Rewizor (ros.Ревизор) – komedia autorstwa ukraińsko-rosyjskiego dramaturga i pisarza, Nikołaja Gogola, której prapremiera miała miejsce w Petersburgu i Moskwie w 1836. Sztuka należy do najbardziej kontrowersyjnych utworów w literaturze rosyjskiej. Gogol wielokrotnie zmieniał tekst, twierdząc, że jego idea nie jest właściwie rozumiana.
Fabuła utworu
Wydarzenia rozgrywają się na prowincji. Do pewnego miasteczka dociera wieść, że przybędzie tam rewizor – wysoki rangą urzędnik, dygnitarz. Na urzędników miejskich pada blady strach. Chcą wypaść jak najlepiej podczas inspekcji, a każdy z nich ma coś na sumieniu. W każdej chwili gotowi na przybycie rewizora, biorą za niego zwykłego człowieka – Chlestakowa. Nie chcą słuchać tłumaczeń. Wbrew swojej woli Chlestakow staje się dla nich dygnitarzem. Kiedy pomyłka wychodzi na jaw, Chlestakowa nie ma już w miasteczku. Niedługo potem do wyższych urzędników przychodzi wiadomość, że przybył urzędnik z Petersburga, który chce widzieć się z nimi. Komedia kończy się słynną „sceną niemą”.
Wydarzenia rozgrywają się „same z siebie”, wszystkiemu winien jest wszechogarniający strach przed biurokracją, władzą, przepisami, restrykcjami. Gogol obnaża w komedii nieprawidłowości w systemie państwowym, rzutujące na mentalność obywateli, prowadzące do absurdów.
Postacie komedii
Rysunek N. Gogola z przedstawieniem ostatniej sceny Rewizora, 1836 rokRosyjski znaczek ze sceną z komedii
Anton Antonowicz Skwoznik-Dmuchanowski – gorodniczy
Anna Andrejewna – żona gorodniczego
Maria Antonowna – córka gorodniczego
Chłopow – inspektor szkoły
Żona Chłopowa
Ammos Fedorowicz Liapkin-Tiapkin – sędzia
Artemij Filipowicz Zemlianika – kurator
Iwan Kuźmicz Szpekin – naczelnik poczty
Dobczyński – obywatel miasta
Bobczyński – obywatel miasta
Iwan Aleksandrowicz Chlestakow – urzędnik z Petersburga
.jpg)
