Komisja Heraldyczna

Komisja Heraldyczna
Ilustracja
Budynek Administracji Państwowej
przy ul. Batorego
Państwo

 Polska

Data utworzenia

1999

Siedziba

Warszawa

Przewodniczący

Jan Wroniszewski

Zastępca przewodniczącego

Tadeusz Romuald Jeziorowski

Adres
ul. Batorego 5
02-591 Warszawa
brak współrzędnych
Strona internetowa

Komisja Heraldyczna – organ opiniodawczo-doradczy ministra właściwego do spraw administracji publicznej do spraw związanych z heraldyką, weksylologią oraz falerystyką, powoływana na podstawie ustawy z 29 grudnia 1998[1], która zmieniła m.in. ustawę o odznakach i mundurach z 21 grudnia 1978[2].

Opis

Komisja Heraldyczna początkowo podlegała ministrowi spraw wewnętrznych i administracji[3], po reformie z 2011 ministrowi cyfryzacji[4], a od 2012 ponownie ministrowi spraw wewnętrznych i administracji[5].

Na członków komisji powoływane są w szczególności osoby wyróżniające się wysokim poziomem wiedzy z zakresu heraldyki i weksylologii, przedstawiciele organizacji, których statutowe cele związane są z heraldyką i weksylologią oraz przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego.

W skład Komisji wchodzi:

  • 5 osób wskazanych przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego;
  • 5 osób wskazanych przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego;
  • 3 osoby wskazane przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej.

Komisja składa się z przewodniczącego, jego zastępcy, sekretarza i dziesięciu członków[3][5]. Członkowie komisji zostali powołani po raz pierwszy rozporządzeniem ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 stycznia 2000.

Pierwszym przewodniczącym mianowany został Stefan Krzysztof Kuczyński, który stanowisko piastował w latach 2000–2007[6], a w związku z jego absencją od 2007 zadania przewodniczącego przejął dotychczasowy zastępca Henryk Seroka[7][8]. Od roku 2008 do 2024 funkcję przewodniczącego komisji sprawował Paweł Dudziński[9]. W związku z wnioskiem ministra kultury i dziedzictwa narodowego Piotra Glińskiego z dnia 29 grudnia 2022 r. o odwołanie Pawła Dudzińskiego ze składu Komisji Heraldycznej, funkcję przewodniczącego przejął z dniem 26 kwietnia 2024 roku Jan Wroniszewski.[10]

W kwietniu 2024 roku, w odpowiedzi na postulaty wprowadzenia do składu Komisji Heraldycznej ekspertów z dziedziny sztuk plastycznych, w miejsce odwołanego Pawła Dudzińskiego, na wniosek ministra kultury i dziedzictwa narodowego powołana została dr hab. Anna Myczkowska-Szczerska — profesor Akademii Sztuk Plastycznych im. Jana Matejki w Krakowie, specjalista w dziedzinie projektowania komunikacji wizualnej.[11][10]

Kompetencje

Komisja doradza i opiniuje szczególnie w zakresie:

  • opiniowania wzorów herbów, flag i innych symboli jednostek samorządu terytorialnego
  • opiniowania i przygotowania projektów wzorcowych aktów prawnych związanych z ustanawianiem insygniów władzy państwowej, herbów, flag, emblematów i innych znaków i symboli związanych z heraldyką i weksylologią
  • udzielania konsultacji władzom i organom administracji publicznej w dziedzinie właściwego używania insygniów władzy państwowej, herbów, flag, emblematów i innych znaków i symboli związanych z heraldyką i weksylologią[12].

W toku prac komisji wypracowane zostały szczegółowe zalecenia dotyczące:

  • zasady tworzenia herbów, flag, sztandarów i pieczęci jednostek samorządu terytorialnego w Polsce
  • zasady ustanawiania wyróżnień przez samorządy (odznak honorowych, medali honorowych)
  • zasady sporządzania łańcuchów samorządowych[13].

