Kędzierzyn (gmina)

Kędzierzyn

gmina wiejska
1945–1951[1]
Herb
Państwo	Polska
Województwo	1945–46: śląskie[1] 1946–50: śląskie 1950–51: opolskie
Powiat	kozielski
Siedziba	Kędzierzyn
Szczegółowy podział administracyjny (1946)
Liczba gromad 0
brak współrzędnych

Dom Kultury w Kędzierzynie

Kędzierzyn – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1945–1951^[2] w woj. śląskim i woj. opolskim (dzisiejsze woj. opolskie). Siedzibą władz gminy była wieś^[3] Kędzierzyn (od 1975 część Kędzierzyna-Koźla^[4]).

Gmina zbiorowa (o charakterze jednostkowym) Kędzierzyn powstała po II wojnie światowej (w grudniu 1945^[5]) w powiecie kozielskim na terenie tzw. Ziem Odzyskanych (tzw. I okręg administracyjny – Śląsk Opolski^[6][7]), powierzonym 18 marca 1945 administracji wojewody śląskiego^[7][8], a z dniem 28 czerwca 1946 przyłączonym do woj. śląskiego (śląsko-dąbrowskiego)^[9][10].

Według stanu z 1 stycznia 1946 gmina składała się z samego Kędzierzyna i nie była podzielona na gromady^[11]. Gminy wiejskie w granicach jednej miejscowości (szczególnie na Śląsku Opolskim) były zjawiskiem rzadkim (inne przykłady gmin tego typu to gmina Gogolin I i gmina Zawadzkie (jedyne drugie w regionie), a także gmina Tarnogród, gmina Oleszyce, gmina Skępe i gmina Legionowo. 6 lipca 1950 zmieniono nazwę woj. śląskiego na katowickie; równocześnie gmina Kędzierzyn wraz z całym powiatem kozielskim weszła w skład nowo utworzonego woj. opolskiego^[12].

Jako gmina wiejska jednostka przestała istnieć z dniem 12 marca 1951 wraz z nadaniem Kędzierzynowi praw miejskich i przekształceniem jednostki w gminę miejską^[13].

Przypisy

1. Od 1945 pod administracją wojewody śląskiego; od 1946 jednostka administracyjna woj. śląskiego
2. Od 1 grudnia 1945 do 11 marca 1951
3. Kędzierzyn prawa miejskie otrzymał w 1951 roku (Dz.U. z 1951 r. nr 13, poz. 104)
4. M.P. z 1975 r. nr 34, poz. 210
5. Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr. 34, Kat, dnia 22 grudnia 1945 r.)
6. Utworzony 14 marca 1945 decyzją Rady Ministrów
7. Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (The population of Poland in the 20th century). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńskiego, 2005, s. 43-44.
8. Dokumentu podstawy prawnej nie odnaleziono
9. Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177
10. Na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22) oraz dekretu z 23 listopada 1944 o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74)
11. Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (stan z dnia 1 stycznia 1946), Wydawnictwa Instytutu Śląskiego, 1947
12. Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
13. Dz.U. z 1951 r. nr 13, poz. 104