Frederic Rzewski

Frederic Rzewski

Imię i nazwisko	Frederic Anthony Rzewski
Data i miejsce urodzenia	13 kwietnia 1938 Westfield
Pochodzenie	amerykańskie
Data śmierci	26 czerwca 2021
Instrumenty	fortepian
Gatunki	muzyka poważna, muzyka współczesna
Zawód	kompozytor, pianista, pedagog

Frederic Anthony Rzewski (ur. 13 kwietnia 1938 w Westfield, Massachusetts^[1][2], zm. 26 czerwca 2021^[3]) – amerykański kompozytor, pianista i pedagog, jedna z czołowych postaci awangardy amerykańskiej lat 60. XX wieku.

Życiorys

Wykształcenie muzyczne zdobywał na Uniwersytecie Harvarda w latach 1954–1958 (m.in. kontrapunkt u R. Thompsona i orkiestrację u W. Pistona) oraz na Uniwersytecie w Princeton w latach 1958–1960 (kompozycja u R. Sessionsa i M. Babbitta). Dzięki stypendium Fulbrighta kontynuował studia w Europie: w 1960–1961 u Dallapiccoli we Florencji; w 1963–1965 u E. Cartera w Berlinie^[1][2].

Działał także jako pianista, wykonywał głównie muzykę awangardową. Był pierwszym wykonawcą Klavierstück X Stockhausena (1962). Wykładał na Kursach Nowej Muzyki w Kolonii (1963, 1964, 1970). W 1966, wraz z Allanem Curranem i Richardem Teitelbaumem, założył w Rzymie grupę Musica Elettronica Viva (MEV), która wykonywała jego utwory multimedialne i improwizacyjne^[1][2].

W 1971 wrócił do Nowego Jorku. W 1977 został profesorem kompozycji w Królewskim Konserwatorium w Liège. Wykładał również na uniwersytetach Yale’a, w Cincinnati, Buffalo, San Diego, w konserwatoriach w Hadze i Hochschule der Künste w Berlinie^[1][2].

Twórczość

Jego twórczość należy do II awangardy europejskiej, którą cechuje radykalizm estetyczny, przełamywanie tradycyjnych konwencji dzieła muzycznego i dążność do poszerzenia środków wykonawczych. Jego liczne kompozycje noszą lewicujące akcenty polityczno-społeczne. Szczególnie mocno akcentował swoje poglądy po obaleniu w Chile rządu Salvadore Allende (np. wariacje fortepianowe The People United will never be Defeated oparte na temacie chilijskiej pieśni rewolucyjnej El pueblo unido jamás será vencido! Sergio Ortegi(inne języki))^[1][2].

Szczególne miejsce w dorobku Rzewskiego zajmują utwory multimedialne z udziałem środków elektroakustycznych. Włączał on również do swej twórczości elementy improwizacji, happeningu, muzyki popularnej i awangardowego jazzu^[1].

Przypisy

1. ZbigniewZ. Skowron ZbigniewZ., Rzewski Frederic, [w:] ElżbietaE. Dziębowska (red.), Encyklopedia muzyczna PWM, wyd. I, t. 8 Pe–R część biograficzna, Kraków: PWM, 2004, s. 536-537, ISBN 83-224-0837-4 .
2. EdwardE. Murray EdwardE., Rzewski, Frederic (Anthony), Oxford Music Online. Grove Music Online, 20 stycznia 2001, DOI: 10.1093/gmo/9781561592630.article.24218, via Oxford University Press [dostęp 2020-10-25]  (ang.).
3. The American composer and pianist Frederic Rzewski has died [online], Gramophone, 26 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-26]  (ang.).

Bibliografia

• ZbigniewZ. Skowron ZbigniewZ., Nowa muzyka amerykańska, Kraków: Musica Iagellonica, 2011, ISBN 978-83-7099-180-7 . Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• Frederic Rzewski w bazie AllMusic (ang.)
• Dyskografia Frederica Rzewskiego w bazie MusicBrainz (ang.)
• Frederic Rzewski w bazie Discogs.com (ang.)
• Frederic Rzewski w bazie IMDb (ang.)

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000114422704
• VIAF: 39351454
• LCCN: n88674936
• GND: 123768217
• NDL: 001361916
• LIBRIS: jgvx02q2138x820
• BnF: 13899311g
• SUDOC: 158164334
• NKC: js20031013003
• NTA: 097199524
• BIBSYS: 90763037
• CiNii: DA10276846
• PLWABN: 9810587719605606
• NUKAT: n2014184200
• J9U: 987007590696205171
• LIH: LNB:foD;=Bp

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3970710