SMS A 30

SMS A 30

Bliźniaczy torpedowiec A 47
Klasa	torpedowiec
Typ	A 26
Historia
Stocznia	Schichau, Elbląg
Położenie stępki	1916
Wodowanie	15 lipca 1916
Kaiserliche Marine
Nazwa	A 30
Wejście do służby	wrzesień 1916
Wycofanie ze służby	listopad 1918
Belgia
Nazwa	A 29 PC → A 29
Wejście do służby	czerwiec 1919
Wycofanie ze służby	1927
Los okrętu	złomowany
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	normalna: 227 ton pełna: 250 t
Długość	całkowita: 50 metrów 49 m na KLW
Szerokość	5,3 m
Zanurzenie	2,1 m
Napęd
turbina parowa Schichau o mocy 3250 KM 1 kocioł Marine, 1 śruba
Prędkość	25 węzłów
Zasięg	690 Mm przy prędkości 20 węzłów
Uzbrojenie
2 działa kal. 88 mm
Wyrzutnie torpedowe	1 × 450 mm
Wyposażenie
trały
Załoga	29

SMS A 30 – niemiecki torpedowiec z okresu I wojny światowej, jedna z 24 jednostek typu A 26. Okręt został zwodowany 15 lipca 1916 roku w stoczni Schichau w Elblągu, a w skład Kaiserliche Marine wszedł we wrześniu 1916 roku. Jednostka została internowana przez Belgów w listopadzie 1918 roku, po czym wcielona do ich floty w czerwcu 1919 roku pod nazwą A 29 PC. Okręt został wycofany ze służby w 1927 roku i następnie złomowany.

Projekt i budowa

SMS^[a] A 30 był jednym z dwudziestu czterech bliźniaczych torpedowców typu A 26 (A II), zaprojektowanych jako rozwinięcie okrętów typu A 1^[1][2] . Nowe okręty, skonstruowane na podstawie wojennych doświadczeń, były w stosunku do poprzedników większe, szybsze, silniej uzbrojone i miały powiększony zasięg^[1].

A 30 zbudowany został w stoczni Schichau w Elblągu (numer stoczniowy 963)^[1][2] . Stępkę okrętu położono w 1916 roku, a zwodowany został 15 lipca 1916 roku^[2] .

Dane taktyczno-techniczne

A 30 był przybrzeżnym torpedowcem o długości całkowitej 50 metrów (49 metrów na linii wodnej), szerokości 5,3 metra i zanurzeniu 2,1 metra (maksymalnie 2,34 metra)^[1][2] . Wyporność normalna wynosiła 227 ton, zaś pełna 250 ton^[1][2] . Siłownię okrętu stanowiła turbina parowa Schichau o mocy 3250 KM, do której parę dostarczał jeden kocioł typu Marine^[1][2] . Prędkość maksymalna napędzanego jedną śrubą okrętu wynosiła 25 węzłów^[1][3]. Okręt zabierał zapas 53 ton paliwa, co zapewniało zasięg wynoszący 690 Mm przy prędkości 20 węzłów^[1][2] .

Na uzbrojenie artyleryjskie okrętu składały się dwa pojedyncze działa kalibru 88 mm SK L/30 C 89^[2] [3]. Broń torpedową stanowiła pojedyncza wyrzutnia kal. 450 mm (17,7 cala)^[1][2] . Jednostka wyposażona była też w trały^[2] [4] .

Załoga okrętu składała się z 29 oficerów, podoficerów i marynarzy^[1][2] .

Służba

Okręt został przyjęty w skład Kaiserliche Marine we wrześniu 1916 roku, służąc nad kanałem La Manche^[2] [4] . W październiku 1917 roku A 30 został przeniesiony na Morze Bałtyckie, gdzie uczestniczył w desancie na Wyspy Moonsudzkie, w ramach Bałtyckiej Flotylli Poszukiwawczej (niem. Suchflotille der Ostsee), ochraniając flotę niemiecką przed rosyjskimi okrętami podwodnymi^[5]. 23 kwietnia 1918 roku torpedowiec wziął udział w odparciu brytyjskiego rajdu na Zeebrugge i Ostendę^[6]. 15 listopada 1918 roku okręt został internowany przez Belgów we Flandrii^[7]. W czerwcu 1919 roku torpedowiec wszedł do służby w belgijskiej marynarce wojennej (wówczas Korps der Zeelieden en Torpedisten) pod nazwą A 29 PC^{[2] [4] [b]}. W 1926 roku nazwę okrętu zmieniono na A 29^[4] . Jednostkę wycofano ze służby w 1927 roku i następnie złomowano^[1][4] .

Uwagi

1. SMS – Seiner Majestät Schiff – Okręt Jego Cesarskiej Mości.
2. Gozdawa-Gołębiowski i Wywerka Prekurat 1994 ↓, s. 556 i Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 385 podają, że okręt otrzymał nazwę A 21 PC.

Przypisy

1. Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 172.
2. Gogin 2018A ↓.
3. Gozdawa-Gołębiowski i Wywerka Prekurat 1994 ↓, s. 556.
4. Gogin 2018B ↓.
5. Gozdawa-Gołębiowski i Wywerka Prekurat 1994 ↓, s. 514.
6. Gozdawa-Gołębiowski i Wywerka Prekurat 1994 ↓, s. 438.
7. Gozdawa-Gołębiowski i Wywerka Prekurat 1994 ↓, s. 462, 556.

Bibliografia

• Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
• Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
• Ivan Gogin: A26 torpedo boats (1916-1917). Navypedia. [dostęp 2018-08-03]. (ang.).
• Ivan Gogin: A22 PC torpedo boats (1916-1917/1919). Navypedia. [dostęp 2018-08-03]. (ang.).
• Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.