PROFILBARU.COM

Mieczysław Justyna (ur. 9 lipca 1909 w Żarnowicy Dużej k. Wolborza, zm. 13 maja 2001 w Warszawie) – anestezjolog polski, docent Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie, doktor honoris causa Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach.

Życiorys

Był najstarszym z ośmiorga dzieci Jana (1887–1969), wiejskiego nauczyciela, i Marianny z Samborskich (1888–1986)^[1]^[2]. Miał pięciu braci i dwie siostry^[3]. Ukończył szkołę powszechną w Żarnowicy, w latach 1920–1927 uczęszczał do Gimnazjum im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim, gdzie zdał maturę. W 1927 rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. Dyplom lekarza uzyskał w 1933, odbył służbę wojskową w Centrum Wyszkolenia Sanitarnego i Centrum Wyszkolenia Saperów i Broni Pancernej, następnie pracował jako wolontariusz w warszawskich szpitalach św. Łazarza i św. Rocha. Stały etat lekarski otrzymał w 1937 jako asystent na Oddziale Urologicznym Szpitala Św. Łazarza w Warszawie (pod kierunkiem Wacława Lilpopa). W 1939 uzyskał stopień doktora nauk medycznych na podstawie pracy o zastosowaniu w znieczuleniu barbituranów dożylnych (ewipanu).

Zmobilizowany we wrześniu 1939 w stopniu podporucznika, służył jako lekarz garnizonowy w jednostce artylerii w Grodnie; trafił do niewoli radzieckiej, zbiegł w trakcie transportu i przedostał się do Warszawy, gdzie powrócił do pracy w szpitalu św. Łazarza. Opiekował się m.in. rannymi powstańcami w 1944. Po upadku powstania zatrzymany przez Niemców w obozie przejściowym „Wola”, zbiegł i do końca okupacji pracował jako lekarz w Piotrkowie Trybunalskim i okolicy.

W lutym 1945 powrócił do Warszawy i podjął pracę na oddziale chirurgicznym Szpitala Wolskiego pod kierunkiem Leona Manteuffla. Szpital ten przekształcono w 1950 w Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc. Justyna współpracował również jako urolog z przychodnią przy ul. Działdowskiej.

Mieczysław Justyna przyczynił się do utworzenia w wolskim szpitalu ważnego ośrodka anestezjologicznego, a także uczynienia z anestezjologii samodzielnej dyscypliny lekarskiej w Polsce. Kwalifikacje zawodowe uzupełniał dwukrotnie w szwedzkim Instytucie Karolińskim w Sztokholmie, pod kierunkiem Olle Frieberga i Clarence Crafoorda. Był czołowym polskim specjalistą anestezjologii w kardiochirurgii i torakochirurgii. Ogłosił łącznie 73 prace naukowe, poświęcone różnym rodzajom znieczulenia, technikom anestetycznym, patofizjologii układu oddechowego i układu sercowo-naczyniowego. W 1947 przeprowadził znieczulenie do pierwszej w Polsce operacji usunięcia płuca w związku z chorobą nowotworową. Opracował i zastosował znieczulenie z hipotermią, otwierając drogę do wykonania około 400 operacji na otwartym sercu w latach 1950–1960. Mianowany w 1955 docentem, wykształcił w Instytucie Gruźlicy około trzy tysiące lekarzy w podstawach anestezjologii.

Przeszedł na emeryturę w 1979, ale pracował nadal w klinice chirurgicznej Instytutu Gruźlicy w zmniejszonym wymiarze godzin do 1993; pracę ułatwiał mu fakt zamieszkiwania na terenie Instytutu. W 1949 był w gronie piętnastu członków założycieli Polskiego Towarzystwa Urologicznego^[4], a w 1958 zakładał Towarzystwo Anestezjologów Polskich i został jego pierwszym prezesem (do 1962). W lutym 1989 został wyróżniony doktoratem honoris causa przez Śląską Akademię Medyczną w Katowicach (promotorem wniosku była Anna Dyaczyńska-Herman), a także jako pierwszy Polak otrzymał tytuł członka honorowego Europejskiej Akademii Anestezjologicznej. Posiadał wiele wyróżnień państwowych i resortowych. Sam Justyna do najcenniejszych wyróżnień zaliczał list prymasa Wyszyńskiego z więzienia w Komańczy z wyrazami uznania i podziękowania za leczenie ciężko chorych.

Był mężem Ireny ze Święchowskich^[2].

W styczniu 1999 padł ofiarą bandyckiego napadu, wskutek którego ostatnie lata życia spędził przykuty do łóżka. Zmarł w maju 2001.

Ordery i oznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1962)
Złoty Krzyż Zasługi (1955)
Medal 40-lecia Polski Ludowej
Medal 10-lecia Polski Ludowej (13 stycznia 1955)^[5]
Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” (1952)
Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Lekarz PRL”.

Przypisy

↑ Main Commission for the Investigation of German Crimes inM.C.t. I.G.C. Poland, Główna Komisja Badania Zbrodni Niemieckich wG.K.B.Z.N. Polsce, The case file on the Nazi crimes during the Warsaw Uprising and the destruction of Warsaw, 1 sierpnia 1944 [dostęp 2024-04-19] .
↑ ^a ^b Mieczysław Justyna [online], geni_family_tree, 26 kwietnia 2022 [dostęp 2024-04-19] (pol.).
↑ Mieczysław Justyna – z historii medycyny [online], www.termedia.pl [dostęp 2024-04-19] (pol.).
↑ Przegląd Urologiczny – 65 lat Polskiego Towarzystwa Urologicznego [online], www.przeglad-urologiczny.pl [dostęp 2024-04-19] .
↑ M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 – Uchwała Rady Państwa z dnia 13 stycznia 1955 r. nr 0/113 – na wniosek Ministra Zdrowia.