Kalendarium powstania warszawskiego – 15 sierpnia

Kalendarium powstania warszawskiego
lipiec
						30
31
sierpień
	1	2	3	4	5	6
7	8	9	10	11	12	13
14	15	16	17	18	19	20
21	22	23	24	25	26	27
28	29	30	31
wrzesień
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30
październik
						1
2	3	4	5	6	7	8

15 sierpnia, wtorek

Poznańska 12: Tu znajdował się krzyż ze spalonych belek powstańczej placówki pod którym odprawiano od 15 sierpnia 1944 roku żołnierskie msze polowe

W nocy niemiecka obrona przeciwlotnicza zestrzeliła 3 z 20 samolotów brytyjskich dokonujących zrzutów. Jeden z nich spadł na ul. Miodową^[1]. Cała jego składająca się z Kanadyjczyków załoga zginęła^[1]. Kolejny samolot – Halifax (MkII JN926) spadł przy ul. Wolskiej, w okolicy Reduty Wolskiej. Zginęli w nim piloci - sierżanci RAF: Robert S. Darling, Peter M. Roots, Ronald R.E. Hartog i Thomas Law; przeżyli natomiast: Richard O. Samways, Keneth A. Bedford i Maurice L. Casey z RAAF-u.

Odbywają się uroczystości związane z rocznicą „Cudu nad Wisłą”, świętem Matki Boskiej Zielnej i Żołnierza Polskiego.
Miron Białoszewski w Pamiętniku z powstania warszawskiego opisuje to wydarzenie w następujących słowach:
Dni się tak nie rozróżniało za bardzo. Ale to jedno święto – 15 sierpnia (wypadało we wtorek) – nagle postanowiono obejść, uczcić. Na przekór. Od rana. [...] Tym razem czekało się też na Cud nad Wisłą. Też z nimi. Po drugiej stronie. I za Żeraniem. Ale żeby przyszli.

Odparto atak na pl. Krasińskich, płonie ul. Miodowa. „Biuletyn Informacyjny” rozpoczyna drukowanie i przyjmowanie nazwisk osób zaginionych.

Premiera Kantaty na otwarcie Teatru Narodowego (reż. Leon Schiller) w Kawiarni Aktorek (przy ul. Mazowieckiej 5) przerwana przez bombardowanie.

Ambasador Stanów Zjednoczonych - William Averell Harriman zwrócił się z prośbą o pozwolenie na lądowanie na terenie radzieckim amerykańskich samolotów po dokonaniu zrzutów nad Warszawą. Andriej Wyszyński (zastępca komisarza spraw zagranicznych ZSRR) udzielił następującej odpowiedzi: Rząd sowiecki nie może się na to zgodzić, twierdząc że wybuch powstania jest dziełem awanturników.

Jednocześnie nasila się brutalna kampania propagandowa komunistów polskich z Polskiej Partii Robotniczej, wymierzona w Polskie Państwo Podziemne i dowództwo Armii Krajowej, 15 sierpnia 1944 Komitet Centralny PPR w swojej odezwie stwierdza:

"(...) banda sanacyjnych i oenerowskich awanturników i warchołów podnosi dziś swą brudną łapę przeciw Polskiemu Komitetowi Wyzwolenia Narodowego, przeciwko Wojsku Polskiemu, które toczy bohaterską i ofiarną walkę o wyzwolenie ojczyzny. Garstka niepoczytalnych przywódców Armii Krajowej, na rozkaz Sosnkowskiego, w imię nędznych kombinacji politycznych kliki sanacyjnej, pchnęła ludność Warszawy do walki wbrew elementarnym zasadom wojskowym i wbrew uczciwości politycznej"^[2].

Tego dnia przy ul. Grzybowskiej, róg ul. Żelaznej poległ Louis Vengelli (ps. "Herbert")^[3] – starszy sierżant, dezerter z Luftwaffe, powstaniec w kompanii "Janusza" batalionu "Harnaś" Narodowej Organizacji Wojskowej^[4]. Walczył w obronie Śródmieścia. Zginęła również sanitariuszka Eryka Tyszkówna z batalionu "Parasol".

Przypisy

1. Władysław Bartoszewski: 1859 dni Warszawy. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2008, s. 742. ISBN 978-83-240-1057-8.
2. Odezwa Komitetu Centralnego PPR wydana 15 sierpnia 1944 r. w Lublinie: Stanisław Kopf, Stefan Starba-Bałuk "Armia Krajowa. Kronika fotograficzna" Wydawnictwo Ars Print Production, Warszawa, 1999 ISBN 83-87224-16-2, s. 483
3. Louis Vengelli na Wirtualnym Murze Pamięci Muzeum Powstania Warszawskiego
4. Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, tom 6. Redaktor naukowy Piotr Rozwadowski. Dom Wydawniczy "Bellona", Warszawa 2004. ISBN 83-11-09261-3.