Ci, którzy odchodzą z Omelas

Ci, którzy odchodzą z Omelas
The Ones Who Walk Away from Omelas
Autor

Ursula K. Le Guin

Data powstania

1973

Wydanie oryginalne
Język

angielski

Data wydania

1973

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1976

Wydawca

Literatura na Świecie

Przekład

Zofia Uhrynowska-Hanasz

Ci, którzy odchodzą z Omelas (ang. The Ones Who Walk Away from Omelas) – krótki utwór literacki autorstwa amerykańskiej pisarki Ursuli Le Guin, wydany został po raz pierwszy w antologii New Dimensions 3(inne języki) w 1973. W polskim tłumaczeniu Zofii Uhrynowskiej-Hanasz ukazał się w miesięczniku „Literatura na Świecie” (nr 1/1976)[1].

W 1975 tekst ukazał się w antologii The Wind's Twelve Quarters, która została wydana w Polsce w 1980 przez oficynę Iskry w serii Fantastyka-Przygoda pod tytułem Wszystkie strony świata, jednak opowiadanie Ci, którzy odchodzą z Omelas zostało w niej pominięte. Pojawiło się dopiero w wydaniu z 1995 (wyd. Prószyński i S-ka)[2].

Fabuła

Narrator opisuje Omelas jako idealną, utopijną krainę, której obywatele są inteligentni, wyrafinowani i kulturalni. Nie ma tam żołnierzy, królów, kapłanów ani niewolników. Miejsce to jest porównywane do cudownej krainy z bajki. Ale, by Omelas mogło działać w ten sposób i zachować swój stan, jedno dziecko musi pozostać nieszczęśliwe, trzymane w brudzie, ciemności i nędzy. Obywatele Omelas w pewnym wieku dowiadują się prawdy, która ich szokuje. Niektórzy zostają, nieliczni odchodzą[3].

Nagrody

1974:

Powiązania kulturowe

Treść nawiązuje do utylitaryzmu, prądu w etyce. Autorka twórczo interpretuje tu ideę kozła ofiarnego, ukazaną w The Moral Philosopher and the Moral Life Williama Jamesa oraz w Braciach Karamazow Fiodora Dostojewskiego[5].

Nazwę tytułowego miasta autorka wzięła z odczytania wspak nazwy miasta Salem (Oregon) (salem-O – Omelas)[6].

Przypisy

  1. ↑ Irena Bednarz: Przewodnik po Literaturze na Świecie 1971–2014 (nr 1–521). instytutksiazki.pl. [dostęp 2024-06-15].
  2. ↑ Wszystkie strony świata, [w:] encyklopediafantastyki.pl [dostęp 2024-06-15].
  3. ↑ Karolina Lewestam: Lewestam: Test Omelas. gazetaprawna.pl, 2016-09-09. [dostęp 2024-06-15].
  4. ↑ 1974 Hugo Awards [online], The Hugo Awards, 26 lipca 2007 [dostęp 2023-03-15] (ang.).
  5. ↑ An Introduction to Fiction. Kennedy, X.J., and Dana Gioia (ed.). Wyd. 8th ed. Longman, 2004, s. 274. ISBN 0-321-08531-0. (ang.).
  6. ↑ Ursula Le Guin: The Unreal and the Real: Selected Stories of Ursula K. Le Guin. Volume Two: Outer Space, Inner Lands. Wyd. 8th ed. Easthampton, MA: Small Beer Press, 2012, s. iv. ISBN 978-1-61873-035-0. (ang.).

Linki zewnętrzne