Ten artykuł dotyczy miasta w Tunezji. Zobacz też: Susa.Susa (fen. 𐤀𐤃𐤓𐤌𐤕, łac. Hadrumetum, arab. سوسة = Sūsah, fr. Sousse) – miasto portowe we wschodniej Tunezji, w regionie Sahel nad zatoką Hammamet (Morze Śródziemne)[3], stolica Gubernatorstwa Susa[4], położone 143 kilometry na południe od Tunisu.
Susa jest trzecim co do wielkości portem w Tunezji[5]. Kurort wypoczynkowy nad Morzem Śródziemnym, do którego ściąga rocznie ponad półtora miliona turystów[6]. Do miasta należy port jachtowy Marsa al-Kantawi. W Susie urodził się były prezydent Republiki Tunezyjskiej Zin Al-Abidin Ben Ali. Miasto, ze względu na starożytną historię i zabytki, wpisane jest na listę UNESCO.
Historia
Hadrumetum było jedną z kolonii fenickich założonych w IX w. p.n.e. Znajdowało się ono na północ od Parva i Tapsos oraz na południe od Kartaginy. W 202 p.n.e., podczas drugiej wojny punickiej, była tu baza wojskowa Hannibala. Po trzeciej wojnie punickiej miasto znalazło się w Imperium rzymskim. Po reformie administracji cesarstwa, przeprowadzonej przez Dioklecjana, zostało stolicą prowincji Africa Byzacena.
W IV i V w. stanowiło ważny ośrodek życia chrześcijańskiego. Mnisi z Hadrumetum prowadzili dialog z Augustynem z Hippony w związku z kontrowersją pelagiańską. Wprowadzeni w zamieszanie przez tę doktrynę Pelagiusza w 427 r. przeczytali list Augustyna z Hippony, napisany przed dziewięciu laty do prezbitera Sysktusa i podnieśli kwestię predestynacji. Augustyn, w odpowiedzi na wątpliwości powstałe w klasztorze w Hadrumetum, napisał listy 214[7] i 215, a następnie traktat O łasce i wolnej woli / De gratia et libero arbitrio / (zob. Sprostowania, II,92.66). Mnisi, znając pozycję papieża Bonifacego wobec nauki pelagiańskiej, przyjęli ten tekst – według słów opata Walentyna – jako medicamentum pie curantium cum gratia (lekarstwo pobożnie leczonych przez łaskę; zob. List 216, 2-3; CSEL 58,57)[8].
W V wieku n.e. miasto w wyniku najazdu znalazło się w państwie Wandalów.
Na stanowisku archeologicznym znaleziono tabliczki ołowiane z formułami magicznymi, figurki terakotowe i mozaiki, w tym mozaikę przedstawiającą Wergiliusza (w czasach protektoratu francuskiego przeniesiono ją do muzeum w Bardo).
26 czerwca 2015 r. doszło do zamachu terrorystycznego w ośrodku turystycznym Port El Kantaoui, położonym około 10 kilometrów na północ od miasta Susa. W wyniku ataku śmierć poniosło 39 osób, a 36 zostało rannych[9].
Zabytki
- Wielki meczet - z 851 roku;
- ribat (821 r.)
- medyna – wpisana na listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego UNESCO
- Muzeum Archeologiczne, które utworzono w pomieszczeniach wokół dwóch głównych dziedzińców kazby. Zgromadzono tu najlepszą w kraju – po Muzeum Bardo w Tunisie – kolekcję mozaik. Ozdobą zbiorów jest Triumf Bachusa, przedstawiający rzymskiego boga wina powożącego rydwanem na czele parady satyrów oraz liczne sceny połowu ryb. W innych salach umieszczono przedmioty wydobyte z punickiego grobu odkrytego pod muzeum. Pracuje tu na stałe artysta, prezentujący sztukę układania mozaiki, wymagającą niezwykłej cierpliwości i dokładności.
- katakumby, których korytarze z 15 tys. grobów chrześcijan z IV i V w. rozciągają się na długości 5,5 km. Dla zwiedzających udostępniono jedynie mały odcinek (100 m) katakumb Dobrego Pasterza, które nazwę zawdzięczają odkrytemu w środku napisowi bon pasteur (dobry pasterz). Większość grobów zamurowano, a tylko kilka z nich ma szklaną pokrywę, przez którą można dostrzec ludzkie kości.
Sport i rekreacja
Kluby sportowe
Swoją siedzibę ma tutaj klub piłkarski Étoile Sportive du Sahel, który występuje w CLP-1[10].
Obiekty sportowe
W Susa mieści się wielofunkcyjny stadion Stade Olympique de Sousse, który pomieści 40 000 widzów[11].
Galeria
-
Medyna
-
Ribat w Susie
-
Medyna. Widok na Muzeum Archeologiczne
-
Widok z ribatu na medynę w Susie
-
Uliczka złotników w medynie w Susie
-
Ribat
Miasta partnerskie
Atar, Mauretania
Boulogne-Billancourt, Francja
Brunszwik, Niemcy
Konstantyna, Algieria
Latakia, Syria
Lublana, Słowenia
Marrakesz, Maroko
Miami, Stany Zjednoczone
Podiebrady, Czechy
Salala, Oman
Thies, Senegal
Przypisy
- ↑ a b Sousse en chiffre. commune-sousse.gov.tn. [dostęp 2022-06-12]. (fr.).
- ↑ Geographic coordinates of Sousse, Tunisia. dateandtime.info. [dostęp 2022-06-12]. (ang.).
- ↑ Milleliri-Kayser, Marie-France: Tunezja : przewodnik. Warszawa: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. E. Romera - Copernicus, 2008, s. 120, seria: Wygodny Format. Kierunek Świat. ISBN 978-83-7539-038-4.
- ↑ Sousse en bref. commune-sousse.gov.tn. [dostęp 2022-06-12]. (fr.).
- ↑ Milleliri-Kayser, Marie-France: Tunezja : przewodnik. Warszawa: Polskie PrzedsięPolskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. E. Romera - Copernicus, 2008, s. 73, seria: Wygodny Format. Kierunek Świat. ISBN 978-83-7539-038-4.
- ↑ Venir à Sousse. commune-sousse.gov.tn. [dostęp 2022-06-12]. (fr.).
- ↑ Zob. tekst łaciński: Epistola 214. [w:] augustinus.it/latino/lettere/index2.htm [on-line]. [dostęp 2013-12-30].
- ↑ Por.Bonner, G.: The Pelagian Contorversy: The Course. W: St. Augustine of Hippo. Life and Controversies. Norwich: The Canterbury Press, 1986, s. 312-351. ISBN 0-86078-203-4.
- ↑ Tunisia attack on Sousse beach 'kills 39'. bbc.com. [dostęp 2015-06-27]. (ang.).
- ↑ Etoile Sportive du Sahel. Transfermarkt. [dostęp 2024-02-18]. (pol.).
- ↑ Le stade olympique de Sousse opérationnel en 2022. kawarji.com, 2021-11-12. [dostęp 2024-02-18]. (fr.).