Skład

Aktualny skład[14][10]

  1. Jan Wroniszewski – przewodniczący (wskazany przez KWRiST)
  2. Tadeusz Jeziorowski – zastępca przewodniczącego (wskazany przez KWRiST)
  3. Grzegorz Latos – sekretarz (wskazany przez MSWiA)
  4. Marek Adamczewski – członek (wskazany przez MKiDN)
  5. Tadeusz Sobieszek – członek (wskazany przez KWRiST)
  6. Anna Myczkowska-Szczerska – członek (wskazana przez MKiDN)
  7. (punkt uchylony)
  8. Henryk Seroka – członek (wskazany przez MKiDN)
  9. (punkt uchylony)
  10. Krzysztof Bąkała — członek (wskazany przez KWRiST)
  11. Sławomir Górzyński – członek (wskazany przez MKiDN)
  12. Piotr Gołdyn – członek (wskazany przez KWRiST)
  13. Wojciech Fałkowski – członek (wskazany przez MKiDN)

Zmiany składu 2000-2024

Pierwszy skład 2000 r.[6]

  1. Stefan Kuczyński – przewodniczący
  2. Zenon Piech – zastępca przewodniczącego
  3. Adam Misiuwaniec – sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz – członek
  5. Jan Kazimierz Czubak – członek
  6. Tadeusz Jeziorowski – członek
  7. Adam Koperkiewicz – członek
  8. Maciej Korkuć – członek
  9. Jerzy Kukliński – członek
  10. Andrzej Przedpełski – członek
  11. Henryk Seroka – członek
  12. Adam Sosnowski – członek
  13. Alfred Znamierowski – członek

Zmiana składu 2001 r.[15]

  1. Stefan Kuczyński – przewodniczący
  2. Zenon Piech – zastępca przewodniczącego
  3. Adam Misiuwaniec – sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz – członek
  5. Jan Kazimierz Czubak – członek
  6. Tadeusz Jeziorowski – członek
  7. Dariusz Woźnicki – członek
  8. Maciej Korkuć – członek
  9. Jerzy Kukliński – członek
  10. Andrzej Przedpełski – członek
  11. Henryk Seroka – członek
  12. Adam Sosnowski – członek
  13. Alfred Znamierowski – członek

Zmiana składu 2002 r.[16]

  1. Stefan Kuczyński – przewodniczący
  2. Henryk Seroka – zastępca przewodniczącego
  3. Adam Misiuwaniec – sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz – członek
  5. Tadeusz Sobieszek – członek
  6. Tadeusz Jeziorowski – członek
  7. Dariusz Woźnicki – członek
  8. Maciej Korkuć – członek
  9. Jerzy Kukliński – członek
  10. Andrzej Przedpełski – członek
  11. Jan Wroniszewski – członek
  12. Urszula Zgorzelska – członek
  13. Alfred Znamierowski – członek

Zmiana składu 2004 r.[17]

  1. Stefan Kuczyński – przewodniczący
  2. Henryk Seroka – zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos – sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz – członek
  5. Tadeusz Sobieszek – członek
  6. Tadeusz Jeziorowski – członek
  7. Dariusz Woźnicki – członek
  8. Maciej Korkuć – członek
  9. Jerzy Kukliński – członek
  10. Marek Makowski – członek
  11. Jan Wroniszewski – członek
  12. Urszula Zgorzelska – członek
  13. Alfred Znamierowski – członek

Zmiana składu 2008 r.[18]

  1. Paweł Dudziński – przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski – zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos – sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz – członek
  5. Tadeusz Sobieszek – członek
  6. Tadeusz Jeziorowski – członek
  7. Dariusz Woźnicki – członek
  8. Maciej Korkuć – członek
  9. Piotr Dymmel – członek
  10. Marek Makowski – członek
  11. Henryk Seroka – członek
  12. Urszula Zgorzelska – członek
  13. Alfred Znamierowski – członek

Zmiana składu 2010 r.[19]

  1. Paweł Dudziński – przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski – zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos – sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz – członek
  5. Tadeusz Sobieszek – członek
  6. Tadeusz Jeziorowski – członek
  7. Wojciech Tutak – członek
  8. Maciej Korkuć – członek
  9. Piotr Dymmel – członek
  10. Marek Makowski – członek
  11. Przemysław Mrozowski
  12. Piotr Gołdyn – członek
  13. Alfred Znamierowski – członek

Zmiana składu 2015 r.[20]

  1. Paweł Dudziński – przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski – zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos – sekretarz
  4. Marek Adamczewski – członek
  5. Tadeusz Sobieszek – członek
  6. Tadeusz Jeziorowski – członek
  7. Wojciech Tutak – członek
  8. Michał Karalus – członek
  9. Piotr Dymmel – członek
  10. Henryk Seroka – członek
  11. Przemysław Mrozowski
  12. Piotr Gołdyn – członek
  13. Alfred Znamierowski – członek

Zmiana składu 2016 r.[21]

