Powstanie Hamasu wiąże się z działalnością Braci Muzułmańskich[2]. Bractwo rozpoczęło działalność w Palestynie w 1935 roku. Palestyńska filia Bractwa była przeciwna planom utworzenia Izraela i pozostawała w opozycji do kolonialnych rządów brytyjskich. W 1936 roku aktywiści Bractwa przyłączyli się do arabskiego powstania, co przysporzyło islamistom popularność na terenie całej Palestyny[3]. Do 1937 roku liczba członków Bractwa w Palestynie wynosiła od 12 do 20 tysięcy[3].
W 1948 roku członkowie Bractwa uczestniczyli w akcjach terrorystycznych wymierzonych w nowo utworzone państwo żydowskie. Równocześnie islamiści zasilili antyizraelskie bataliony wojskowe. Po porażce Arabów w I wojnie z Izraelem, oddziały Bractwa w Strefie Gazy znalazły się pod rządami Egiptu, a na Zachodnim Brzegu Jordanu pod władzą Jordanii. Rządy jordańskie i egipskie były okresem stagnacji ruchu islamskiego[3].
Pozytywnie na działalność Bractwa wpłynęła wojna sześciodniowa z 1967 roku. W wyniku wojny Izrael zdobył kontrolę nad Strefą Gazy i Zachodnim Brzegiem. Bractwo pod okupacją izraelską rozwinęło działalność charytatywną, edukacyjną, społeczną i kulturową. Działalność ruchu prowadzona była poprzez meczety i organizacje działające przy świątyniach[3]. Organizacje te przez długi czas nie były powiązane z działalnością antyizraelską, ani nie stosowały przemocy, stąd też były finansowane przez Izraelczyków jako przeciwwaga dla świeckich nacjonalistów[3]. W 1978 roku zostało zarejestrowane stowarzyszenie Centrum Islamskie. Organizacja była jedynym arabskim ruchem, na którego działalność oficjalnie zezwoliła administracja izraelska na Terytoriach Okupowanych. W tym okresie islamiści byli więc często uważani za zdrajców. Założycielem organizacji był szajchAhmad Jasin[3]. Centrum Islamskie działając pod przykrywką stowarzyszenia społecznego przekształcało się stopniowo w ruch zbrojny[3]. Grupa otrzymywała pokaźne wsparcie finansowe z zakatu oraz darowizn od sponsorów z bogatych państw Zatoki Perskiej[2].
Duży wpływ na radykalizację Centrum Islamskiego miała irańska rewolucja islamska. W 1979 roku wewnątrz struktur Centrum Islamskiego powstała Duma Wiernych Wojowników (w literaturze pojawia się też nazwa Chwała Mudżahedinom[6]), która uchodzi za bezpośrednią poprzedniczkę Muzułmańskiego Ruchu Oporu[2]. W 1982 roku przy ruchu islamskim powstała zakonspirowana grupa Palestyńscy Święci Bojownicy, która rok później miała podjąć się pierwszych działań militarnych[2].
W 1983 roku Jassin został aresztowany przez Izraelczyków, a następnie oskarżony o kierowanie nielegalną organizacją zbrojną[2]. Szajch został uwolniony w 1985 roku w następstwie wymiany pomiędzy rządem Izraela a Ludowym Frontem Wyzwolenia Palestyny[2].
W 1985 roku liczba członków Centrum Islamskiego sięgała 2 tysięcy[2].
W 1987 roku Centrum Islamskie przekształciło się w Muzułmański Ruch Oporu. Zmiana spowodowana była rozpoczęciem pierwszej intifady[3]. Izraelskie służby początkowo entuzjastycznie przyjęły utworzenie Hamasu, sądząc, że jego działalność przyczyni się do osłabienia Organizacji Wyzwolenia Palestyny[3] i miejscowej lewicy[2].
