Lesko (gmina)

Lesko

gmina miejsko-wiejska
Herb
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	leski
TERC	1821033
Burmistrz	Adam Snarski
Powierzchnia	111,58 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności	11 473[1]
• gęstość	103,0 os./km²
Nr kierunkowy	13
Tablice rejestracyjne	RLS
Adres urzędu: ul.Parkowa 1 38-600 Lesko
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw 14[2] Liczba miejscowości 15[2]
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Lesko
Położenie na mapie Polski Lesko
49°28′N 22°20′E
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Lesko – gmina miejsko-wiejska w województwie podkarpackim, w powiecie leskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie krośnieńskim.

Siedziba gminy to Lesko.

Według danych z 30 czerwca 2004^[3] gminę zamieszkiwało 11 530 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku gminę zamieszkiwało 11439 osób^[4].

Na terenie gminy funkcjonuje lądowisko Bezmiechowa.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[5] gmina Lesko ma obszar 111,58 km², w tym:

• użytki rolne: 40%
• użytki leśne: 46%

Gmina stanowi 13,37% powierzchni powiatu.

Historia

1934–1939

Gminę zbiorową Lesko utworzono 1 sierpnia 1934 roku w województwie lwowskim, w powiecie leskim, z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Bezmichowa Dolna, Bezmichowa Górna, Glinne, Huzele, Jankowce, Łukawica, Manasterzec, Posada Leska, Postołów i Wola Postołowa^[6]. Gminy te przekształcono 17 września 1934 w dziesięć gromad (sołectw) gminy Lesko^[7].

Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę granica niemiecko-sowiecka przedzieliła gminę wzdłuż Sanu. Zasadnicza część gminy Lesko, a także miasto Lesko, została włączona do ZSRR, gdzie została zniesiona i włączona do utworzonego 10 stycznia 1940 rejonu leskiego w obwodzie drohobyckim^[8]. Jedynie lewobrzeżne gromady Huzele i Postołów oraz lewobrzeżna (niezamieszkana) część gromady Wola Postołowa (wraz z lewobrzeżną częścią Leska o nazwie Zasanie) zostały zajęte przez Niemców, wchodząc w skład gminy Łukowe (gromada Huzele z Zasaniem) oraz gminy Sanok (główna część gromady Postołów z częścią Woli Postołowej) w Landkreis Sanok dystryktu krakowskiego Generalnego Gubernatorstwa^[9].

1941–1944

Rejon leski w ZSRR przestał istnieć wraz z wybuchem wojny niemiecko-radzieckiej 22 czerwca 1941. Na mocy dekretu Adolfa Hitlera z 1 sierpnia 1941 prawobrzeżny obszar dawnej gminy Lesko wraz z miastem Leskiem wszedł w skład Generalnego Gubernatorstwa. Jednak nie zdecydowano się na odtworzenie gminy Lesko, a jej wszystkie dawne gromady (łącznie z lewobrzeżnymi, znajdującymi się przejściowo w gminach Łukowe i Sanok w GG) włączono do miasta Leska. 15 listopada 1941 tak rozszerzone Lesko włączono do powiatu sanockiego w dystrykcie krakowskim^[10]. Liczba mieszkańców Wielkiego Leska w 1943 roku wynosiła 6199^[11].

Latem 1944, po zajęciu terenów na wschód od Sanu przez Armię Czerwoną, podział obszaru Wielkiego Leska (t.zn. przedwojennej gminy Lesko) na Sanie zamanifestował się identycznie co w latach 1940–41. Prawie cały jego obszar włączono do reaktywowanego rejonu leskiego w obwodzie drohobyckim w ZSRR. Jedynie lewobrzeżne gromady Huzele i Postołów oraz lewobrzeżna (niezamieszkana) część gromada Wola Postołowa (wraz z lewobrzeżną częścią Leska o nazwie Zasanie) zostały zajęte przez Niemców, wchodząc ponownie w skład gminy Łukowe (gromada Huzele z Zasaniem) oraz gminy Sanok (główna część gromady Postołów z częścią Woli Postołowej) w Landkreis Sanok dystryktu krakowskiego Generalnego Gubernatorstwa^[12]. W ZSRR obszar Wielkiego Leska podzielono na miasto Lesko i szereg rad wiejskich^[13].

