Dąbie
Dąbie na fotografii satelitarnej
Położenie
Państwo
Polska
Miejscowości nadbrzeżne
Szczecin , Bystra , Lubczyna
Region
Dolina Dolnej Odry
Wyspy
1389 ha
Morfometria
Powierzchnia
54,08 km²
Wymiary • max długość • max szerokość
15 km 7,5 km
Głębokość • średnia • maksymalna
2,61 m 10 m
Objętość
129,5 mln m³
Hydrologia
Rzeki zasilające
Regalica , Płonia , Duńczyca , Święta , Chełszcząca
Rzeki wypływające
Iński Nurt , Czapina , Babina
Rodzaj jeziora
deltowe
Położenie na mapie Szczecina
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
53°27′49″N 14°40′29″E / 53,463611 14,674722
Południowy brzeg jeziora Dąbie - widoczne liczne mariny
Dąbie (do 1945 niem. Dammscher See ) – jezioro deltowe w Dolinie Dolnej Odry , w województwie zachodniopomorskim , w całości w granicach Szczecina , osiedla Dąbie . Powierzchnia lustra wody obejmuje 54,08 km²[1] , co stanowi 4. miejsce w Polsce i 1. w województwie. Przez jezioro przebiega tor wodny z portu Schwedt do Zatoki Pomorskiej . Nad Dąbiem zlokalizowanych jest kilka obiektów żeglarskich.
Hydrologia
Dąbie można wyraźnie podzielić na dwie części: północne Dąbie Wielkie i południowe Dąbie Małe . Jezioro ma dobrze rozwiniętą linię brzegową. Niecka jeziora jest pochodzenia polodowcowego.
Średnia głębokość jeziora wynosi 2,61 m[1] . Maksymalna długość jeziora wynosi 15 km, a maksymalna szerokość – 7,5 km[2] .
Według danych z 1996 roku objętość wody w zbiorniku wynosiła 129,5 mln m³[1] .
Dzięki kanałom łączącym główny nurt Odry z jeziorem powstało kilkanaście wysp o łącznej powierzchni 1389 ha, główne z nich to: Dębina (516 ha), Czarnołęka (270 ha) oraz Mewia Wyspa , Radolin , Ostrów Grabowski i inne[3] .
Zlewnia
Dąbie znajduje się w Dolinie Dolnej Odry . Od południa zasilane jest przez Regalicę , odchodzącą od Odry Wschodniej . Od strony południowo-zachodniej do jeziora wpada Duńczyca (Zachodnia i Wschodnia) , a od zachodu – Święta , obie łączące jezioro z Odrą Zachodnią . Do południowej zatoki Małe Dąbie uchodzi rzeka Płonia oraz struga Chełszcząca . Od wschodniej strony spływają z polderów Kanał Komarowski oraz Kanał Łąka .
W północnej części Dąbie jest połączone przesmykami Iński Nurt , Czapina i Babina z Odrą , z którą następuje wymiana wód.
Zagospodarowanie
Jezioro obejmuje 18% powierzchni Szczecina.
Dąbie znajduje się w wykazie śródlądowych dróg wodnych [4] i ma klasę żeglowną Vb. W związku z tym Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie, który jest administratorem wód nie utworzył obwodu rybackiego na jeziorze.
Przez Dąbie przebiega tor wodny o długości 14,5 km, szerokości 150 m i głębokości 10 m, który łączy port Schwedt/Oder z Zatoką Pomorską [2] . Dąbie jest jedynym jeziorem w Polsce dostępnym dla statków pełnomorskich .
Nad jeziorem położone jest szczecińskie osiedle Dąbie oraz 2 miejscowości powiatu goleniowskiego : wieś Lubczyna i osada Bystra .