Historia
Decyzja o powołaniu Hamasu zapadła już podczas pierwszego dnia intifady kamieni[2][3]. Na czele organizacji jako Główny Przewodniczący stanął Jasin, dotychczasowy lider Centrum Islamskiego[2][3]. Hamas włączył się do walki zbrojnej z Izraelem. Jednocześnie kontynuował działalność społeczną[7]. Hamas posługiwał się terrorystycznymi metodami prowadzenia wojny (w tym ataki samobójcze[3]), atakował zarówno cele wojskowe i cywilne Izraela[7]. Kampanię przemocy wobec cywilów Hamas uzasadniał tym, że w Izraelu obowiązuje powszechny pobór do wojska, a więc każdy obywatel Izraela jest potencjalnym żołnierzem[7]. Ofiarami Hamasu padali też ludzie uznani przez islamistów za dewiantów (prostytutki, dilerzy narkotykowi, odstępcy od islamu oraz zwykli kryminaliści). Hamas zyskał popularność głównie w Strefie Gazy, podczas gdy Zachodni Brzeg pozostał pod wpływami al-Fatah[2].
W 1989 roku ruch został oficjalnie zdelegalizowany przez władze Izraela[8].
W 1993 roku Hamas potępił porozumienia z Oslo[3]. W tym samym roku organizacja dołączyła do koalicji Połączone Siły Palestyńskie, grupującej przeciwników ugody z Izraelem[9]. W kolejnych latach islamiści krytykowali władze Autonomii Palestyńskiej, oskarżając je o kolaborację. Między innymi terrorystyczna działalność Hamasu przyczyniła się do wstrzymania izraelsko-palestyńskiego procesu pokojowego[3].
W 2000 roku członkowie grupy włączyli się do intifady Al-Aksa[3]. W trakcie powstania jego aktywiści weszli do sojuszu Palestyńskie Siły Narodowe i Islamskie[10]. W trakcie intifady islamiści po raz kolejny zastosowali taktykę opartą na terroryzmie. Członkowie Hamasu wykazali się samobójczymi zamachami oraz ostrzałem terenów Izraela za pomocą pocisków rakietowych Kassam[3].
22 marca 2004 w ataku rakietowym śmigłowców izraelskich w Gazie zginął Ahmad Jasin[12][13]. Jego następcą na stanowisku lidera Hamasu został Abd al-Aziz ar-Rantisi, który zginął w izraelskim ostrzale już miesiąc po objęciu przywództwa. Na jego miejsce wybrany został Chalid Maszal[14]
W wyborach parlamentarnych w styczniu 2006 roku Hamas otrzymał 76 mandatów (spośród 132), tym samym odebrał al-Fatahowi większość parlamentarną[3]. W marcu 2006 roku Isma’il Hanijja z Hamasu został desygnowany na premiera Autonomii[3]. Rząd kierowany przez Hamas szybko popadł w konflikt z prezydentem Mahmudem Abbasem. Konflikt na linii Hanijja-Abbas doprowadził do zaistnienia w Palestynie sytuacji dwuwładzy: Hamas w praktyce rządził w Strefie Gazy, al-Fatah na Zachodnim Brzegu[3]. Okres kohabitacji przerwał zamach stanu, jaki Hamas przeprowadził w Strefie Gazy, tworząc tam odrębny rząd palestyński. Cała władza w Gazie trafiła w ręce Hamasu w czerwcu 2007 roku[15]. Po przejęciu kontroli nad Strefą Gazy, Hamas rozpoczął usuwanie urzędników al-Fatah ze wszystkich stanowisk. Amnesty International poinformowała o zamknięciu gazet i nękaniu dziennikarzy[16]. Wspomniana organizacja zarzuciła nadto Hamasowi torturowanie i mordowanie przeciwników politycznych[17].
Pod jurysdykcją Hamasu miejsce ma nasilona islamizacja Strefy Gazy[18]. Administracja Hamasu przymyka oko[styl do poprawy] na działalność grup islamskich radykałów i prowadzi reformy mające na celu narzucenie Palestyńczykom religijnego stylu życia. Islamskie reformy postępują stopniowo, a organizacja wycofuje się z nich, kiedy napotykają one wyraźny opór społeczny[19]. Jeszcze w 2007 roku islamiści utworzyli religijny komitet prokuratorski, który zastąpił świecką instytucję Prokuratora Generalnego Gazy. Hamas przyjął w 2008 roku islamski kodeks karny przewidujący kary takie jak chłosta, amputacja rąk, czy śmierć przez powieszenie[19]. Rok później administracja Hamasu zadecydowała o narzuceniu islamskiego ubioru w szkołach oraz segregacji płciowej w trakcie odbywania nauki[19]. Pomimo wyznawania doktryny islamistycznej Hamas zwalcza palestyńskich salafitów. Po 2008 roku służby Hamasu wielokrotnie ścierały się z ekstremistami i zatrzymywały najbardziej wojowniczych aktywistów[20].
