Raczyńscy herbu Nałęcz

Herb Nałęcz

Raczyńscy herbu Nałęcz – polski ród szlachecki, którego wielkopolska linia zaczynająca się na Michale Kazimierzu Raczyńskim, odgrywała znaczącą rolę w historii Wielkopolski a także całej Polski. Według podań Raczyńscy mają się wywodzić od jednego z rycerzy Mieszka I. Począwszy od 1768 siedzibę Raczyńskich stanowił pałac w Rogalinie oraz Obrzycko siedziba ich ordynacji rodowej. Do znanych instytucji założonych przez członków tej rodziny należy Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu. Sławna jest również kolekcja dzieł sztuki znajdująca się w rogalińskim pałacu. Znaczna część członków tego rodu została pochowana w mauzoleum Raczyńskich, w dolnej kondygnacji kościoła pw. św. Marcelina w Rogalinie.

Znani członkowie rodu

Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu

Nałęcz Kazimierza Raczyńskiego na poznańskim odwachu

Drzewo genealogiczne Raczyńskich z XIX w. ze zbiorów Archiwum Państwowego w Poznaniu

• Bogusław z Raczyna (wzmianka w 1352)
• Wierzbięta (wzmianka w 1419)
• Maciej Raczyński (wzmianka w 1425)
• Maciej Raczyński (wzmianka w 1454)
• Mikołaj Raczyński (wzmianka w 1503)
• Stanisław z Rudy (ok. 1540 – 1590^[1])
• Piotr z Rudy (?–?)
• Zygmunt Raczyński (1592 – 1662/77)
• Michał Kazimierz Raczyński (1650 – 1737)
• Wiktor Raczyński (1698 – 1768)
• Leon Raczyński (1698 – 1755)
• Kazimierz Raczyński (1739-1824) – starosta generalny Wielkopolski i marszałek Rady Nieustającej
• Filip Nereusz Raczyński (1747-1804) – generał major wojsk koronnych
• Atanazy Raczyński (1788-1874) – dyplomata, historyk, kolekcjoner i mecenas sztuki
• Edward Raczyński (1786-1845) – działacz społeczny, pisarz, filantrop
• Roger Maurycy Raczyński (1820-1864) – polityk, publicysta, działacz społeczny
• Edward Aleksander Raczyński (1847-1926) – kolekcjoner dzieł sztuki, twórca galerii Raczyńskich
• Roger Adam Raczyński (1889-1945) – dyplomata, wojewoda poznański
• Karol Roger Raczyński (1878-1946) – pionier automobilizmu
• Edward Bernard Raczyński (1891-1993) – dyplomata, prezydent RP na wychodźstwie

Siedziby

• 
  Pałac w Rogalinie
• 
  Pałac w Obrzycku (Zielonagóra)
• 
  Dwór w Wierzenicy
• 
  Dwór w Studzieńcu
• 
  Pałac w Warszawie
• 
  Pałac Czapskich w Warszawie
• 
  Pałac w Złotym Potoku
• 
  Dwór w Czepurce
• 
  Zamek w Zawadzie
• 
  Dwór w Zawadzie
• 
  Willa w Bregencji
• 
  Pałac w Berlinie (nie istnieje)

Inne posiadłości Raczyńskich

• dwór w Bystrzanowicach
• dwór w Ordzinie
• dwór w Wojnowie
• dwór w Żurawiu

Upamiętnienie

Z okazji 200-lecia kościoła z mauzoleum Raczyńskich w Rogalinie, utworzono w 2021 roku sieć przyrodniczych szlaków pielgrzymkowych Rogalińskie Drogi. Ich celem jest propagowanie modlitwy do Ducha Świętego^[2], ale także wiedzy przyrodniczej i historycznej (m.in. o wybitnych członkach rodu Raczyńskich), aktywności fizycznej na świeżym powietrzu, ekologii integralnej papieża Franciszka (przedstawionej w jego encyklice Laudato si') oraz ochrona Rogalińskiego Parku Krajobrazowego i Rogalina jako pomnika historii^[3]. Rogalińskie Drogi są dobrym przykładem ekoturystyki^[4].

Przypisy

1. T. Zielińska, Poczet polskich rodów arystokratycznych, Poznań 1997, s. 287. ISBN 83-02-06429-7.
2. Laudato Si Movement, How the Holy Spirit enriches your life: 3 impactful ways by an LSA [online], Laudato Si Animators, 29 maja 2023 [dostęp 2023-06-21]  (ang.).
3. SylwiaS. Ufnalska SylwiaS., Drogi dobrego pasterza w Rogalinie [online], Święto Stworzenia - Portal Chrześcijańskich Ekologów, 7 maja 2022 [dostęp 2022-05-13] .
4. PiotrP. Basiński PiotrP., Ukryta perełka Rogalina [online], Powiat Poznański, 16 kwietnia 2024 [dostęp 2024-05-13]  (pol.).

Bibliografia

• JarosławJ. Jarzewicz JarosławJ., Świątynia pamięci. O kościele - mauzoleum Raczyńskich w Rogalinie, Poznań: Muzeum Narodowe w Poznaniu, 2005, ISBN 83-89053-34-9, OCLC 69479229 . Brak numerów stron w książce
• Zielińska T., Raczyńscy, [w:] Zielińska T., Poczet polskich rodów arystokratycznych, Poznań 1997, s. 287-302. ISBN 83-02-06429-7.