Kolbark

Kolbark

wieś
Remiza OSP
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	olkuski
Gmina	Klucze
Liczba ludności (2011)	511[2]
Strefa numeracyjna	32
Kod pocztowy	32-310[3]
Tablice rejestracyjne	KOL
SIMC	0215025
Położenie na mapie gminy Klucze Kolbark
Położenie na mapie Polski Kolbark
Położenie na mapie województwa małopolskiego Kolbark
Położenie na mapie powiatu olkuskiego Kolbark
50°21′53″N 19°38′46″E[1]

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Kolbark

Kolbark – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Klucze.

Miejscowość ta położona jest około 15 km na północny wschód od Olkusza przy drodze Klucze – Wolbrom.

Integralne części wsi Kolbark^[4]^[5]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0215031	Na Dole	część wsi
0215048	Na Górze	część wsi

Historia miejscowości

Wieś została lokowana na prawie średzkim w 1356 pod nazwą Słów (Slow) za panowania Króla Kazimierza Wielkiego^[6]. Jeszcze w tym samym roku nazwa została zmieniona na Colberg, w 1394 roku na Colbarg, a w 1421 na Kolbark – nazwę pochodzenia niemieckiego.

Wieś położona w końcu XVI wieku w powiecie proszowskim województwa krakowskiego była własnością klasztoru norbertanek na Zwierzyńcu w Krakowie^[7], czego jednak nie potwierdza Jan Długosz w "Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis" (1470-80)^[8].

W 1795 roku po III Rozbiorze Polski wieś była w Galicji w zaborze austriackim. W latach 1807–1815 Księstwie Warszawskim, a od 1815 do 1918 Królestwie Polskim, zaborze rosyjskim. W latach 1859–1945 wieś należała do Gminy Jangrot, powiat miechowski, województwo kieleckie. W czasie II Wojny Światowej wieś znalazła się w Generalnej Guberni a na Przemszy przebiegała wówczas granica z III Rzeszą.

W latach 1945–1975 miejscowość znajdowała się w województwie krakowskim, powiecie olkuskim, gromadzie Jaroszowiec, a od 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego i gminy Klucze. Po reformie administracyjnej z 1998 roku ponownie wróciła do województwa małopolskiego i powiatu olkuskiego.

W Kolbarku działał kiedyś młyn i tartak^[9] i jak podaje Abdon Kłodziński i Antoni Zygmunt Helcel, karczma^[10][11][12].

Stan obecny

W Kolbarku znajduje się 10 kapliczek przydrożnych i figura św. Floriana^[13].

Z ramienia Stowarzyszenie na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju Społeczno-Gospodarczego „KLUCZ”^[14], od 2005 roku w Kolbarku działa Środowiskowy Dom Samopomocy dla osób przewlekle psychicznie chorych oraz niepełnosprawnych intelektualnie^[15].

Demografia

Historycznie obserwuje się wzrost ludności^[2][10][16]:

• 1789 – 29 domów, 143 mieszkańców (69 mężczyzn, 74 kobiety)
• 1791 – 29 domów, 195 (95 mężczyzn, 100 kobiet)
• 1827 – 33 domy, 224 mieszkańców
• 1859 – 33 domy, 271 mieszkańców
• 2011 – 511 mieszkańców (256 mężczyzn, 255 kobiet)

Komunikacja miejska

Komunikację lokalną w Kolbarku obsługuje Związek Komunalny Gmin Komunikacja Międzygminna w Olkuszu. Przez Kolbark przejeżdżają autobusy linii: 470. Popularnym środkiem transportu są także prywatni przewoźnicy.

Ludzie związani z Kolbarkiem

W Kolbarku mieszka Agnieszka Ścigaj, posłanka na Sejm VIII kadencji^[17].

Na obecnej ulicy Źródlanej pod numerem 54, znajduje się dom Franciszka Barczyka poległego pod Monte Cassino^[18]. W tym samym drewnianym domku prowadzony był kiedyś sklep.

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 55848
2. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 488 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
5. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
6. Kodeks Dyplomatyczny Małopolski; Tom III. 1333–1386; Kraków 1887, s. 106–107.
7. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 103.
8. "Joannis Dlugossii Senioris Canonici Cracoviensis Opera omnia. Vol. 7, T. 1 / Liber beneficiorum dioecesis cracoviensis nunc primum e codice autographo editus". Kraków, 1863.
9. Kolbark – ruiny młyna – Strażnicy Czasu [online], www.straznicyczasu.pl [dostęp 2017-11-24]  (pol.).
10. ". [dostęp 2017-04-15].
11. Starodawne Prawa Polskiego Pomniki (wypisy) z ksiąg dawnych sądowych ziemskich i grodzkich ziemi krakowskiej. Kraków, 1870.
12. Najstarsza księga sądu najwyższego prawa niemieckiego w zamku krakowskim. wyd. Abdon Kłodziński, Kraków 1936
13. Przydrożne Krzyże i Kapliczki – Parafia Rzymskokatolicka pw. św. Stanisława BM w Cieślinie, „Parafia Rzymskokatolicka pw. św. Stanisława BM w Cieślinie” [dostęp 2017-06-13]  (pol.).
14. Account Suspended [online], stowarzyszenie-klucz.pl [dostęp 2018-02-19] .strona główna serwisu
15. O stowarzyszeniu « KLUCZ – Stowarzyszenie na rzecz zrównoważonego rozwoju społeczno – gospodarczego [online], stowarzyszenie-klucz.pl [dostęp 2017-11-24]  (pol.).
16. Wieś Kolbark w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2017-11-24] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
17. Agnieszka Ścigaj. sejm.gov.pl. [dostęp 2017-04-16].
18. Franciszek Barczyk [online], polskiecmentarzewewloszech.eu [dostęp 2017-11-24]  (pol.).