Islamistyczne władze nie zostały uznane przez społeczność międzynarodową, a Izrael rozpoczął blokadę Strefy Gazy, wstrzymując całkowicie eksport i import oraz ograniczając dostawy prądu, elektryczności i wody[3]. Izraelska blokada doprowadziła do poważnego kryzysu humanitarnego[3].
W grudniu 2008 roku Izrael rozpoczął operację Płynny Ołów. Celem akcji izraelskiego wojska była likwidacja Hamasu w Strefie Gazy. Przyczyną działań izraelskiej armii był trwający ostrzał obszaru Izraela przez bojowników Muzułmańskiego Ruchu Oporu. Operacja została zakończona po 22 dniach[3].
W kwietniu 2011 roku przedstawiciele Hamasu i al-Fatahu oświadczyli, że zakończyli wzajemny konflikt i wypracowali kompromis[21]. Porozumienie zakładało wspólne działanie na rzecz: utworzenia państwa palestyńskiego w granicach z 1967 roku, ze stolicą we Wschodniej Jerozolimie; utrzymania prawa powrotu uchodźców palestyńskich do ojczyzny; sformowania w przyszłości rządu jedności narodowej i przeprowadzenia nowych wyborów[3]. Od czasu wypracowania porozumienia Hamas wielokrotnie prowadził z al-Fatahem kolejne rozmowy w sprawie pojednania politycznego. Ostatnie porozumienie między ugrupowaniami wypracowano w październiku 2017 roku[21][22].
14–21 listopada 2012 roku izraelskie wojsko prowadziło operację Filar Obrony wymierzoną w obiekty Hamasu w Strefie Gazy[21]. Operacja była odwetem za wzmożony ostrzał rakietowy Izraela jaki palestyńscy bojownicy prowadzili z obszaru Gazy[21].
Pod koniec 2014 roku bojownicy ze Strefy Gazy rozpoczęli wzmożony ostrzał Izraela. W odwecie 8 lipca tego samego roku armia izraelska rozpoczęła w Strefie Gazy operację Ochronny Brzeg. Celem Izraelczyków była likwidacja infrastruktury wykorzystywanej przez bojowników Hamasu, w tym sieci podziemnych tuneli. Operacja została zakończona na początku sierpnia 2014 roku. Islamski Ruch Oporu pomimo dużych strat, jakie poniósł, ogłosił konflikt swoim zwycięstwem[21].
W lecie 2015 roku członkowie Hamasu i al-Fatahu uczestniczyli w starciach z salafitami z organizacji Jund al-Sham, walki miały miejsce w libańskim obozie dla uchodźców palestyńskich Ain al-Hilweh[23].
31 lipca 2024 roku około godziny 2 czasu lokalnego, szef Biura Politycznego Hamasu i zarazem jego lider Isma’il Hanijja został zabity w Teheranie podczas ataku powietrznego[46][47]. 6 sierpnia 2024 roku nowym szefem Biura Politycznego organizacji został wybrany Jahja Sinwar[48][49]. Dwa miesiące później bo 17 października, Sinwar również został zabity, tym razem w Rafah w trakcie wymiany ognia[50]. Po zabójstwie Jahja Sinwara w Rafah 16 października tymczasowy komitet Hamasu początkowo rozważał możliwość wyznaczenia jednego następcy, ale ostatecznie zdecydował się rządzić za pośrednictwem komisji do czasu zaplanowanych wyborów przywódcy Hamasu w marcu 2025 roku[51].
Wybrane zamachy terrorystyczne przeprowadzone przez grupę
28 lipca 1990 roku Hamas przeprowadził zamach bombowy na plaży w Tel Awiwie. W wyniku eksplozji zginął turysta z Kanady[52].
14 grudnia 1990 roku islamiści zamordowali trzech robotników pracujących w Jafie[53].
