Inspektorat Graniczny Straży Celnej „Tarnowskie Góry”

Inspektorat SC „Tarnowskie Góry”

Inspektorat Graniczny SC „Tarnowskie Góry”

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1922
Rozformowanie	1928
Organizacja
Dyslokacja	Tarnowskie Góry
Formacja	Straż Celna
Podległość	Dyrekcja Ceł „Mysłowice” Śląski Inspektorat Okręgowy Straży Celnej

Inspektorat Straży Celnej „Tarnowskie Góry” – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1921–1928.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną^[1]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych^[2]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku^[3]. Inspektorat Straży Celnej „Tarnowskie Góry”, wraz ze swoimi komisariatami i placówkami granicznymi, znalazł się w podporządkowaniu Dyrekcji Ceł „Mysłowice”^[4]. W 1926 roku w skład inspektoratu wchodziło 6 komisariatów, 33 placówki zewnętrzne i 11 wewnętrznych Straży Celnej^[5].

Rozporządzeniem ministra skarbu z 30 czerwca 1927 roku rozpoczęto reorganizację Straży Celnej^[6]. Odtąd Naczelny Inspektorat Straży Celnej podlegał bezpośrednio ministrowi skarbu, a Naczelnemu Inspektoratowi podlegały inspektoraty okręgowe^[7]. Te ostatnie przejęły kompetencje dyrekcji ceł^[8]. Inspektorat Straży Celnej „Tarnowskie Góry” przemianowany został na Inspektorat Graniczny Straży Celnej „Tarnowskie Góry” i wszedł w podporządkowanie Ślaskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Celnej^[9] .

Służba graniczna

Sąsiednie inspektoraty

• Inspektorat Straży Celnej „Praszka” ⇔ Inspektorat Straży Celnej „Rybnik” − 1926

Funkcjonariusze inspektoratu

Obsada personalna w 1927^[5]:

• kierownik inspektoratu – inspektor Paweł Krysek
• pomocnik kierownik inspektoratu – podkomisarz Edward Fox
• funkcjonariusze młodsi:

starszy strażnik Ignacy Moczyński (608)

starszy strażnik Antoni Garguliński (301)

starszy strażnik Michał Lignar (561)

strażnik Jan Ziemba (1128)

strażnik Jan Korniak (487)

Struktura organizacyjna

Organizacja inspektoratu w 1926 roku^[4]:

• komenda – Tarnowskie Góry
• komisariat Straży Celnej „Brzegów”?? (Orzegów)
• komisariat Straży Celnej „Królewska Huta”
• komisariat Straży Celnej „Tarnowskie Góry”
• komisariat Straży Celnej „Kalety”
• komisariat Straży Celnej „Lubliniec Południe”
• komisariat Straży Celnej „Lubliniec”

Przypisy

1. Dominiczak 1975 ↓, s. 130.
2. Piekarz 2017 ↓, s. 28.
3. Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
4. Kozłowski 2012 ↓, s. 31.
5. Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 245.
6. Dominiczak 1975 ↓, s. 133.
7. Dominiczak 1997 ↓, s. 253.
8. Dominiczak 1975 ↓, s. 134.
9. Muzeum Polskich Formacji Granicznych ↓.

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.).
• Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927 .
• Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757. 
• Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088. 
• Muzeum Polskich Formacji Granicznych – Straż Celna 1921–1928. [dostęp 2017-03-17].