Derby Łodzi – Najbardziej znane jako derbypiłkarskie pomiędzy dwoma łódzkimi klubami – Widzewem, a ŁKS-em. Ich początek datuje się na rok 1911 (ŁKS – TMRF „Widzew”)[a]. Początek meczów derbowych ŁKS – RTS „Widzew” to rok 1925 (mecze towarzyskie) lub 1926 (oficjalne rozgrywki). Są to jedne z najbardziej popularnych derbów sportowych w Polsce. W potyczkach obu drużyn to Widzew może cieszyć się z większej liczby zwycięstw niż ich lokalny rywal.
Zapowiedź meczów o mistrzostwo Łodzi Widzew – Touring-Club oraz Victoria – ŁKS (6 czerwca 1912) w dzienniku „Rozwój” z 5 czerwca 1912Puchar Smitha i Gilchrista. Nagroda przechodnia, nazywana „Pucharem wędrownym”, dla piłkarskiego mistrza Łodzi w latach 1910–14
Jeszcze przed wybuchem I wojny światowej w Łodzi prowadzono rozgrywki o mistrzostwo miasta. Organizatorem był „Lodzer Fußball Verband”[c], a główną nagrodą był puchar (nazywany „wędrownym”[d]) ufundowany przez Anglików: Roberta Smitha i Aleksandra Gilchrista[1] (pochodzący z Manchesteru Smith, zapalony działacz piłkarski, pracował w jednej z łódzkich fabryk[2]). W mistrzostwach brały udział nie tylko drużyny związane z polskim środowiskiem, ale także z niemieckim i angielskim[3]. W 1910 triumfował TV Kraft, a w rok później Newcastle. W 1912 po raz pierwszy zwycięzcą został polski klub – ŁKS. Wyczyn ten powtórzył także w następnym roku. Była to ostatnia dokończona edycja tych rozgrywek przed wojną.
Podczas mistrzostw organizowanych przez „Lodzer Fußball Verband” rozegrano pierwsze oficjalne derby Łodzi ŁKS – Widzew[a]. 25 czerwca 1911, na boisku przy ul. Targowej, TMRF „Widzew” podejmował faworyzowaną ekipę Łódzkiego Klubu Sportowego. Mecz zakończył się niespodziewanym zwycięstwem widzewiaków 2:1 (2:1)[4]. Relację z tego spotkania zanotował dziennikarz łódzkiej gazety „Rozwój”:
Wczoraj odbyły się dwie gry o mistrzostwo Łodzi w piłkę nożną. Na placu sportowym Tow. „Kraft” o godz. pół do 11 walczyły drużyny Tow. Mił. Rozwoju Fizycznego „Widzew” z Łódzkim Klubem Sportowym. Nieoczekiwanym i nadzwyczajnym rezultatem zakończono grę, bo wygraną dla T.M.R.F. „Widzew” 2 do 1[5].
Mistrzostwa Polski
W 1920 wystartowały mistrzostwa Polski w piłce nożnej, jednak ze względu na konflikt polsko-bolszewicki całość rozgrywek została przeprowadzona dopiero w rok później. Wówczas też rozegrano eliminacje do ogólnopolskich zmagań w okręgu łódzkim, które wygrał ŁKS. W pokonanym polu pozostawił m.in. Klub Turystów Łódź oraz ŁTSG Łódź[6].
Do pierwszego pojedynku pierwszych drużyn ŁKS-u i Widzewa doszło 1 marca 1925 w meczu towarzyskim, zakończonym zwycięstwem ŁKS-u 4:0[7]. W przeciągu roku zespoły się spotykały jeszcze czterokrotnie[7]. Wszystkie mecze wygrał ŁKS, m.in. 13:0 i 17:2[7]. Pierwszy mecz w oficjalnych rozgrywkach odbył się w marcu 1926[7]. Było to spotkanie pierwszej edycji Pucharu Polski, na szczeblu regionalnym, a wygrał wyżej notowany ŁKS 3:0[8]. Jeszcze w tym samym roku rozegrano dwa kolejne spotkania, tym razem w ramach łódzkiej Klasy A, wysoko wygrane przez ŁKS[8], który po sezonie współtworzył Ligę. Następnie do końca okresu międzywojennego pierwsze zespoły ŁKS-u i Widzewa grały w różnych klasach rozgrywkowych i spotykały się wyłącznie w meczach towarzyskich[7]. W 1927 ŁKS wygrał z Widzewem 7:2 w finale turnieju o puchar Expressu Wieczornego Ilustrowanego, a w 1931 zespoły zagrały mecz w Pabianicach[7].