11 października 1991 roku fundamentalista wjechał samochodem w grupę żołnierzy izraelskich. Dwóch oficerów zginęło, 11 osób zostało rannych[53].
16 kwietnia 1993 roku w Mekholah terrorysta-samobójca zniszczył dwa autobusy izraelskiej armii. Żaden z żołnierzy nie ucierpiał[2].
24 grudnia 1993 roku w Gazie zastrzelony został porucznik Meir Mintz, dowódca oddziału sił specjalnych[54].
13 lutego 1994 roku fundamentaliści przeprowadzili udany zamach na Noama Cohena, funkcjonariusza izraelskiej służby bezpieczeństwa[54].
6 kwietnia 1994 roku Hamas przeprowadził zamach na autobus w Afuli. W samobójczym ataku zginęło 9 osób, a 51 zostało rannych[2][54].
13 kwietnia 1994 roku cztery osoby zginęły w samobójczym ataku na autobus w Haderze[54].
9 października 1994 roku pięciu wojskowych zginęło w ataku Hamasu w Jerozolimie[54].
19 października 1994 roku terrorysta-samobójca wysadził się w autobusie w Tel Awiw-Jafa. Zginęły 22 osoby, 46 zostało rannych[2].
22 stycznia 1995 roku terroryści Hamasu i Palestyńskiego Islamskiego Dżihadu podłożyli dwie bomby na skrzyżowaniu w Beit Lid. Zginęło 18 izraelskich żołnierzy i jeden cywil, a 69 osób zostało rannych[55].
24 lipca 1995 roku w samobójczym ataku na autobus w Ramat Ganie zginęło 5 osób[56].
21 sierpnia 1995 roku w samobójczym ataku na autobus w Jerozolimie zginęły cztery osoby[56].
25 lutego 1996 roku terrorysta-samobójca wysadził się w autobusie w Jerozolimie. Zginęło 26 osób, a 50 zostało rannych[2].
3 marca 1996 roku zamachowiec-samobójca wysadził się w autobusie w Jerozolimie. 19 osób zginęło, 6 zostało rannych[2]. Wśród ofiar było kilku zagranicznych turystów[56].
21 marca 1997 roku terrorysta podłożył bombę na tarasie kawiarni „Apropo” w Tel Awiw-Jafa. 3 osoby zginęły, a 48 zostało rannych[56][2].
30 lipca 1997 roku dwóch terrorystów-samobójców zaatakowało jednocześnie na targu Mehane Jehuda w Jerozolimie. 29 osób zginęło, a 348 zostało rannych[56][2].
4 sierpnia 1997 roku trzech zamachowców-samobójców zaatakowało równocześnie na deptaku Ben Jehuda w Jerozolimie. Zginęło pięć osób, a 181 zostało rannych[57][2].
30 września 1998 roku terrorysta rzucił granat ręczny w pojazd armii izraelskiej w Hebronie. 25 osób zostało rannych[2].
10 października 1999 roku terrorysta wjechał samochodem w tłum izraelskich żołnierzy. Jeden z żołnierzy zginął, 6 zostało rannych[2].
30 października 2000 roku zamachowiec-samobójca wysadził się w jerozolimskiej pizzerii Sbaro. Zginęło 15 osób, a 130 zostało rannych[2].
18 maja 2001 roku terrorysta-samobójca wysadził się w centrum handlowym w Netanja. Zginęło 6 osób, a rannych zostało 100[2].
1 czerwca 2001 roku zamachowiec-samobójca wysadził się na dyskotece w Tel Awiw-Jafa. Zginęło 20 osób, a rannych zostało 120[2].
1 sierpnia 2001 roku zamachowiec-samobójca wysadził się w restauracji w Jerozolimie. Zginęło 15 osób, a rannych zostało 130[2].
1 grudnia 2001 roku dwóch terrorystów-samobójców wysadziło się w centrum handlowym w Jerozolimie. 11 osób zginęło, a rannych zostało 188[2].
2 grudnia 2001 roku w Hajfie zamachowiec-samobójca wysadził się w autobusie. Zginęło 15 osób, a rannych zostało 60[2].
12 grudnia 2001 roku islamiści ostrzelali autobus w miejscowości Emmanuel. 11 osób zabili, a zranili 30[2].