  1. Paweł Dudziński – przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski – zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos – sekretarz
  4. Marek Adamczewski – członek
  5. Tadeusz Sobieszek – członek
  6. Tadeusz Jeziorowski – członek
  7. Wojciech Tutak – członek
  8. Michał Karalus – członek
  9. Robert Szydlik – członek
  10. Henryk Seroka – członek
  11. Przemysław Mrozowski
  12. Piotr Gołdyn – członek
  13. Alfred Znamierowski – członek

Zmiana składu 2021 r.[22]

  1. Paweł Dudziński – przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski – zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos – sekretarz
  4. Marek Adamczewski – członek
  5. Tadeusz Sobieszek – członek
  6. Tadeusz Jeziorowski – członek
  7. Wojciech Tutak – członek
  8. Michał Karalus – członek
  9. Robert Szydlik – członek
  10. Henryk Seroka – członek
  11. Sławomir Górzyński – członek
  12. Piotr Gołdyn – członek
  13. Wojciech Fałkowski – członek

Zmiana składu 2024 r.[10]

  1. Jan Wroniszewski – przewodniczący
  2. Tadeusz Jeziorowski – zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos – sekretarz
  4. Marek Adamczewski – członek
  5. Tadeusz Sobieszek – członek
  6. Anna Myczkowska-Szczerska – członek
  7. (punkt uchylony)
  8. Henryk Seroka – członek
  9. (punkt uchylony)
  10. Krzysztof Bąkała — członek
  11. Sławomir Górzyński – członek
  12. Piotr Gołdyn – członek
  13. Wojciech Fałkowski – członek

Kontrowersje

W 2014 do ministra administracji i cyfryzacji skierowany został list członków Zespołu Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa przy Komitecie Nauk Historycznych PAN w sprawie nieprawidłowości w działalności Komisji Heraldycznej. Podniesione w piśmie zarzuty dotyczyły braku przejrzystości oraz obiektywizmu praktyk i procedur. Wskazano na zaistnienie konfliktu interesów w sytuacji projektowania symboli przez członków, pełniących jednocześnie funkcję ich opiniowania. W szczególności dotyczyło to osoby przewodniczącego Komisji Heraldycznej oraz jednego z członków. Wnioskowano o rekonstrukcję Komisji dla odzyskania przez nią opinii instytucji obiektywnej i wiarygodnej. Pismo podpisało 15 naukowców skupionych przy ZNPHiE[23].

W odpowiedzi udzielonej przez Ministerstwo w marcu 2015 stwierdzono, „że przepisy prawa dotyczące Komisji Heraldycznej nie zawierają zakazu projektowania przez członków Komisji symboli jednostek samorządowych”, ich zaangażowanie w projektowanie wynika stąd, że „środowisko osób zajmujących się naukowo heraldyką i weksylologią jest w Polsce niezmiernie wąskie”, a gwarancją obiektywności ocen Komisji ma być „nakaz wyłączenia się autorów projektów symboli samorządowych […] z omawiania projektu, jak i głosowania nad uchwałą w jego sprawie”[24].

Minister administracji i cyfryzacji zwrócił się do Komisji Heraldycznej z wnioskiem o podjęcie uchwały sankcjonującej jednoznaczny nakaz wyłączenia się autorów projektów z udziału w pracach Komisji Heraldycznej. Uchwała przyjęta została przez Komisję Heraldyczną na posiedzeniu 13 marca 2015[25]. Zawieszenie działalności projektowej zadeklarował Paweł Dudziński[26]. Z projektowania nie zrezygnowali Piotr Gołdyn[27][28], Henryk Seroka[29][30][31][32], Tadeusz Sobieszek[33][34], Robert Szydlik[35][36], Wojciech Tutak[37][38] i Alfred Znamierowski[39][40].

W styczniu 2022 dr hab. Marek Adamczewski, na wykładzie naukowym zorganizowanym przez poznański oddział Polskiego Towarzystwa Heraldycznego[41], przedstawił próbę podsumowania ponad 20 lat procedowania Komisji Heraldycznej[42]. W ramach dwugłosu swoje krytyczne stanowisko zaprezentował Aleksander Bąk, którego konkluzją były trzy postulaty: natychmiastowa dymisja przewodniczącego Komisji Heraldycznej, odwołanie grona członków „projektujących” oraz objęcie Komisji Heraldycznej nadzorem sanacyjnym. Jako uzasadnienie wskazał m.in. uznaniowość oraz brak bezstronności i transparentności w opiniowaniu, przekraczanie kompetencji delegowanych ustawą przez wydawanie opinii na podstawie negatywnej oceny formy plastycznej, wprowadzanie w obieg prawny symboli noszących znamiona plagiatu, konflikt interesów z uwagi na sprawowanie funkcji członków Komisji Heraldycznej przez osoby jednocześnie projektujące symbole samorządowe oraz je opiniujące, a przede wszystkim piastowanie funkcji przewodniczącego Komisji Heraldycznej przez osobę obciążoną zarzutem plagiatu[43].

