcza.pl. [dostęp 2016-01-26]. (pol.).
- ↑ Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej [online], katalog.bip.ipn.gov.pl [dostęp 2019-10-05] .
- ↑ Wniosek o degradację funkjonariusza MO i LWP gen. Tadeusza Pietrzaka - NSZ - Narodowe Siły Zbrojne [online], www.nsz.com.pl [dostęp 2019-10-05] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-08] .
- ↑ "Biuletyn Zamek", nr 17a, 19 czerwca 1971, s. 5.
- ↑ Rzecz o Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej. Bez upiekszeń, ale i bez negacji, Stowarzyszenie "Pokolenia", Warszawa 2003, s. 246
- ↑ Życie Partii, styczeń - marzec 1987, str. 55
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ Terminator na Powązkach. www.rmf24.pl. [dostęp 2016-01-26]. (pol.).
- ↑ Pogrzeb komunistycznego generała jednak bez asysty. naszdziennik.pl. [dostęp 2016-01-26]. (pol.).
- ↑ Kolejny skandal na Powązkach [online], www.rmf24.pl [dostęp 2019-10-05] (pol.).
Bibliografia
- H. P. Kosk: Generalicja Polska. T. II. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2010, s. 747. (pol.).
- Zasłużeni dla polskiego łowiectwa. pod redakcją Jerzego Krupki. Agencja Wydawnicza „Agar”, 2003. (pol.).
- Janusz Królikowski: Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990. T. III: M-S. Toruń: 2010, s. 174-176. (pol.).
- Lech Kowalski, Krótsze ramię Moskwy. Historia kontrwywiadu wojskowego PRL, Wydawnictwo Fronda, 2017
.jpg)