10 lutego 2002 roku fundamentaliści ostrzelali izraelskich wojskowych w Beer Szewa. Zginęły dwie osoby, ranne zostały cztery[2].
7 marca 2002 roku Hamas zaatakował osadę Atzmona. Fundamentaliści zastrzelili tam 5 ludzi, a 24 ranili[2].
21 listopada 2002 roku zamachowiec-samobójca wysadził się w autobusie w Jerozolimie. Zginęło 11 osób, rannych zostało 50[2].
Rząd Izraela oskarżył Hamas o to, że jego bojownicy 12 czerwca 2014 roku uprowadzili na Zachodnim Brzegu trzech izraelskich nastolatków. Ciała nastolatków odnaleziono 30 czerwca tego samego roku nieopodal Hebronu[21].
Mahmud Abbas oskarżył Hamas o nieudany zamach z 13 marca 2018 roku. Celem ataku bombowego był konwój, którym poruszał się premier AP Rami al-Hamd Allah. Muzułmański Ruch Oporu odciął się od tego incydentu i zapowiedział rozpoczęcie własnego śledztwa w sprawie ataku[58].
Struktury
Na czele formacji stoi Rada Doradcza[7], określana w literaturze również jako Rada Konsultacyjna[3]. W skład Rady wchodzą duchowni z Palestyny i państw Bliskiego Wschodu stanowiących zaplecze ruchu[2]. Rada Doradcza wybiera regionalnych dowódców Muzułmańskiego Ruchu Oporu na obszar Strefy Gazy i Zachodniego Brzegu[2]. Regionalnym dowódcom podlegają z kolei komórki dowódcze, które odpowiedzialne są za działalność Hamasu w terenie[2].
Kwatera Główna Hamasu do 2012 roku znajdowała się w Damaszku, odtąd mieści się w Katarze[59]. Hamas posiada też biura zagraniczne, które mieszczą lub mieściły się w Arabii Saudyjskiej, Iranie oraz Jordanii, przed wojną domową w Syrii posiadał też obozy szkoleniowe na obszarze Syrii i Libanu[2]. Choć Hamas posiada swoje struktury na terenie innych państw, z reguły unika on ingerowania w wewnętrzne sprawy goszczących go krajów[2].
Na terenach palestyńskich posiada szereg stowarzyszeń i komitetów. Zajmują się one głównie kwestiami społecznymi i działalnością humanitarną. Istnieje specjalny pion społeczny Hamasu „Wezwanie”. Pion działa w obszarach takich jak: pomoc społeczną, system oświaty i opieka medyczna[2]. „Wezwanie” kontroluje sieć należących do organizacji obiektów takich jak centra medyczne, szpitale, szkoły, meczety i kluby sportowe[2]. „Wezwanie” odpowiada też za działalność propagandową[2].
Islamski Ruch Oporu jest właścicielem stacji telewizyjnej „Al-Aksa”, która jest tubą propagandową ugrupowania. Tworząc „Al-Aksę” Hamas wzorował się na telewizji „Al-Manar” należącej do Hezbollahu[60]. Organem prasowym Hamasu jest periodyk „Filastin al-Muslimah” (Muzułmańska Palestyna)[61].
Liczebność
Całkowita liczba członków Hamasu nie jest znana; szacowano, że w 2023 roku jego zbrojne skrzydło liczyło do 40 000 bojowników[62]. 30–35% z nich zginęło w trwającej od października 2023 wojnie w Strefie Gazy[63].
Wsparcie zagraniczne
Centrum Islamskie i Hamas na przestrzeni lat finansowane były przez szereg państw arabskich. W minionych latach Hamas mógł liczyć na wsparcie pieniężne państw takich jak Arabia Saudyjska, Egipt, Katar, Kuwejt i Sudan[64][65]. Po 1991 roku kraje regionu Zatoki Perskiej znacznie zwiększyły swoje dotacje dla Hamasu, co spowodowane było poparciem OWP dla Saddama Husajna, w trakcie agresji Iraku na Kuwejt i w efekcie utratą zaufania państw regionu dla Jasira Arafata[2]. Wsparcie zakończyło się wraz z zamachem stanu w Egipcie w 2013 roku, kiedy to wojsko pozbawiło władzy miejscowe Bractwo Muzułmańskie. Wojskowy rząd Egiptu i jego sojusznicy z regionu Zatoki Perskiej wstrzymali pomoc dla Hamasu, uważając organizację za palestyńskie skrzydło Braci Muzułmańskich. Jedynym państwem arabskim, które kontynuuje pomoc dla Hamasu, jest Katar[59].
