Muzeum Ziemi Kłodzkiej w Kłodzku – powstała w 1963 placówka muzealna i naukowa obejmująca swoim zainteresowaniem teren ziemi kłodzkiej i jej wielonarodową spuściznę kulturową, a w szczególności geologię, geografię, historię, historię kultury materialnej i sztuki regionu. Siedzibą muzeum jest dawny konwiktjezuicki w Kłodzku. Jest administracyjnie podporządkowane miastu. W 2001 zostało wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów.
Powstanie muzeum
Muzeum zostało utworzone formalnie 11 marca 1963 uchwałą Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Kłodzku. Oficjalne otwarcie uświetniło obchody Święta Pracy – 1 maja 1963. Pierwszą siedzibą muzeum był budynek dawnej komendantury twierdzy kłodzkiej, tzw. Pałac Komendanta na kłodzkim rynku (pl. Bolesława Chrobrego). Z powodu grożącej katastrofy budowlanej, spowodowanej osuwaniem się podziemi kłodzkiej starówki, muzeum musiało poszukać nowej siedziby. W latach 1969–1985, w czasie przygotowywania nowej siedziby, zbiory muzeum były zdeponowane w zabytkowym dworze w Jaszkowej Górnej[1].
Budynek dawnego konwiktu
W 1971 na cele muzealne przeznaczono zabytkowy budynek dawnego konwiktu. Historia tego miejsca rozpoczyna się wraz z przybyciem do Kłodzkazakonu jezuitów w 1624. Zakon rozpoczął budową kolegium, dla którego potrzebny był internat. W 1649 powołano fundację, z której funduszy powstał i funkcjonował konwikt. Rozbudowano go poprzez dokupienie kolejno pięciu sąsiednich kamienic położonych na skrzyżowaniu ulicy Zielonej i Żydowskiej (obecnie Łukasiewicza i Wojska Polskiego). Elewację kurtynową wykonano według projektu architekta Carla Lurago, który budował wcześniej kolegium.
Remont i adaptacja na potrzeby muzeum były prowadzone w latach 1976–1986. Zachowano wszystkie elementy zabytkowego obiektu wraz z pierwotnym układem i wystrojem. Do starego budynku dobudowano część przeznaczoną na magazyny, pracownie i mieszkania pracownicze wraz z podwórzem gospodarczym oddzielonym od dziedzińca ażurową ścianą arkadową. Tak rozbudowany kompleks budynków zajmuje połowę jednego kwartału miasta. Jego powierzchnia użytkowa wynosi ok. 4000 m², a kubatura ok. 20 000 m³. Na wewnętrznym dziedzińcu urządzony jest miniogród i lapidarium kamiennych rzeźb i detali pochodzących ze zniszczonych kamienic kłodzkich.
dwukondygnacyjna sala koncertowa, dawniej kaplica św. Alojzego,
Salon Złoty,
sala konferencyjna,
barokowa klatka schodowa,
średniowieczne labirynty piwnic.
Zbiory muzealne i działalność
Płaskorzeźba z 1525 przedstawiająca Veraicon, upamiętniająca wielki pożar w Kłodzku
Największe kolekcje muzealne stanowią: zbiór konwisarski, numizmatyczny, zegarów śląskich, współczesnego unikatowego szkła artystycznego i dzieł sztuk plastycznych. Działająca w muzeum biblioteka naukowa posiada zbiór literatury regionalnej liczący ponad 9500 woluminów: książki, czasopisma regionalne, dokumentacje konserwatorskie i studia historyczno-architektoniczne zabytków regionu i teki wycinków prasowych.
Praca naukowa koncentruje się wokół badań nad problematyką regionalną, opracowaniem zbiorów, współpracą z instytucjami naukowymi, opracowywaniem scenariuszy i katalogów wystaw oraz organizacją konferencji naukowych. W latach 1985–2017 muzeum wydawało „Zeszyty Muzeum Ziemi Kłodzkiej”, czasopismo o charakterze naukowym. Wieloletnia działalność wydawnicza zaowocowała wieloma publikacjami, z których najważniejsze to:
Panoramy miasta Kłodzka, teka dziesięciu grafik, kopii starych akwafort, Kłodzko 1985
Muzeum bierze udział w działalności kulturalno-oświatowej miasta i regionu. W jego wnętrzach odbywają się koncerty kameralne, odczyty, konkursy dla młodzieży, prelekcje oraz spotkania muzealne. W 1996 powołano Radę Muzeum jako organ opiniodawczo-doradczy w sprawach zarządzania, finansowania i polityki kulturalnej w zakresie muzealnictwa. W 1997 muzeum zostało wyróżnione Dolnośląskim Kluczem Sukcesu w kategorii najlepszych instytucji kultury. 14 grudnia 2001 kłodzkie muzeum zostało wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów. Od 2008 muzeum organizuje Noc Muzeów, w ramach której od 2010 odbywa się nocne zwiedzanie miasta. Odwiedzane jest rokrocznie przez blisko 20 tysięcy osób[potrzebny przypis].
Muzeum Ziemi Kłodzkiej złożone jest z następujących działów:
Dział ewidencji – zajmuje się ewidencjonowaniem zbiorów, terminową i przepisową rejestracją muzealiów gromadzonych przez muzeum (zbiory własne) i pozostających pod tymczasową opieką placówki (wypożyczenia czasowe i depozyty). Starszym kustoszem jest Lucyna Świst;
Dział historyczny – zajmuje się gromadzeniem i naukowym opracowaniem, a następnie udostępnianiem w formie ekspozycji oraz publikacji, obiektów związanych z historią ziemi kłodzkiej. Starszym kustoszem jest Krystyna Oniszczuk-Awiżeń;
Dział naukowo-oświatowy – zajmuje się organizacją wykładów, prelekcji, warsztatów, prezentacji filmów, przeprowadzeniem lekcji muzealnych i bibliotecznych. W dziale pracują trzy osoby: kustosz – Joanna Jakubowicz, adiunkt – Malwina Karp, asystent – Anna Franczukowska;
Dział sztuki – opracowuje oraz udostępnia zabytki sztuki, które w szerokim pojęciu dotyczą ziemi kłodzkiej; Kustoszem jest Joanna Stoklasek-Michalak;
Biblioteka naukowa – gromadzi i udostępnia wszystkim chętnym największy na Ziemi kłodzkiej księgozbiór regionalny[2]. Kustoszem jest Irena Klimaszewska.
Najważniejsze wystawy
Katalog wystawy „Z dziejów Kłodzka”Monografia Kłodzko. Dzieje miasta wydana przez muzeumEkspozycja współczesnego szkła artystycznegoTargi Staroci organizowane przez muzeum
Od początków działalności blisko 150 wystaw stałych i czasowych (nie licząc wystaw objazdowych). Do najciekawszych należały:
1966: X wieków Kłodzka
1970: Drewniana rzeźba gotycka w powiecie kłodzkim
.jpg)
.jpg)
.jpg)
