Sandałowiec biały

Sandałowiec biały

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	Santalanae
Rząd	sandałowce
Rodzina	sandałowcowate
Rodzaj	sandałowiec
Gatunek	sandałowiec biały
Nazwa systematyczna
Santalum album L. Sp. Pl. 1: 349. 1753
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
narażony na wyginięcie

Sandałowiec biały (Santalum album) – gatunek niewielkiego, powoli rosnącego drzewa. Występuje naturalnie na suchych obszarach subkontynentu indyjskiego. Jest półpasożytem, czerpiącym substancje odżywcze z korzeni innych drzew, bez większej szkody dla gospodarzy. Gatunek zagrożony ze względu na nadmierną eksploatację i utratę naturalnych siedlisk. Z tego względu w Indiach wprowadzono zakaz eksportu drewna. Jest uprawiany w innych krajach tropikalnych, takich jak Chiny, Sri Lanka, Indonezja, Malezja, Filipiny i Australia. Zarówno drewno jak i kora posiadają przyjemny, długo utrzymujący się aromat, dzięki zawartości santanolu i santalenu^[4].

Morfologia

Kwiaty

Pokrój

Niewielkie drzewo o wysokości do 9 m.

Liście

Naprzeciwległe, eliptyczne do podługowatych, długości 4–14 cm. Wierzch liścia błyszczący, spód blady.

Kwiaty

Niewielkie, ciemnoróżowe.

Owoce

Niewielkie mięsiste pestkowce, podobne do wiśni. Nasiona roznoszone przez ptaki.

Zastosowanie

• Od tysięcy lat pozyskuje się wysoko cenione drewno sandałowe, stosowane do wyrobu m.in. rzeźb^{[potrzebny przypis]}.
• Roślina wykorzystywana do produkcji olejku sandałowego, mającego zastosowanie w kosmetyce^{[potrzebny przypis]}.
• W Indiach roślina uważana za świętą, wykorzystywana w rytuałach hinduistycznych i buddyjskich^{[potrzebny przypis]}.
• Ma zastosowanie w tradycyjnej medycynie hinduskiej.

Przypisy

1. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-10]  (ang.).
2. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-10]  (ang.).
3. Santalum album, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).
4. Sandałowiec biały | Zioła inne | Ziołolecznictwo [online], www.poradnia.pl [dostęp 2017-11-15]  (pol.).

Encyklopedie internetowe (takson):

• Britannica: plant/sandalwood, plant/aromatic-sandalwood

Identyfikatory zewnętrzne:

• EoL: 405012
• Flora of North America: 200006500
• GBIF: 2889785
• iNaturalist: 68656
• IPNI: 780592-1
• ITIS: 195930
• NCBI: 35974
• identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2581919
• Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:780592-1
• identyfikator Tropicos: 28500042
• USDA PLANTS: SAAL16
• IRMNG: 10193182
• CoL: 6XJ9M