Do czasu wybuchu wojny domowej w Syrii Hamas utrzymywał bardzo bliskie relacje z Iranem, Syrią i Hezbollahem[59]. Na krótko przed wybuchem wojny wsparcie finansowe Iranu dla Hamasu wynosiło od 10 do 15 milionów dolarów miesięcznie[59]. Wsparcie pieniężne fundamentalistom słał też rząd syryjski. Początki pomocy Syrii dla Hamasu sięgają już lat 70. XX wieku, kiedy to Syryjczycy byli jednym z donatorów Centrum Islamskiego[1]. Ponadto w syryjskiej stolicy przez lata znajdowała się Kwatera Główna Hamasu, którą dopiero w 2012 roku przeniesiono do Kataru[59]. Relacje na linii Hamas-Hezbollah sięgają pierwszej połowy lat 90. XX wieku. Bojownicy Hezbollahu roztaczali opiekę nad członkami Hamasu w Libanie, organizowali szkolenia Palestyńczyków w zakresie konstrukcji bomb, czy treningi przyszłych zamachowców-samobójców[2].
Stosunki między Hamasem a Syrią, Iranem i Hezbollahem uległy ochłodzeniu po tym, gdy poparł on opozycję przeciwko syryjskiemu prezydentowi Baszszarowi al-Asadowi, podczas gdy Iran i Hezbollah opowiedziały się po stronie al-Asada[59]. Iran w odwecie zmniejszył pomoc na rzecz Hamasu[59]. Według doniesień medialnych, w 2013 roku Hezbollah nakazał członkom Hamasu opuszczenie Libanu[59][66]. Według ekspertów do spraw Bliskiego Wschodu Hamas posiada obecnie dwóch wyraźnych sojuszników: Katar i Turcję. Obydwa kraje udzieliły Hamasowi pomoc szacowaną na setki milionów dolarów[59].
W XXI wieku wielokrotnie pojawiały się zarzuty względem władz Korei Północnej, że ta wysyła broń bojownikom Hamasu. Handel bronią pomiędzy Koreą Północną a Hamasem ma sięgać co najmniej grudnia 2009 roku, wtedy to zarejestrowany w Gruzji samolot transportowy musiał lądować awaryjnie na lotnisku w Bangkoku. Tajskie służby po sprawdzeniu znajdującego się na samolocie ładunku odkryły 35 ton północnokoreańskiej broni, w tym wyrzutnie rakiet, granaty ręczne oraz rakiety ziemia-powietrze. Rząd Tajlandii ogłosił, że broń miała trafić w ręce islamistów z Hamasu i Hezbollahu. Rząd Korei Północnej miał też podobno dostarczyć fundamentalistom wiedzę o budowie podziemnych tuneli. Reżim Kim Dzong Una w 2014 roku zdementował oskarżenia o współpracę z Hamasem i określił je „amerykańską propagandą”[67][68].
Ideologia
Hamas sam siebie określa jako „ruch oporu” i skrzydło Bractwa Muzułmańskiego w Palestynie[3]. Jest ruchem sunnickichfundamentalistów islamskich, który odwołuje się również do palestyńskiego nacjonalizmu[2][3].
Cele ruchu zostały zdefiniowane w Karcie wydanej w sierpniu 1988 roku[1]. Poglądy Hamasu wprost określone zostały jako ideologia dżihadu. Głównym celem organizacji jest całkowite zniszczenie Izraela i zastąpienie go islamskim „Państwem Boga”, czyli Palestyną[1]. Państwo palestyńskie miałoby być państwem wyznaniowym, w którym obowiązującym prawem byłby szariat[2].
