Friedhof Löwenberg (do 1945 r.)
Polska
dolnośląskie
Lwówek Śląski
al. Wojska Polskiego 19
komunalny
czynny
4,96 ha (działka nr 447)[1]
ponad XXX
XVIII w.[1]
Sanikom Sp. z o.o. – Oddział w Lwówku Śląskim
Cmentarz komunalny w Lwówku Śląskim (do 1945 r. niem. Friedhof Löwenberg[2] – Cmentarz Lwówecki) – największy cmentarz w Lwówku Śląskim, jeden z większych w powiecie lwóweckim[3]. Został założony we wczesnych etapach funkcjonowania miasta. Cmentarz komunalny założono w końcówce XVIII wieku na tarasach z alejami lipowymi i figuruje w rejestrze zabytków[1]. Jego powierzchnia wynosi 5,31 ha i planowana jest jego dalsza rozbudowa[4].
Potrzeba wybudowania nowego cmentarza powstała we wczesnych latach funkcjonowania miasta z powodu przepełnienia cmentarzy przykościelnych w obrębie murów miejskich. Za dogodną lokalizację nowego cmentarza uznano podnóże Góry Szpitalnej w Lwówku Śląskim.
W I połowie XVI w. wzniesiono na nim kościół cmentarny św. Mikołaja, który został zniszczony przez żołnierzy szwedzkich w czasie wojny 30-letniej. W XIX w. zbudowano obecną neogotycką kaplicę cmentarną[5].
Po wielu mogiłach zaginął ślad. Nie zachowały się groby wybitnych postaci pochodzących z Lwówka Śląskiego, np. Moritza Hanemanna (1808–1875) – pierwszego muzyka kapeli królewskiej oraz Hansa Pfuhla (1846–1914) – wybitnego artysty rzeźbiarza, autora wielu monumentalnych kompozycji rzeźbiarskich, m.in. w Berlinie, Atenach, Poznaniu.
Dużą część terenu nekropolii przeznaczono na zieleńce, pomniki, żywopłoty, szerokie aleje obsadzane szpalerami dekoracyjnych drzew. W starszej (dolnej) części cmentarza
główne aleje wyłożono kostką brukową i kamiennymi płytami chodnikowymi. Nie zapomniano także o ułatwiających komunikację schodkach.
Główne i zarazem najbardziej reprezentacyjne wejście na cmentarz to wejście od strony północnej. Główne wejście na cmentarz prowadzi od ul. Wojska Polskiego przez kamienny mostek nad rzeką Płóczką – lewym dopływem Bobru. Na bramie cmentarza i ścianach kaplicy cmentarnej znajdują się epitafia z XVII i XVIII w. Część z nich przeniesiono z kościoła św. Franciszka w Lwówku Śląskim. Wiele starych grobowców zachowało się na starym południowym i zachodnim murze cmentarza. Są tu epitafia z XVII i XVIII w., a także groby poległych w czasie I wojny światowej oraz zmarłych w latach 30. XX w.[6]
Oprócz bramy głównej na cmentarz można się dostać bramami bocznymi. Od strony wschodniej znajduje się brama prowadząca od ul. Warsztatowej, a od strony zachodniej znajdują się dwie bramy wzdłuż ulicy Henryka Brodatego.
Kaplica cmentarna znajduje się przy północnym wejściu na cmentarz komunalny.
Najbardziej okazałym grobowcem jest mogiła rodu Hohbergów, która znajduje się w centralnej części cmentarza. Wykonana jest w formie okrągłej otwartej kaplicy wspartej na doryckich kolumnach z napisem po niemiecku przed wejściem Familie Hohberg („Rodzina Hohbergów”). Pochowani są w niej byli właściciele lwóweckiego browaru, m.in. Julius Hohberg (1839–1907), który nabył browar miejski w 1861 r., a w latach 1882–1892 zbudował nowy duży zakład, a także Edward Hohberg (1872–1935) i Paweł Hohberg (1873–1940)[6].
Z południa, tuż za cmentarzem przed II wojną światową znajdował się punkt widokowy na całe miasto. Obecnie obiekt ten popadł w ruinę, a jego pozostałości zostały przekształcone na zamknięty zbiornik retencyjny[7]. Współcześnie obiekt ten nie służy jako punkt widokowy również ze względu na niską widoczność z powodu rosnących na cmentarzu drzew, które zasłaniają miasto. Za zbiornikiem retencyjnym znajduje się pomniejszony żelazny krzyż[8]. W czasach przedwojennych oprócz wyższego krzyża na szczycie wzgórza mieściła się kaplica. Dziś pozostały po niej jedynie fundamenty.
Przed II wojną światową wzdłuż ogrodzenia cmentarza (strona wschodnia, zachodnia i południowa) znajdowała się droga krzyżowa zwana kalwarią lwówecką z przydrożnymi rzeźbami – stacjami – odtwarzającymi drogę Jezusa Chrystusa na śmierć i złożenia go do grobu. Obecnie nie istnieje.
Cmentarz jest otwarty i przebywanie na nim jest dozwolone[11]:
W północnej części nekropolii płynie potok Płóczka – lewy dopływ Bobru.