Pierwsze ligowe derby Łodzi zostały rozegrane 3 kwietnia1927, pomiędzy Łódzkim Klubem Sportowym a wspomnianym wcześniej Klubem Turystów Łódź. Wygrał ŁKS 2:0 po bramkach Jana Durki. W rewanżu 7 sierpnia1927, Turyści zrewanżowali się, wygrywając 4:2. Drużyny te rywalizowały ze sobą także w 1928 i 1929. W następnych latach na najwyższym szczeblu rozgrywek ŁKS potykał się jeszcze z ŁTSG (1930).
Regularne spotkania derbowe, pomiędzy tymi drużynami, rozpoczęły się jednak dopiero w 1975 wraz z ponownym awansem Widzewa do I ligi. Beniaminek udanie zrewanżował się Rycerzom Wiosny z al. Unii za dwie porażki sprzed 27 lat. Dnia 6 sierpnia1975, na stadionie ŁKS-u (w obecności ok. 35 tys. widzów), Widzew zwyciężył 2:1 (0:1) po dwóch bramkach Błachny.
Na szczeblu centralnym rozgrywek ligowych w Polsce w latach 1968–1971 dochodziło ponadto do derbowych pojedynków pomiędzy ŁKS-em a Startem i Włókniarzem (II liga; dziś I-sza). Z pierwszym z tych klubów Biało-Czerwono-Biali grali czterokrotnie, uzyskując trzy remisy i jedną wygraną[9]; z drugim rywalizowali dwukrotnie, z obu spotkań wychodząc zwycięsko[10].
Porównanie pozycji ligowych ŁKS-u i Widzewa od 1948 roku:
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
62/63
63/64
64/65
65/66
66/67
67/68
68/69
69/70
70/71
ŁKS
8
6
9
9
12
2
2
8
4
3
1
8
10
9
10
12
10
9
12
5
13
5
3
2
Widzew
14
7
5
4
4
9
10
8
4
3
1
2
2
2
3
2
9
10
9
2
5
6
1
6
71/72
72/73
73/74
74/75
75/76
76/77
77/78
78/79
79/80
80/81
81/82
82/83
83/84
84/85
85/86
86/87
87/88
88/89
89/90
90/91
91/92
92/93
93/94
94/95
ŁKS
12
6
6
13
13
7
4
12
7
13
12
7
14
6
8
9
4
10
8
11
11
3
4
7
Widzew
1
6
3
1
5
2
10
2
2
1
1
2
2
3
3
6
5
7
15
2
3
5
6
2
95/96
96/97
97/98
98/99
99/00
00/01
01/02
02/03
03/04
04/05
05/06
06/07
07/08
08/09
09/10
10/11
11/12
12/13
13/14
14/15
15/16
16/17
17/18
18/19
ŁKS
4
6
1
11
15
12
14
9
8
9
2
9
11
16
4
1
15
18
1
5
6
2
2
2
Widzew
1
1
4
2
7
12
10
9
14
4
1
12
15
1
1
9
11
13
16
17
1
3
1
5
19/20
20/21
21/22
22/23
23/24
ŁKS
16
5
10
1
Widzew
2
9
2
12
Poziom ligowy
I
II
III
IV
V
Pozycje w klasyfikacji medalowej mistrzostw Polski
21
22
23
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
00
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
ŁKS
–
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
10
11
12
9
10
11
12
13
14
11
12
13
Medal
Widzew
–
17
15
10
9
8
9
8
7
Uwagi
↑ abWedług władz obecnie istniejącego klubu – Widzew Łódź SA, a także w opinii części historyków, TMRF „Widzew” był protoplastą RTS „Widzew” Łódź (zobacz »).
↑„Lodzer Fußball Verband” – organizacja powstała jesienią 1909 – przeprowadziła rozgrywki o mistrzostwo Łodzi w latach 1910–14 (Chomicki i Śledziona 2014 ↓, s. 11–12).
↑Puchar mógł stać się własnością jedynie tej drużyny, która trzykrotnie zdobyłaby mistrzostwo Łodzi (Sport. Jutrzejsze zawody o mistrzostwo. „Nowa Gazeta Łódzka”. Nr 66, s. 4, 1914-03-21. Łódź. [dostęp 2017-09-17].).
.jpg)