Muzułmański Ruch Oporu odrzuca pokojowe rozwiązanie konfliktu z Izraelem i międzynarodowe konferencje dotyczące sporu[1]. Według Karty jedyną drogą do niepodległości Palestyny jest walka zbrojna, dżihad[1]. Wszelkie porozumienia pokojowe zawarte pomiędzy OWP i Izraelem, zostały przez Hamas uznane za zdradę[2]. Izrael w propagandzie Hamasu określany jest jako „reżim syjonistyczny”, państwo kolonialne/neokolonialne[1]. Według Meira Litvaka w przeciwieństwie do OWP, Hamas nie widzi wroga w syjonistach, lecz we wszystkich Żydach. W Karcie wprost znajduje się wezwanie do Palestyńczyków i muzułmanów, aby mordowali oni Żydów, zabijanie Żydów zostało określone mianem „obowiązku”[1][2].
Choć uznawany jest za organizację ekstremistyczną, potępia najbardziej skrajne ruchy terrorystyczne. Przywódcy Hamasu potępili działalność Państwa Islamskiego i zamachy przeprowadzane przez członków wspomnianego ugrupowania[69].
العلاقات المغربية الغرينادية المغرب غرينادا المغرب غرينادا تعديل مصدري - تعديل العلاقات المغربية الغرينادية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين المغرب وغرينادا.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقا...
American politician (1773–1844) Peter Porter12th United States Secretary of WarIn officeMay 23, 1828 – March 9, 1829PresidentJohn Quincy AdamsAndrew JacksonPreceded byJames BarbourSucceeded byJohn Henry Eaton11th Secretary of State of New YorkIn officeFebruary 16, 1815 – February 12, 1816GovernorDaniel D. TompkinsPreceded byJacob R. Van RensselaerSucceeded byRobert L. TillotsonMember of the U.S. House of Representativesfrom New YorkIn officeMarch 4, 1815...
Esta página cita fontes, mas que não cobrem todo o conteúdo. Ajude a inserir referências. Conteúdo não verificável pode ser removido.—Encontre fontes: ABW • CAPES • Google (N • L • A) (Outubro de 2020) Silver Sable Informações gerais Primeira aparição The Amazing Spider-Man #265 (junho de 1985) Criado por Tom DeFalcoRon FrenzJosef Rubinstein Editora Marvel Comics Características físicas Espécie Humano Família e r...
لمعانٍ أخرى، طالع ويليام برنس (توضيح). ويليام برنس معلومات شخصية الميلاد 28 مارس 1868 الوفاة 1 يونيو 1948 (80 سنة) الجنسية المملكة المتحدة المملكة المتحدة لبريطانيا العظمى وأيرلندا (–12 أبريل 1927) الحياة العملية الفرق نادي مقاطعة ديربيشاير للكريكت [لغات أخرى]&...
Artikel ini membutuhkan penyuntingan lebih lanjut mengenai tata bahasa, gaya penulisan, hubungan antarparagraf, nada penulisan, atau ejaan. Anda dapat membantu untuk menyuntingnya. H. Kasoema (2 September 1911 – 23 Maret 2001[1]) adalah seorang wartawan, penulis, dan jurnalis aktif pada tiga zaman, sehingga ia sering disebut Wartawan Tiga Zaman. Ia juga pernah menjadi wartawan, pemimpin, serta pendiri Harian Haluan. Haluan itu sendiri adalah surat kabar yang berdiri se...
artikel ini perlu dirapikan agar memenuhi standar Wikipedia. Tidak ada alasan yang diberikan. Silakan kembangkan artikel ini semampu Anda. Merapikan artikel dapat dilakukan dengan wikifikasi atau membagi artikel ke paragraf-paragraf. Jika sudah dirapikan, silakan hapus templat ini. (Pelajari cara dan kapan saatnya untuk menghapus pesan templat ini) Raden Tumenggung Wiradegdaha (Wiradadaha) adalah gelar yang diberikan Sultan Agung Mataram kepada Raden Ngabehi Wirawangsa, Bupati Sukapura pertam...
For other ships with the same name, see HMS Dainty. Scale model of an English galleon History England NameRepentance BuilderBuilt in the River Thames[2] Laid down1588 Launched1588 RenamedDainty (1589)[1] CapturedBy the Spaniards on 2 July 1594 in the San Mateo Bay action Spain NameNuestra Señora de la Visitación (usually also called Visitación) Acquired2 July 1594 In service1594–1619 Nickname(s)La Inglesa FateSold (fate unknown) General characteristics Class and typeRace-...