1945–1954

W marcu 1945, w wyniku wytyczenia granicy między ZSRR a Polską, cały rejon leski wszedł w skład Polski, po czym reaktywowano powiat leski w szczątkowym "województwie lwowskim". W powiecie leskim powołano ponownie gminę wiejską Lesko w jej przedwojennych granicach (a więc łącznie z lewobrzeżnymi gromadami, znajdującymi się przejściowo w gminach Łukowe i Sanok)^[12][14].

18 sierpnia 1945 gmina Lesko wraz z całym powiatem leskim weszła w skład nowo utworzonego województwa rzeszowskiego^[15].

Według stanu z dnia 1 lipca 1952 gmina Lesko składała się nadal z 10 gromad: Bezmichowa Dolna, Bezmichowa Górna, Glinne, Huzele, Jankowce, Łukawica, Manasterzec, Posada Leska, Postołów i Wola Postołowa^[16].

Gminę Lesko zniesiono jesienią 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[17]. Jej obszar wszedł w skład nowych gromad Lesko i Łukawica^[18].

1973–

Gminę Lesko reaktywowano 1 stycznia 1973 w powiecie bieszczadzkim w woj. rzeszowskim w związku z kolejną reformą administracyjną^[19]. Gmina objęła 16 sołectw: Bachlawa, Bezmiechowa Dolna, Bezmiechowa Górna, Dziurdziów, Glinne, Hoczew, Huzele, Jankowce, Łączki, Łukawica, Manasterzec, Posada Leska, Postołów, Średnia Wieś, Weremień i Wola Postołowa^[20]. Nowa gmina Lesko objęła obszar większy niż w odsłonie sprzed 1954 roku, ponieważ w jej skład weszła także część niereaktywowanej gminy Hoczew (Bachlowa, Dziurdziów, Hoczew, Średnia Wieś i Weremień); powstało też nowe sołectwo Łączki z części sołectwa Weremień^[16].

1 lutego 1991 miasto i gminę Lesko połączono w jednągminę miejsko-wiejską Lesko^[21].

W latach 1975–1998 (od 1 czerwca 1975) gmina położona była w województwie krośnieńskim^[22].

1 stycznia 1998 z gminy Lesko wyłączono Wolę Postołową (z włączoną do niej Posadą Leską), włączając ją do Leska^[23].

Od 1 stycznia 1999 w nowym w województwie podkarpackim i powiecie bieszczadzkim z siedzibą w Ustrzykach Dolnych.

1 stycznia 2002 gmina weszła w skład (wydzielonego z powiatu bieszczadzkiego) powiatu leskiego^[24].

Demografia

Dane z 31 grudnia 2017 roku^[4]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	11 439	100	5 860	51,2	5 579	48,8
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	103		52		51

• Piramida wieku mieszkańców gminy Lesko w 2014 roku^[1].

Sołectwa

Bachlawa Bezmiechowa Dolna Bezmiechowa Górna Dziurdziów Glinne

Hoczew Huzele Jankowce Łączki Łukawica

Manasterzec Postołów Średnia Wieś Weremień[25]

Sąsiednie gminy

Baligród, Olszanica, Sanok (gmina wiejska), Solina, Tyrawa Wołoska, Zagórz

Przypisy

1. Gmina Lesko w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. Urząd Statystyczny w Rzeszowie
3. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
4. Gmina Lesko w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-01-29] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
5. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
6. Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 595
7. Lwowski Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 19, poz. 101
8. Хроніка за 17 січня 1940 року на сайті Інститут історії України НАН України
9. Gemeindekarte des Generalgouvernements für die besten polnischen Gebiete (1940).
10. Dekret o zmianie granic Starostw Powiatowych i Związków Gmin w Okręgu Krakau, z dnia 3 listopada 1941 r. (Dziennik Rozporządzeń dla Generalnego Gubernatorstwa z dnia 30 listopada 1941 r., Krakau, Nr. 111, str. 659)
11. Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
12. 1944 рік в історії (history.org.ua)
13. NBUV
14. Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej – 1948 r.
15. Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 168
16. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
17. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
18. Uchwała Nr 25/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu leskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 18 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 41)
19. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
20. Uchwała Nr XVIII/56/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 4 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie rzeszowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 grudnia 1972, Nr 16, Poz. 193).
21. Dz.U. z 1991 r. nr 3, poz. 12
22. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 19
23. Dz.U. z 1997 r. nr 116, poz. 742.
24. Dz.U. z 2001 r. nr 62, poz. 631
25. Strona gminy, sołectwa