Grzmiąca (województwo dolnośląskie)

Grzmiąca

wieś
Ruiny zamku Rogowiec
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	wałbrzyski
Gmina	Głuszyca
Liczba ludności (III 2011)	559[2]
Strefa numeracyjna	74
Kod pocztowy	58-340[3]
Tablice rejestracyjne	DBA
SIMC	0852430
Położenie na mapie gminy Głuszyca Grzmiąca
Położenie na mapie Polski Grzmiąca
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Grzmiąca
Położenie na mapie powiatu wałbrzyskiego Grzmiąca
50°41′46″N 16°20′32″E[1]

Grzmiąca (niem. Donnerau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wałbrzyskim, w gminie Głuszyca, w Górach Suchych w Sudetach Środkowych.

Podział administracyjny

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Grzmiąca, po jej zniesieniu w gromadzie Głuszyca Górna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Częścią wsi Grzmiąca jest Rybnica Mała, funkcjonuje także niestandaryzowana nazwa osada leśnej Rybnica^[4].

Położenie

Grzmiąca leży w Górach Suchych – wschodniej części Gór Kamiennych, w dolinie bezimiennego potoku, prawego dopływu Rybnej, która jest lewym dopływem Bystrzycy. Od północy i zachodu oraz południowego zachodu otaczają ją strome zbocza górskie^[5].

Budowa geologiczna

Grzmiąca leży w północnej części niecki śródsudeckiej. Wzniesienia na północ od wsi zbudowane są z permskich tufów ryolitowych (dawniej zwanych porfirami lub tufami porfirowymi), z wtrąceniami trachybazaltów (melafirów), na południe – górnokarbońskie zlepieńce. Wzniesienia na zachód od wsi zbudowane są głównie z trachybazaltów, a podrzędnie z pozostałych opisanych wyżej skał magmowych i osadowych^[6].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[7]:

• kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki kościół filialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny, należący do parafii Chrystusa Króla w Głuszycy; unikatowo drewniany, jednonawowy, przebudowany w 1588 r. - XVI wiek, następnie przebudowany w 1649, 1754 i 1847, kryty gontem, otoczony kamiennym murem. Skromne wyposażenie z XVII i XVIII wieku, renesansowa chrzcielnica, empory i malowane na szkle obrazy "Ukrzyżowanie" i "Zwiastowanie" z 1611. W wolno stojącej dzwonnicy dzwon z 1558^[8]
• zamek Rogowiec w ruinie, z XIII wieku
• dom nr 66, obecnie ul. Spółdzielcza 2, z 1736 r.

inne zabytki:

• dwór z XIX w., ul. Wiejska 29

Zobacz też

• Grzmiąca

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 39913
2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 348 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
4. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2025
5. Marek Staffa (red.): Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 9 Góry Kamienne, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław, 1996, ISBN 83-85773-20-7
6. A. Bossowski, Z. Cymerman, A. Grocholski, A. Ihnatowicz: Szczegółowa mapa geologiczna Sudetów, skala 1:25 000, ark. Jedlina Zdrój, Instytut Geologiczny, Warszawa 1994
7. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 187. [dostęp 2012-10-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
8. JanuszJ. Czerwiński JanuszJ., RyszardR. Chanas RyszardR., Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 280 .

Bibliografia

• Góry Kamienne, pod red. M. Staffy, Tom 9, Wrocław, 1996, ss. 98-103, 171-2