Zarzut plagiatu stanowił podstawę podjęcia przez Radę Dyscypliny Historia Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu 12 listopada 2019 uchwały o odmowie nadania Pawłowi Dudzińskiemu stopnia doktora habilitowanego w dziedzinie nauk humanistycznych, w dyscyplinie historia.[44] 31 maja 2021 Prezydium Rady Doskonałości Naukowej jednogłośnie podjęło decyzję o utrzymaniu uchwały w mocy[45].

12 grudnia 2022 dziennik Rzeczpospolita opublikował artykuł informujący, iż „najważniejszym ciałem zajmującym się heraldyką kieruje osoba, której dwukrotnie nie udało się uzyskać habilitacji z powodu oskarżeń o plagiat”[46].

W grudniu 2022 minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński wystąpił do ministra spraw wewnętrznych i administracji Mariusza Kamińskiego z wnioskiem o odwołanie Pawła Dudzińskiego ze składu Komisji Heraldycznej. W uzasadnieniu wniosku wskazano, że „podejrzenie popełnienia plagiatu jest zarzutem, który godzi w dobre imię Komisji i utrudnia wypełnianie przez nią ustawowych zadań”[47].

W lutym 2024 roku minister spraw wewnętrznych i administracji przygotował projekt zmiany rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych zmieniającego rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej, przewidujące usunięcie Pawła Dudzińskiego z funkcji przewodniczącego Komisji Heraldycznej. Rozporządzenie wprowadzające stosowne zmiany weszło w życie w dniu 26 kwietnia 2024 r.[10]

W ramach uzgodnień międzyresortowych, przeprowadzonych w lutym 2024 roku, minister kultury i dziedzictwa narodowego Bartłomiej Sienkiewicz w piśmie skierowanym do ministra Tomasza Szymańskiego, podniósł kwestię konfliktu interesów zachodzącego w Komisji Heraldycznej z uwagi na to, że część jej członków łączy bowiem prowadzenie działalności w zakresie projektowania wzorów insygniów i symboli z ich opiniowaniem w ramach prac Komisji. Zdaniem ministra, w przepisach powszechnie obowiązujących, powinien być sformułowany zakaz łączenia tego typu praktyk.[48]

