Nowe Dąbie

Nowe Dąbie

wieś
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	żniński
Gmina	Łabiszyn
Liczba ludności (2011)	928[2]
Strefa numeracyjna	52
Kod pocztowy	89-210[3]
Tablice rejestracyjne	CZN
SIMC	0091072
Położenie na mapie gminy Łabiszyn Nowe Dąbie
Położenie na mapie Polski Nowe Dąbie
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Nowe Dąbie
Położenie na mapie powiatu żnińskiego Nowe Dąbie
52°58′55″N 17°57′08″E[1]

Nowe Dąbie (niem. Neu Dombie) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Łabiszyn, w północno-wschodniej części Pojezierza Gnieźnieńskiego, będącego subregionem Pojezierza Wielkopolskiego. Przez wieś płynie rzeka Noteć, oraz kanał Górnonotecki. Według Narodowego Spisu Powszechnego (2021 r.) liczyła 928 mieszkańców^[2]. Jest drugą co do wielkości wsią gminy Łabiszyn (po Lubostroniu). W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Nazwa

Słowo dąbie pochodzi od nazwy miejsca porośniętego dębami (inaczej: zbiór dębów). Nazwa ta kilkukrotnie się zmieniała, zaczynając od Dombie w 1787 roku, poprzez neu Dombie w latach 1796-1802, Dąbie Nowe 1880-1921, Neu Dombie 1921-1971, kończąc na Nowym Dąbiu od 1971 roku^[4].

Oświata

Od 1.09.2003r. funkcjonuje Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Nowym Dąbiu prowadzona przez Stowarzyszenie "Mała Szkoła". Znajduje się ona w budynku dawnej filii Szkoły Podstawowej w Łabiszynie. Szkoła kształci uczniów klas I-III, dzieci 5 i 6 letnie w oddziale przedszkolnym, oraz 3 i 4 letnie w punkcie przedszkolnym. Aktualnie szkoła zatrudnia 6 nauczycieli^[5]. Dyrektorem placówki jest mgr Maria Stosik^[6].

Zabytki i archeologia

Na terenie wsi znajdują się dwa obiekty nieruchome ujęte w wojewódzkiej ewidencji zabytków – dom nr 55 z 2 poł. XIX w. (obecnie dom i sklep), oraz cmentarz ewangelicki, niemieckich mieszkańców wsi powstały również w XIX wieku. Cmentarz położony jest w lesie, na wzniesieniu przy drodze prowadzącej do Rzywna^[7].

W Nowym Dąbiu znaleziono najstarsze na terenie gminy ślady osadnictwa ludzkiego pochodzące z paleolitu schyłkowego (obszar archeologiczny AZP 40-37)^[8][9]

Infrastruktura

Infrastruktura społeczna

W miejscowości funkcjonuje świetlica wiejska – miejsce spotkań rady sołeckiej, oraz miejsce różnego typu działań kulturalnych i społecznych dla mieszkańców sołectwa^[10][11].

W pobliżu świetlicy znajdują się 3 boiska: do piłki nożnej, siatkówki plażowej i koszykówki.

We wsi znajdują się również 2 place zabaw – jeden na terenie Szkoły Podstawowej, a drugi, ogólnodostępny, obok boiska do piłki nożnej.

W 2017 roku obok placu zabaw powstała siłownia zewnętrzna^[12].

Infrastruktura techniczna

Nowe Dąbie jest w pełni zelektryfikowane. W znacznej części posiada oświetlenie drogowe^[12].

W miejscowości znajduje się ujęcie wody i stacja wodociągowa które zasila wsie: Nowe Dąbie, Obórznia i Kąpie. Ujmowana woda poddawana jest procesowi uzdatniania na stacji wodociągowej poprzez odżelazianie^[13]

Miejscowość nie posiada kanalizacji. Mieszkańcy korzystają z szamb i przydomowych oczyszczalni ścieków^[12]

Transport

Nowe Dąbie leży przy drodze wojewódzkiej nr 254^[14] oraz przy drodze gminnej nr 130103C.^[15] We wsi znajdują się przystanki autobusowe obsługiwane przez PKS Bydgoszcz Sp. z o.o. na trasie Bydgoszcz-Barcin-Bydgoszcz^[16].

Wiara

Wierni kościoła katolickiego z miejscowości należą do Parafii św. Mikołaja w Łabiszynie, dekanat Łabiszyn, diecezja bydgoska^[17].

Gospodarka

Nowe Dąbie nie jest aktualnie wsią typowo rolniczą. Większość mieszkańców pracuje poza wsią, głównie w Bydgoszczy, Łabiszynie i Brzozie. Znajduje się tu kilka przedsiębiorstw o różnym profilu działalności, głównie drobne rzemieślnictwo lub handel. Największą firmą jest Zakład EL-PRZEM Spółka z o.o., działający od 2007 roku zajmujący się obróbką metali żelaznych i nieżelaznych oraz produkcją lamp LED^[18][19][12].

Na terenie wsi znajdują się dwie kopalnie kruszyw (głównie piasku, żwiru i torfu):

• Kopalnia firmy Transpol Lider, znajdująca się na zachód od centrum wsi^[20]
• Kopalnia KTK Łabiszyn SP. z o.o., znajdująca się na północny wschód od centrum wsi, na granicy ze wsią Olimpin.

