Jan Konstanty Zaremba

Jan Konstanty Zaremba

kapitan piechoty
Data i miejsce urodzenia	5 czerwca 1896 Hołowczyce
Data i miejsce śmierci	wiosna 1940 Charków
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	19 pułk piechoty
Stanowiska	dowódca kompanii
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa
Odznaczenia

Jan Konstanty Zaremba (ur. 5 czerwca 1896 w Hołowczycach, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – kapitan piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews pt. 2007-11-10: Drugi dzień uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”

Urodził się 5 czerwca 1896 roku w majątku Hołowczyce k. Mozyrza, w rodzinie Mieczysława i Marii z domu Obniska^[1]. Po ukończeniu gimnazjum i zdaniu matury zaczął studia na politechnice w Rydze. W 1916 roku powołany do armii rosyjskiej. Ukończył szkołę oficerską w Moskwie. W lipcu 1917 roku wstąpił do tworzonego na Białorusi I Korpusu Polskiego i został przydzielony do Legii Oficerskiej. Po rozbrojeniu przez Niemców I Korpusu w końcu maja 1918 roku rozpoczął studia na politechnice w Kijowie.

W lutym 1919 roku wstąpił do Wojska Polskiego. Po ukończeniu szkoły oficerskiej w Warszawie i kursu technicznego w Modlinie został mianowany podporucznikiem i przydzielony do kompanii technicznej 5 pułku piechoty Legionów. Pełnił obowiązki młodszego oficera, a następnie dowódcy tej kompanii. Walczył na wojnie z bolszewikami.

W 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 5157. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W latach 1922–1925 był oficerem rezerwy 78 pułku piechoty w Baranowiczach^[2][3]. W 1925 roku ponownie został powołany do służby czynnej i awansowany na porucznika ze starszeństwem z dniem 1 marca 1925 roku w korpusie oficerów piechoty. W 1928 roku pełnił służbę w 78 pułku piechoty^[4]. 31 marca 1930 roku został przeniesiony z 78 pp do Korpusu Ochrony Pogranicza i przydzielony do batalionu KOP „Słobódka” na stanowisko dowódcy kompanii odwodowej^[5][6][7]. 29 kwietnia 1933 roku został awansowany na kapitana ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 roku i 123. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[8]. Po przeniesieniu z KOP do 1939 roku pełnił służbę w 19 pułku piechoty we Lwowie.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku – po agresji ZSRR na Polskę – w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku^[9]. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach^[9][10], gdzie od 17 czerwca 2000 roku mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie^[11]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 1235^[9].

5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora^[12][13][14]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”^[15][16][17].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4816^[1] – 1921^[18]
• Krzyż Walecznych trzykrotnie^[19]
• Srebrny Krzyż Zasługi – 14 października 1934 „za zasługi w służbie ochrony pogranicza”^[20]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[19]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[19]
• Państwowa Odznaka Sportowa^[21]
• Odznaka pamiątkowa 5 pułku piechoty Legionów^[21]
• Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa)^[22]

Zobacz też

• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie

Przypisy

1. Kolekcja ↓, s. 1.
2. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 350, 535.
3. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 306, 473.
4. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 92, 271.
5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930, s. 118.
6. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 104, 909.
7. Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 82.
8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 29 kwietnia 1933, s. 116.
9. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 628.
10. Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 331.
11. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
12. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 65 [dostęp 2024-08-28] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27]  (pol.).
13. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
14. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17]  (pol.).
15. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26]  (pol.).
16. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28]  (pol.).
17. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
18. Dekret Wodza Naczelnego L. 3393 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 41, s. 1607)
19. Kolekcja ↓, s. 3.
20. M.P. z 1934 r. nr 238, poz. 297.
21. Kolekcja ↓, s. 1 foto.
22. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 6 sierpnia 1929 roku, s. 244.

Bibliografia

• Jan Konstanty Zaremba. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.57-4838 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-05-28].
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Warszawa: Departament Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1935.
• Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
• Kazimierz Banaszek, Krystyna Wanda Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.