Przypisy

  1. ↑ Art. 5 ustawy z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa (Dz.U. z 1998 r. nr 162, poz. 1126)
  2. ↑ Art. 2a ust. 5 ustawy z dnia 21 grudnia 1978 r. o odznakach i mundurach (Dz.U. z 2016 r. poz. 38)
  3. ↑ a b Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie Komisji Heraldycznej (Dz.U. z 2013 r. poz. 723)
  4. ↑ Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Administracji i Cyfryzacji (Dz.U. z 2011 r. nr 248, poz. 1479)
  5. ↑ a b Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 marca 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie Komisji Heraldycznej (Dz.U. z 2012 r. poz. 398)
  6. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 stycznia 2000 r. w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. z 2000 r. nr 6, poz. 83)
  7. ↑ Art. 5 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Komisji Heraldycznej (Dz.U. 1999 nr 70 poz. 779)
  8. ↑ Paweł Dudziński: Herb miasta Kolbuszowej. Przyczynek do prac Komisji Heraldycznej przy MASWiA, [w:] „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego”, T. IX (XX) (2010), ISSN 1230-803X, s. 123.
  9. ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 października 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. z 2008 r. nr 195, poz. 1210)
  10. ↑ a b c d e Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 kwietnia 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2024 poz. 546)
  11. ↑ Uzasadnienie do projektu z dnia 15 lutego 2024 r. Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji zmieniającego rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej, Rządowe Centrum Legislacji, 21.02.2024, legislacja.rcl.gov.pl
  12. ↑ Komisja Heraldyczna (strona archiwalna). msw.gov.pl
  13. ↑ Co warto wiedzieć o tworzeniu symboli jednostek samorządu terytorialnego w Polsce. mswia.gov.pl
  14. ↑ Szczegółowa informacja o członkach Komisji Heraldycznej – Informacja publiczna z dn. 18 listopada 2022 r., Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Departament Bezpieczeństwa DBI-WODO-0667-2-195/2022
  15. ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 listopada 2001 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2001 nr 134 poz. 1513)
  16. ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 września 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2002 nr 166 poz. 1368)
  17. ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2004 nr 144 poz. 1528)
  18. ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 października 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2008 nr 195 poz. 1210)
  19. ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 lipca 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2010 nr 134 poz. 901)
  20. ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 sierpnia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2015 poz. 1384)
  21. ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 22 marca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2016 poz. 403)
  22. ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 września 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2021 poz. 1846)
  23. ↑ Pismo Przewodniczącego Zespołu Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa przy Komitecie Nauk Historycznych PAN do Ministra Administracji i Cyfryzacji z dn. 4 grudnia 2014 r., [w:] „Studia Źródłoznawcze. Commentationes” 2015, Tom 53, cejsh.icn.edu.pl
  24. ↑ Zenon Piech: Sprawozdanie z powołania oraz pierwszego roku działalności Zespołu Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa przy Komitecie Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk, Zenon Piech, [w:] „Studia Źródłoznawcze. Commentationes” 2015, Tom 53, cejsh.icn.edu.pl
  25. ↑ Pismo Podsekretarza stanu Marka Wójcika w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji z dn. 31 marca 2015 r. (DAP-WZPK.75.34.2015), [w:] „Studia Źródłoznawcze. Commentationes” 2015, Tom 53, http://cejsh.icm.edu.pl
  26. ↑ „Standardy wypracowane przez moich poprzedników wprawdzie przewidują aktywność członków Komisji w zakresie projektowania symboliki samorządowej, niemniej aby zakończyć pasmo bezpodstawnych pomówień ze strony przedstawicieli środowiska naukowego, zawiesiłem działalność na tym polu. Rezygnując z tej aktywności, niestety utraciłem możliwość pogłębiania wiedzy o realiach współcześnie kreowanej heraldyki, zmieniających się oczekiwaniach samorządów i lokalnych społeczności, warunkach przeprowadzania kwerend będących podstawą merytoryczną uzasadnienia, a także zdolność weryfikowania argumentów przytaczanych przez projektantów.” – Paweł Dudziński: Autoreferat, Postępowanie habilitacyjne w dziedzinie nauk humanistycznych w dyscyplinie: historia, Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów, 2016, ck.gov.pl