Podział

Nieoficjalne części wsi

Ze względów historycznych oraz z powodu ciągłego powiększania się wsi w różnych kierunkach, mieszkańcy Nowego Dąbia używają lokalnego nazewnictwa na poszczególne obszary wsi:

• Antoniewo - do końca 2023 roku była to część wsi Nowe Dąbie. Od 1.01.2024 Antoniewo zostało uznane oddzielną wsią.^[21]

• Frydrychowo – obszar położony na północ od centrum wsi. Znajduje się tutaj Śluza nr 4 Frydrychowo na Kanale Górnonoteckim oraz jeden dom jednorodzinny^[22].
• Działki – obszar w południowo-wschodniej części wsi. Teren ten zajmują głównie ogródki działkowe należące do Stowarzyszenia Ogrodowego "Nad Notecią"^[23]oraz licznie powstające domy jednorodzinne.
• Stare Dąbie lub Dąbie Stare – obszar położony w północno-wschodniej części miejscowości. W okolicach dawnego Okręgowego Przedsiębiorstwa Obrotu Zwierzętami Hodowlanymi (OPOZH). Głównie nowa zabudowa jednorodzinna^[24][25]

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 88721
2. [1]
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 823 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
4. PrzemysławP. Wiatrowski PrzemysławP., Nazwy miejscowości gminy Łabiszyn, wyd. II poprawione i uzupełnione, Poznań 2014, Wydawnictwo Rys . Brak numerów stron w książce
5. Historia szkoły :: Szkoła w Nowym Dąbiu [online], szkolanowedabie.webnode.com [dostęp 2021-06-16] .
6. Szkoła w Nowym Dąbiu [online], szkolanowedabie.webnode.com [dostęp 2021-06-16] .strona główna serwisu
7. TeresaT. Paliwoda TeresaT., UCHWAŁA Nr XXI/159/21 RADY MIEJSKIEJ W ŁABISZYNIE, 3 lutego 2021, s. 108 .
8. PRACOWNIA PROJEKTOWA „SIEĆ 1” PAWEŁP.P.„S.1. ” P. ŁUKOWICZ PRACOWNIA PROJEKTOWA „SIEĆ 1” PAWEŁP.P.„S.1. ” P., Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Łabiszyn, s. 44 .
9. TeresaT. Paliwoda TeresaT., UCHWAŁA Nr XXI/159/21 RADY MIEJSKIEJ W ŁABISZYNIE, 3 marca 2021, s. 115 .
10. palukitv.pl – Spotkanie w sprawie nazw ulic, Nowe Dąbie, 1 III 2020 [online], palukitv.pl [dostęp 2021-06-16]  (pol.).
11. Redakcja, Świetlica na sportowo [online], Gazeta Pomorska, 10 października 2006 [dostęp 2021-06-16]  (pol.).
12. MohamedM. Alsrag MohamedM. i inni, Plan Odnowy Miejscowości Nowe Dąbie na lata 2018 -2025, 2018 . Brak numerów stron w książce
13. PRACOWNIA PROJEKTOWA „SIEĆ 1” PAWEŁP.P.„S.1. ” P. ŁUKOWICZ PRACOWNIA PROJEKTOWA „SIEĆ 1” PAWEŁP.P.„S.1. ” P., Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Łabiszyn, s. 65 .
14. Nową drogą z Brzozy do Łabiszyna [online], www.kujawsko-pomorskie.pl [dostęp 2021-06-16] .
15. Podpisano umowę na: Przebudowę drogi gminnej nr 130103C w miejscowości Nowe Dąbie, gmina Łabiszyn. – Aktualności – Oficjalny portal Gmina Łabiszyn [online], labiszyn.pl [dostęp 2021-06-16] .
16. PKS Bydgoszcz Sp. z o.o. [online], pks.bydgoszcz.pl [dostęp 2021-08-01] .
17. i, Łabiszyn – Parafia pw. św. Mikołaja [online], Diecezja Bydgoska [dostęp 2021-08-01]  (pol.).
18. Form Light : Elprzem [online], elprzem.pl [dostęp 2021-08-01] .
19. ELPRZEM : Elprzem [online], elprzem.pl [dostęp 2021-08-01] .
20. Kopalnia Nowe Dąbie – Transpol [online], www.transpol-kruszywa.pl [dostęp 2021-08-01] .
21. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 22 grudnia 2023 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw i rodzajów niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych. (Dz.U. z 2023 r. poz. 2799)
22. Wyborcza.pl [online], bydgoszcz.wyborcza.pl [dostęp 2021-06-16] .
23. Stowarzyszenie Ogrodowe "Nad Notecią" w Nowym Dąbiu [online], Stowarzyszenie Ogrodowe "Nad Notecią" w Nowym Dąbiu [dostęp 2021-06-16]  (pol.).strona główna serwisu
24. Redakcja, Nowe Dąbie > Dęby kiedyś, grzyby dziś... [online], Gazeta Pomorska, 30 sierpnia 2007 [dostęp 2021-07-30]  (pol.).
25. TeresaT. Paliwoda TeresaT., UCHWAŁA Nr XXI/159/21 RADY MIEJSKIEJ W ŁABISZYNIE z dnia 3 lutego 2021 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami dla Gminy Łabiszyn na lata 2021-2024, 3 lutego 2021, s. 40 .