PROFILBARU.COM

Martin Róth
Data i miejsce urodzenia	3 sierpnia 1841 ; Kieżmark
Data i miejsce śmierci	25 lutego 1917 ; Nowa Wieś Spiska
Zawód, zajęcie	nauczyciel, taternik
	Multimedia w Wikimedia Commons

Martin Róth (ur. 3 sierpnia 1841 w Kieżmarku, zm. 25 lutego 1917 r. w Nowej Wsi Spiskiej) – nauczyciel gimnazjalny, pedagog, taternik, spiskoniemiecki działacz turystyczny.

Życiorys

Przez większość życia był związany z Nową Wsią Spiską i tamtejszymi szkołami, w których nauczał przedmiotów przyrodniczych w latach 1871–1909. Później był również dyrektorem gimnazjum w tym mieście. Jednocześnie od młodości uprawiał turystykę górską, głównie w Tatrach, a następnie w Słowackim Raju. Był wieloletnim, działaczem oddziału Węgierskiego Towarzystwa Karpackiego (Magyarországi Kárpát Egyesület – MKE), aktywnym zwłaszcza od 1891 r., gdy do Spiskiej Nowej Wsi została przeniesiona siedziba towarzystwa^[1]. Od 1875 r. działał w zarządzie tego towarzystwa, a od 1878 r. w komitecie redakcyjnym jego roczników – w obu aż do śmierci. Od roku 1883 był (drugim z kolei) przewodniczącym nowowiejskiej sekcji MKE^[1]. Był inicjatorem budowy znakowanych szlaków turystycznych i schronisk turystycznych w górach oraz turystycznego uprzystępniania dzikich kanionów Słowackiego Raju. Wspierał rozwój Muzeum Karpackiego w Popradzie, pozostając jednym z najbardziej zasłużonych jego współpracowników. Wiele publikował we wspomnianych Rocznikach Węgierskiego Towarzystwa Karpackiego i w innych wydawnictwach, głównie artykuły o treściach turystycznych, ale też poświęcone np. geografii Spiszu czy nazewnictwu tatrzańskiemu.

Pochowany został na cmentarzu w Nowej Wsi Spiskiej.

W 1888 r. został członkiem honorowym MKE. W niemieckim i węgierskim nazewnictwie tatrzańskim uczczono jego pamięć, nadając Ciężkiemu Szczytowi w Tatrach Wysokich nazwy odpowiednio: Martin-Róth-Spitze i Róth Márton-csúcs. W Słowackim Raju nadano nazwę Róthova roklina wąwozowi skalnemu, będącemu najwyższą częścią doliny Veľký Sokol.

Wyprawy

Jagnięcy Szczyt, (M. Róth z towarzyszem, lipiec 1858 r.)^[2]

Dzieła

Höhenverzeichniss einiger Punkte in der Zips, (MKE Évkönyve 1877.), Lista niektórych punktów wysokościowych na Spiszu,
Temperaturbeobachtungen eines Hochtouristen, (MKE Évkönyve 1888.), Obserwacje temperatury turysty wysokogórskiego,
Beiträge zur Nomenklatur der Hohen Tátra, (MKE Évkönyve 1891.), O nazewnictwie w Wysokich Tatrach^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b Gašpar Ján: Dziewiąty na świecie klub górski, w: ”Tatry” nr 4 (46), jesień 2013, s. 73-85
↑ ^a ^b Roth Marton. [dostęp 2016-08-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-31)].