  27. ↑ Władysławów: W herbie gminy zagości złoty lew, 7 października 2019 r., iturek.net
  28. ↑ Uchwała Nr 282/22 Rady Gminy Władysławów z dnia 29 listopada 2022 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi, flagi stolikowej, banneru, sztandaru, pieczęci i łańcuchów oraz zasad ich używania, Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego (Dz. Urz. Woj. 2022.9201)
  29. ↑ Uchwała nr 23-1557/O/2020 Komisji Heraldycznej z 12 marca 2020 r. w sprawie projektów herbu, flagi, sztandaru, pieczęci, łańcuchów oraz Odznaki Honorowej Gminy Tyrawa Wołoska, (Dz. Urz. Woj. 2020.3434)
  30. ↑ Henryk Seroka, Herb Gminy Tyrawa Wołoska w świetle miejscowej tradycji historycznej i zasad heraldyki – uzasadnienie projektu herbu z opisem projektów flagi, pieczęci, sztandaru, insygniów oraz Odznaki Honorowej, [w:] Flaga, Biuletyn Polskiego Towarzystwa Weksylologicznego Nr 25 (53) kwiecień-czerwiec 2021, weksylologia.pl
  31. ↑ Uchwała Nr LV/481/23 Rady Miejskiej w Janowie Lubelskim z dnia 20 stycznia 2023 r. w sprawie symboli Gminy Janów Lubelski oraz zasad ich stosowania, umjanowlubelski.bip.lubelskie.pl
  32. ↑ Nowy herb i symbole gminy Janów Lubelski [online], Polskie Radio Lublin, 23 stycznia 2023 [dostęp 2023-02-04] (pol.).
  33. ↑ Uchwała Nr XX/151/21 Rady Gminy Jarczów z dnia 30 kwietnia 2021 roku w sprawie ustanowienia symboli Gminy i zasad ich używania (Dz. Urz. Woj. Lub. 2021.2158)
  34. ↑ Jarczów ma herb! (TYLKO W GAZECIE) [online], Kronika Tygodnia, 12 maja 2021 [dostęp 2023-02-04] (pol.).
  35. ↑ Uchwała nr 49-2060/O/2021 Komisji Heraldycznej z dnia 2 lipca 2021 r.w sprawie projektów herbu. flagi, flagi stolikowej, banneru, sztandaru i pieczęci gminy Łyse
  36. ↑ Projekt herbu Gminy Łyse uzyskał pozytywną opinię Komisji Heraldycznej, Oficjalny Serwis Internetowy Gminy Łyse, 17 sierpnia 2021 r., gminalyse.pl
  37. ↑ Wojciech Tutak, Heraldyka gminy i miasta Tykocin. Ekspertyza historyczno-geograficzno-heraldyczna, 2019, Załącznik Nr 9 do uchwały Nr XXI/128/2020 Rady Miejskiej w Tykocinie z dnia 6 marca 2020 r., Dziennik Urzędowy Województwa Podlaskiego, edziennik.bialystok.uw.gov.pl
  38. ↑ Kogut będzie bardziej dostojny i zgodny z zasadami heraldyki. Kurów zmienia herb, tm/gp, 11 kwietnia 2021, tvn24.pl
  39. ↑ Uchwała nr 56-1045/O/2019 Komisji Heraldycznej z dnia 26 lipca 2019 r.w sprawie projektów herbu oraz łańcuchów miasta Suwałki
  40. ↑ Stanowisko ws. nowego herbu Suwałk, Urząd Miejski w Suwałkach, 2 grudnia 2019, um.suwalki.pl
  41. ↑ „Komisja Heraldyczna (2000-2021). Spełniona nadzieja, czy stracona szansa” – wykład naukowy w formule on-line dr. hab. Marka Adamczewskiego, prof. UŁ (Instytut Historii Uniwersytetu Łódzkiego), Polskie Towarzystwo Heraldyczne Oddział w Poznaniu, 27 stycznia 2022 r., sigillarium.pl
  42. ↑ Marek Adamczewski, Komisja Heraldyczna (2000-2021). Spełniona nadzieja czy stracona szansa, Polskie Towarzystwo Heraldyczne Oddział w Poznaniu, 27 stycznia 2022 r., jakiznaktwoj.pl
  43. ↑ Aleksander Bąk, Między młotem a kowadłem, czyli głos projektanta w sprawie postępków Komisji Heraldycznej, Polskie Towarzystwo Heraldyczne Oddział w Poznaniu, 27 stycznia 2022 r., jakiznaktwoj.pl
  44. ↑ Uchwała nr 9-2019/2020 z dnia 21 stycznia 2020 r. w sprawie wyrażenia negatywnej opinii dotyczącej odwołania dra Pawła Dudzińskiego od Uchwały nr 4-2019/2020 Rady Dyscypliny Historia z dnia 12 listopada 2019 r. w sprawie odmowy nadania stopnia doktora habilitowanego w dziedzinie nauk humanistycznych w dyscyplinie historia, wnh.umk.pk.
  45. ↑ Podjęcie decyzji w przedmiocie rozpatrzenia odwołania dr. Pawła Dudzińskiego od uchwały odmawiającej nadania stopnia doktora habilitowanego w dziedzinie nauk humanistycznych, w dyscyplinie historia – Informacje o rozstrzygnięciach podjętych przez Prezydium Rady Doskonałości Naukowej, rdn.gov.pl
  46. ↑ Plagiatowa afera w MSWiA. Teksty z Wykopu w rozprawie habilitacyjnej [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-02-04] (pol.).
  47. ↑ Wniosek Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego o odwołanie ks. dra Pawła Dudzińskiego ze składu członków Komisji Heraldycznej z dnia 29 grudnia 2022 r. (DDK-WPP.004.2.2022.KR), jakiznaktwoj.pl
  48. ↑ Odpowiedź z dn. 29 lutego 2024 r. Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na pismo z dnia 21 lutego 2024 r. Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (DP-WLM.0231.16.2024.SJ), dotyczące skierowania do uzgodnień międzyresortowych projektu rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie powołania Komisji Heraldycznej. (DL-ZP.0231.102.2024.ZD), Rządowy Proces Legislacyjny — stanowiska zgłoszone w ramach uzgodnień, rcl.gov.pl

Linki zewnętrzne

Falerystyka
Rodzaj odznaczenia
Elementy insygniów
Formy zredukowane
Lista odznaczeń w
Lista baretek w
Prawo
System odznaczeń w Polsce