Pękowice

Pękowice

wieś
Widok na dolinę Prądnika
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	krakowski
Gmina	Zielonki
Wysokość	234–291 m n.p.m.
Liczba ludności (31.12.2023)	581[2]
Strefa numeracyjna	12
Kod pocztowy	32-087[3]
Tablice rejestracyjne	KRA
SIMC	0344290
Położenie na mapie gminy Zielonki Pękowice
Położenie na mapie Polski Pękowice
Położenie na mapie województwa małopolskiego Pękowice
Położenie na mapie powiatu krakowskiego Pękowice
50°07′41″N 19°54′16″E[1]

Pękowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zielonki.

Integralną częścią wsi Pękowice jest miejscowość Kąty^[4].

Położenie

Pękowice położone są pomiędzy Prądnikiem (lewym dopływem Wisły), który wyznacza wschodnią granicę miejscowości, a jego prawym dopływem – potokiem Sudół, który przepływa wzdłuż granicy zachodniej^[5]. Obszar ten według regionalizacji fizycznogeograficznej znajduje się na południowym krańcu Wyżyny Olkuskiej (341.32), należącej do makroregionu Wyżyna Krakowsko-Częstochowska (341.3), w podprowincji Wyżyna Śląsko-Krakowska (341)^[6].

Miejscowość znajduje się ponadto na terenie Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie^[7].

Pod względem administracyjnym Pękowice zlokalizowane są w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w zachodniej części gminy Zielonki, około 7,5 km w linii prostej na północ od centrum Krakowa. Graniczą z następującymi jednostkami^[5][8]:

• miejscowością Trojanowice (gmina Zielonki) od północnego wschodu,
• miejscowością Zielonki (gmina Zielonki) od wschodu i południowego wschodu,
• Dzielnicą IV Prądnik Biały miasta Kraków od południa,
• miejscowością Giebułtów (gmina Wielka Wieś) od zachodu i północy.

Biorąc pod uwagę powierzchnię wynoszącą 135,14 ha^[9] Pękowice są piątą (po Korzkwi, Garlicy Duchownej, Boleniu i Garliczce)^[a] najmniejszą miejscowością gminy Zielonki, obejmującą 2,78% powierzchni gminy^[5][8][b].

Najwyżej położony obszar wsi znajduje się przy granicy z Krakowem, na zachód od fortu Tonie, na wysokości około 291 m n.p.m., a położony najniżej na krańcu południowo-wschodnim, w korycie Prądnika, w miejscu, w którym przecina on ul. Jurajską, na wysokości około 234 m n.p.m.^[5][8]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Demografia

Liczba mieszkańców Pękowic w okresie ostatnich kilkunastu lat zwiększyła się o około 50% osiągając poziom blisko 600 osób w roku 2019.

Źródła danych oraz rodzaje (nazwy) i terminy spisów, jeśli dostępne:

• 1787^[10];
• 1789^[10] – Lustracja dymów i podanie ludności;
• 1808^[11] – Spis wojskowy ludności Galicji;
• 1921^[12] – Pierwszy Powszechny Spis Ludności – dane na 30. września;
• 1931^[12] – Drugi Powszechny Spis Ludności – dane na 9. grudnia;
• 1988^[13] – Narodowy Spis Powszechny 1988 – dane na 6. grudnia;
• 2002^[13] – Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002 – dane na 20. maja;
• 2003, 2004 i 2006^[14] oraz 2009–2023^[2] – dane własne Urzędu gminy Zielonki na 31. grudnia danego roku.

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[15].

• Fort pancerny pomocniczy 44a „Pękowice”.

Uwagi

1. Osiedle Łokietka jest odrębnym sołectwem, ale nie jest miejscowością. Bosutów-Boleń jest sołectwem obejmującym dwie odrębne miejscowości.
2. Granice miejscowości pokrywają się z granicami sołectwa.

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 99058
2. Strona gminy Zielonki – Ludność. [dostęp 2024-01-23].
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 925 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
4. GUS. Rejestr TERYT
5. Wydawnictwo COMPASS: Mapa turystyczna gminy Zielonki. [dostęp 2021-12-01].
6. Pękowice na mapie Geoserwisu GDOŚ >> Warstwa: Mezoregiony fizycznogeograficzne. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska. [dostęp 2021-12-01].
7. Pękowice na mapie Geoserwisu GDOŚ >> Warstwa: Formy ochrony przyrody. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska. [dostęp 2021-12-01].
8. Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2021-12-01].
9. Strona gminy Zielonki: struktura powierzchni wg sołectw. [dostęp 2021-12-01].
10. Wyżga 2009 ↓, s. 79.
11. Wyżga 2009 ↓, s. 107.
12. Wyżga 2009 ↓, s. 135.
13. GUS Bank Danych Lokalnych - dane dla jednostek terytorialnych. [dostęp 2021-08-14].
14. BIP gminy Zielonki - informacje o jednostkach pomocniczych. [dostęp 2021-08-14].
15. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-03] .

Bibliografia

• Mateusz Wyżga: W tej pięknej ziemi. Gmina Zielonki od średniowiecza do czasów współczesnych. Zielonki: Urząd Gminy Zielonki, Wydawnictwo Attyka, 2009. ISBN 978-83-926248-7-5.