Nad brzegiem Dąbia znajduje się 6 marin żeglarskich, 2 przystanie żeglarskie stowarzyszeń oraz 2 przystanie turystyczne[5] [6] :
marina "Camping Marina" PTTK – obiekt stowarzyszenia z kempingiem ,
marina Euro Jachtklubu "Pogoń" – obiekt stowarzyszenia,
przystań jachtowa "Marina Hotele" – obiekt prywatny,
marina Jacht Klubu AZS – obiekt stowarzyszenia,
marina Jacht Klubu "Harcerski Ośrodek Morski" – obiekt stowarzyszenia,
marina Marina Club - obiekt prywatny,
przystań żeglarska Jacht Klubu Morskiego LOK – obiekt stowarzyszenia,
przystań żeglarska Klubu Ligi Morskiej „Prawobrzeże” w Szczecinie,
przystań turystyczna Centrum Żeglarskiego (daw. Ośrodek Morski Pałacu Młodzieży) – obiekt samorządu,
przystań turystyczna Goleniowskiego Młodzieżowego Domu Sportu w Lubczynie – obiekt samorządu.
Przyroda
Dąbie w całości znajduje się w obszarze specjalnej ochrony ptaków "Dolina Dolnej Odry "[7] .
Historia
Dąbie stanowi dawną zatokę Zalewu Szczecińskiego , która została odcięta deltą Iny .
15 października 1939 roku jezioro zostało w całości włączone do Wielkiego Miasta Szczecina [8] .
Hydronimia
Pierwsze wzmianki historyczne pochodzą z 1226 r. jako stagnum Damb czyli jezioro Dąb [9] . Za czasów niemieckich jezioro nosiło nazwę Dammscher See . Po II wojnie światowej przez pewien czas używano nazw Jezioro Dąbskie [10] oraz Dąb [11] [12] [13] [14] . Nazwę Dąbie wprowadzono urzędowo w 1949 roku[15] .
Galeria
Jezioro Dąbie
Kanał
Iński Nurt i północna część jeziora Dąbie
Zobacz też
Przypisy
↑ a b c Bernard Wiśniewski, Tomasz Wolski. Changes in Dąbie Lake bathymetry in the period 1962–1996 . „Limnological Review”. 5, s. 258, 2005. Polskie Towarzystwo Limnologiczne. ISSN 1642-5952 . (ang. ) .
↑ a b Włodzimierz Parzonka, Władysław Buchholz, Ryszard Coufal, Andrzej Kreft i inni. Wstępna ocena warunków zamulania jeziora Dąbie . „Infrastruktura i ekologia terenów wiejskich”. 4/1/2007, s. 39-40, 2007. Polska Akademia Nauk Oddział w Krakowie. ISSN 1732-5587 .
↑ Słownik geograficzno-krajoznawczy Polski . Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN , 1994, s. 123-124. ISBN 83-01-09822-8 .
↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 czerwca 2019 r. w sprawie śródlądowych dróg wodnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1208 )
↑ 2. Infrastruktura żeglarska w regionie ujścia Odry, Zalewu Szczecińskiego i wybrzeża Bałtyku. W: Stowarzyszenie "Pomost" – Instytut Gospodarki Morskiej w Szczecinie: Program rozwoju infrastruktury portów i przystani żeglarskich województwa zachodniopomorskiego w Regionie Odry, Zalewu Szczecińskiego i wybrzeża Morza Bałtyckiego . Szczecin: Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego, 2008, s. 16, 79. [dostęp 2015-05-10].
↑ Marina Club | Marinas [online] [dostęp 2024-06-10] (pol. ) .
↑ Arkusz 1/15 i arkusz 4/15 . Mapa PLB320003 Dolina Dolnej Odry . Ministerstwo Środowiska, 2008-03-17.
↑ Encyklopedia Szczecina . T. I A-O. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński , 1999, s. 308. ISBN 83-87341-45-2 .
↑ Encyklopedia Szczecina . T. I A-O. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński , 1999, s. 178-179. ISBN 83-87341-45-2 .
↑ plan miasta Szczecina z 1945 r.
↑ Mapa Polski 1:1 000 000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1945 [1]
↑ Koleje Pomorza Przyodrzańskiego 1:1 000 000 Dyr. Okręg. Kolei Państw. w Szczecinie, 1946 [2]
↑ Mapa Polski 1:500 000 , Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947
↑ Polska. Mapa samochodowa 1:1 000 000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947 [3]
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 11 lutego 1949 r. (M.P. z 1949 r. nr 17, poz. 225 , s. 4)
Kolejność: od największego według IRŚ