This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Vampyre album – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2021) (Learn how and when to remove this template message) 2002 studio album by Midnight SyndicateVampyre: Symphonies from the CryptStudio album by Midnight SyndicateReleasedAugus...
2019 novel by Mark Greaney Mission Critical First editionAuthorMark GreaneyAudio read byJay SnyderCountryUnited StatesLanguageEnglishSeriesThe Gray ManGenreThrillerPublisherBerkley Publishing GroupPublication dateFebruary 19, 2019Media typePrint (Hardcover, Paperback), Audio, eBookPages513ISBN9780451488947Preceded byAgent in Place Followed byOne Minute Out Mission Critical is the eighth novel by Mark Greaney, published on February 19, 2019. It is also the e...
Cet article est une ébauche concernant l’architecture ou l’urbanisme et la Vénétie. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Palais D'Anna Viaro Martinengo Volpi di MisurataPrésentationType PalaisStyle RenaissanceArchitecte Bartolomeo BonoLocalisationLocalisation Venise ItalieCoordonnées 45° 26′ 09″ N, 12° 19′ 56″ Emodifier - modifier le code - modifier...
Чорний квадратрос. Чёрный квадратЖанр драмадетективний фільмРежисер Мороз Юрій ПавловичПродюсер Сергій ЖигуновСценарист Юрій МорозУ головних ролях Харатьян Дмитро Вадимович і Соломін Віталій МефодійовичОператор Борис НовосьоловКомпозитор Юрій ПотєєнкоКіноко...
1997 single by Tina Cousins Killin' TimeSingle by Tina Cousinsfrom the album Killing Time Released9 June 1997 (1997-06-09)Length3:58Label Jive Eastern Bloc Songwriter(s) Mark Topham Karl Twigg Producer(s) Mark Topham Karl Twigg Tina Cousins singles chronology Killin' Time (1997) Angel (1997) Pray(1998) Killin' Time '99(1999) Thank ABBA for the Music(1999) Music videoKillin' Time on YouTube Killin' Time is the debut single by British singer, songwriter and former model Tina Cous...
Novel by Edgar Rice Burroughs For the 1999 erotic film, see The Man-Eater (film). The Man-Eater Cover art from first editionAuthorEdgar Rice BurroughsCountryUnited StatesLanguageEnglishGenreAdventurePublisherFantasy PressPublication date1955Media typePrint (Paperback) The Man-Eater is a short adventure novel by American writer Edgar Rice Burroughs, written in May 1915, originally as a movie treatment. His working title for the piece was Ben, King of Beasts.[1] The Man-Eater is on...
Spanish film writer and director Monzón attending the 14th Gaudí Awards in 2022 Daniel Monzón Jerez (born 1968) is a Spanish film writer and director. Biography He was born in Palma, Majorca in 1968.[1] He started as a film critic, collaborating with the magazine Fotogramas.[1] He also featured alongside José Luis Guarner [es] as reviewer in the TVE's film show Días de cine.[1] After taking part in the writing of the 1994 film Shortcut to Paradise...
American video game developer Ghost Story Games, LLCTypeSubsidiaryIndustryVideo gamesPredecessorIrrational GamesFoundedFebruary 22, 2017; 6 years ago (2017-02-22)[a]FounderKen LevineHeadquartersWestwood, Massachusetts, USKey peopleKen Levine(president and creative director)Leonie Manshanden(executive director)Number of employees33 (2020)ParentTake-Two InteractiveWebsiteghoststorygames.com Ghost Story Games, LLC is an American video game developer based in Westwo...
Canadian provincial minister responsible for tourism This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Ministry of Heritage, Sport, Tourism and Culture Industries Ontario – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2021) (Learn how and when to remove this template message) Ministry of Heritage,...
This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Midori-ku, Saitama – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (July 2014) (Learn how and when to remove this template message) Ward in Kantō, JapanMidori-ku, Saitama 緑区WardMidori WardMidori Ward Office, Saitama CityLocation of Midori-ku in SaitamaMidori...