Runów (wieś w województwie mazowieckim)

Runów

wieś
Runów, ulica Dobra
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	piaseczyński
Gmina	Piaseczno
Liczba ludności (2023)	404[2]
Strefa numeracyjna	022
Kod pocztowy	05-504[3]
Tablice rejestracyjne	WPI
SIMC	0006497[4]
Położenie na mapie gminy Piaseczno Runów
Położenie na mapie Polski Runów
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Runów
Położenie na mapie powiatu piaseczyńskiego Runów
52°00′35″N 20°56′40″E[1]

Runów – wieś sołecka^[5] w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, w gminie Piaseczno^[4][6].

Wieś szlachecka Runowo położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie tarczyńskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego^[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego. Usytuowana w sąsiedztwie Lasów Chojnowskich, w odległości 13 km od Warszawy (25 km od Centrum) i ok. 5 km od Piaseczna.

Na terenie wsi znajduje się dworek modrzewiowy z XVIII-XIX wieku otoczony drzewami (akacje, brzozy, wierzby, olchy, topole), który należał do Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia. Budynek otacza park – typowe założenie przyklasztorne składające się z części ozdobnej i użytkowej. Jego powierzchnia wynosi ok. 1,4 ha^[8].

Przez Runów przebiega trasa Piaseczyńskiej Kolei Wąskotorowej. We wsi znajduje się przystanek osobowy.

Historia

Nazwa miejscowości została odnotowana już w aktach z XV wieku. W 1827 roku w Runowie było 11 domów, w których mieszkało 98 osób. Na przełomie XIX i XX wieku wieś znajdowała się w powiecie grójeckim, w gminie i parafii Jazgarzew. Liczyła wówczas 155 mieszkańców. Folwark w Runowie był własnością Instytutu św. Kazimierza w Warszawie, czyli Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia^[9]. Po drugiej wojnie światowej zabudowania gospodarcze, drewniane czworaki i grunty rolne należące do folwarku przejęło państwo. Utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne – Runów. W latach 90. XX wieku gospodarstwo zostało zlikwidowane.

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 118454
2. Raport o stanie gminy Piaseczno w 2023. Liczba mieszkańców w dn. 31.12.2023 s. 16-17
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1115 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
4. GUS. Wyszukiwarka TERYT
5. Strona gminy, sołectwa
6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
7. Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 5: Mazowsze, Warszawa 1895, s. 295, Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
8. Parki na terenie gminy Piaseczno. [dostęp 2008-09-28].
9. Runów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 14 .