Sandałowce (Santalales R. Br. ex Bercht. & J. Presl) – rząd roślin okrytonasiennych o problematycznej pozycji filogenetycznej i klasyfikacji wewnętrznej. Takson stanowi klad bazalny dla linii rozwojowej prowadzącej do kladu astrowych, po oddzieleniu linii prowadzącej do różowych lub znajduje się blisko tej pozycji[3][1]. W obrębie rzędu wyróżniana jest różna liczba rodzin w zależności od ujęcia (do ok. 14) z blisko dwoma tysiącami gatunków występujących głównie w obszarze tropikalnym i subtropikalnym. Cechą charakterystyczną wielu roślin z tego rzędu jest wytwarzanie pestkowca z twardą łupiną nasienną oraz przystosowanie wielu z nich do pasożytnictwa. Liście zwykle są całobrzegie, z asterosklereidami[1].
Systematyka
Rząd wskazywany był jako jeden z kladów bazalnych w obrębie linii prowadzącej do astrowych. Kolejność rozdzielania się linii rozwojowych jest jednak niejasna i grupa ta często przedstawiana jest w politomii z astrowymi, goździkowcamiCaryophyllales i Berberidopsidales[1]. W systemie Ruggiero i in. (2015) wszystkie te grupy mają rangę nadrzędów. Rząd sandałowców tworzy w pojedynkę jeden z 18 nadrzędów okrytonasiennych – Santalanae[2].
W systemie APG z 1998[4] i jego kolejnej aktualizacji (APG II z 2003) do rzędu włączane były rodziny: Olacaceae, Opiliaceae, Loranthaceae, Misodendraceae i Santalaceae[5]. W wersji APG III z 2009 dołączone zostały rodziny Balanophoraceae i Schoepfiaceae[6]. W systemie APG IV (2016) zachowane zostało to ujęcie mimo opublikowania szeregu prac, z których wynikało, że klasyfikacja zaliczanych tu rodzin wymaga istotnych zmian, skutkujących wyróżnieniem znacznie większej ich liczby. Uzasadniono to nie dość pewnymi wynikami analiz filogenetycznych[7].
Rodziny Viscaceae i Eremolepidaceae włączane są od czasu publikacji systemu APG do rodziny Santalaceae. Rodzina Dipentodontaceae w systemie APG III włączona została do rzędu Huerteales. Do rodziny Medusandraceae zaliczane były dwa rodzaje: Soyauxia i Medusandra. Badania molekularne wykazały przynależność ich obu do rodziny Peridiscaceae z rzędu skalnicowców[1].
↑ abMichael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-08](ang.).
↑Moore, M., Bell, C., Soltis, P. S., & Soltis, D. E. Analysis of an 83-gene, 86-taxon plastid genome data set resolves relationships among several deep-level eudicot lineages. „Botany 2008. Botany without Borders, Botanical Society of America”. 97, 2008.brak numeru strony