Jerzy Markuszewski (ur. 16 grudnia 1930 w Warszawie, zm. 16 października 2007 tamże) – polski reżyser teatralny, twórca i główny animator Studenckiego Teatru Satyryków, scenarzysta, aktor, działacz opozycji demokratycznej, współpracownik KOR i KSS „KOR”, internowany w stanie wojennym, później współpracownik podziemnej „Solidarności”.
Życiorys
Absolwent Wydziału Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie z 1963 (dyplom 1965). Wcześniej studiował również na Wydziale Aktorskim PWST i historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. Był etatowym reżyserem Studenckiego Teatru Satyryków (STS), Teatru im. Jaracza w Łodzi i Teatru Rozmaitości w Warszawie. Współpracował m.in. ze Starym Teatrem w Krakowie i Theater am Neumarkt w Zurychu. Do najbardziej znanych jego realizacji STS-u należą „składanki satyryczne” To idzie młodość (premierowa prezentacja teatru z 1954), Prostaczkowie, Konfrontacja.
Wyreżyserował ponad 20 spektakli Teatru Telewizji, z którym współpracę rozpoczął jeszcze w czasie studiów (pierwszy, Jeszcze pożyjesz Bułata Okudżawy w 1962, ostatni, Opowieści dworcowe w 1999). Dla telewizji stworzył także dwa filmy dokumentalne. W latach 60. XX w. był dyrektorem Teatru Polskiego Radia. Zajmował się także reżyserią słuchowisk i programów radiowych (m.in. ITR-u Ilustrowanego Tygodnika Rozrywkowego, w którym pojawiał się jako wykonawca, wspólnie z Adamem Kreczmarem i Jackiem Janczarskim, nadawanego w pierwszej połowie lat 70. XX wieku w Programie 3 Polskiego Radia).
Napisał trzy zrealizowane scenariusze filmowe: Sposób bycia (1965), Bardzo starzy oboje (1967), Przybłęda (1984). Występował również okazjonalnie w filmach jako aktor (m.in. rola cynicznego dyrektora przedsiębiorstwa taksówkowego w Zmiennikach).
Przyjaźnił się z Leszkiem Kołakowskim.
W grudniu 1975 był sygnatariuszem protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (List 59)[1].
W roku 1954 poślubił Zofię Góralczyk, z którą miał syna Macieja Markuszewskiego.
Zmarł w nocy z 15 na 16 października 2007 w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym Północnym na Wólce Węglowej w Warszawie.
Filmografia
Aktor
Filmowiec
Odznaczenia
Nagrody
Przypisy
Linki zewnętrzne
Identyfikatory zewnętrzne:
