Boris Gelfand

Boris Gelfand

Boris Gelfand, 2010
Data i miejsce urodzenia	24 czerwca 1968 Mińsk
Obywatelstwo	ZSRR Białoruś Izrael
Tytuł szachowy	arcymistrz (1989)
Ranking FIDE	2668 (01.06.2022)[1]
Ranking krajowy FIDE	1[2]
FIDE Top 100	77

Boris Gelfand, ros. Борис Абрамович Гельфанд (ur. 24 czerwca 1968 w Mińsku) – białoruski szachista reprezentujący Izrael, arcymistrz od 1989, wicemistrz świata z 2012 roku.

Kariera szachowa

W latach 90. siedmiokrotnie był notowany w pierwszej dziesiątce listy rankingowej FIDE. W tym czasie odniósł wiele sukcesów w prestiżowych turniejach międzynarodowych i cyklu rozgrywek o mistrzostwo świata. W 1990 roku wspólnie z Wasilijem Iwanczukiem wygrał turniej międzystrefowy w Manili, przed Viswanathanem Anandem i Nigelem Shortem^[3]. W meczach pretendentów dotarł do ćwierćfinału, w którym przegrał z Shortem^[4].

W roku 1993 zwyciężył w następnym turnieju międzystrefowym w Biel^[5]. W drodze do finałowego meczu pretendentów pokonał Michaela Adamsa i Władimira Kramnika. W finałowym meczu przegrał jednak z Anatolijem Karpowem^[6]. W mistrzostwach świata FIDE (Groningen 1997), rozgrywanych systemem pucharowym Gelfand dotarł do półfinału, w którym został wyeliminowany przez Ananda^[7]. W kolejnych turniejach mistrzowskich awansował do IV (1999^[8] i 2000^[9]) oraz V rundy (2001^[10]), w kolejnych latach przegrywając z Aleksandrem Chalifmanem, Aleksiejem Szyrowem i Piotrem Swidlerem.

Do największych sukcesów turniejowych Gelfanda należy I miejsce w Memoriale Alechina w Moskwie w 1992 roku (wspólnie z Anandem, przed Karpowem). W 1996 roku I miejsca w Wiedniu (wraz z Karpowem, przed Kramnikiem i Szyrowem) oraz Tilburgu (wraz z Jeroenem Piketem). Dwukrotnie (w latach 1998^[11] i 2000^[12]) wygrywał memoriały Akiby Rubinsteina w Polanicy-Zdroju. W 1999 zwyciężył w turnieju Sigeman & Co w Malmö, w 2002 – w silnym turnieju w Cannes (wraz z Weselinem Topałowem), w 2004 – w Pampelunie, w 2005 podzielił I miejsce na Bermudach oraz zajął VI miejsce^[13] w Pucharze Świata w Chanty-Mansyjsku, po raz kolejny swojej karierze kwalifikując się do meczów pretendentów. W 2006 zwyciężył (wraz z Andrijem Wołokitinem) w Biel. W 2007 wystąpił w rozegranych w Eliście meczach pretendentów^[14] i wywalczył awans do turnieju o mistrzostwo świata w Meksyku, w którym osiągnął duży sukces, zajmując III miejsce (za Viswanathanem Anandem i Władimirem Kramnikiem)^[15]. W 2009 r. zdobył Puchar Świata^[16], natomiast w 2009 r. zwyciężył w León, w finale pokonując Lewona Aronjana^[17]. W 2011 r. zwyciężył w meczach pretendentów^[18] i w 2012 r. zmierzył się w Moskwie z Viswanathanem Anandem w meczu o mistrzostwo świata, przegrywając w stosunku 7½ – 8½^[19]. W 2013 r. zwyciężył (wspólnie z Lewonem Aronianem) w memoriale Aleksandra Alechina rozegranym w Paryżu i Petersburgu^[20], poza tym samodzielnie zwyciężył w memoriale Michała Tala w Moskwie (wyprzedzając m.in. Magnusa Carlsena, Viswanathana Ananda i Władimira Kramnika)^[21].

Wielokrotnie reprezentował ZSRR, Białoruś i Izrael w turniejach drużynowych, m.in.:

• jedenastokrotnie na olimpiadach szachowych (w latach 1990, 1994, 1996, 2000, 2002, 2004, 2006, 2008, 2010, 2012, 2014); czterokrotny medalista: wspólnie z drużyną – złoty (1990), srebrny (2008) i brązowy (2010) oraz indywidualnie – srebrny (2008 – na I szachownicy)^[22],
• dwukrotnie na drużynowych mistrzostwach świata (w latach 2005, 2010)^[23],
• pięciokrotnie na drużynowych mistrzostwach Europy (w latach 1989, 1999, 2001, 2003, 2005); trzykrotny medalista: wspólnie z drużyną – złoty (1989) i dwukrotnie srebrny (2003, 2005)^[24].

Najwyższy ranking w dotychczasowej karierze osiągnął 1 listopada 2013 r., z wynikiem 2777 punktów zajmował wówczas 7. miejsce na światowej liście FIDE, jednocześnie zajmując 1. miejsce wśród izraelskich szachistów^[25].

Przypisy

1. Top 100 Players June 2022 - Archive. Międzynarodowa Federacja Szachowa, 1 czerwca 2022. [dostęp 2022-05-31].
2. Period: June 2022. Rank Israel. Międzynarodowa Federacja Szachowa, 1 czerwca 2022. [dostęp 2022-05-31].
3. 1990 Manila Interzonal Tournament.
4. 1991-93 Candidates Matches.
5. 1993 Biel FIDE Interzonal Tournament.
6. 1994-96 FIDE Candidates Matches.
7. 1997 FIDE Knockout Matches.
8. 1999 FIDE Knockout Matches.
9. 2000 FIDE Knockout Matches.
10. 2001-02 FIDE Knockout Matches.
11. XXXV Memoriał Akiby Rubinsteina Polanica Zdrój 1998. [dostęp 2016-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-14)].
12. XXXVII Memoriał Akiby Rubinsteina Polanica Zdrój 2000. [dostęp 2012-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-19)].
13. 2005 World Cup.
14. Candidates Matches 2007.
15. Mexico 2007: Vishy Anand is world champion!
16. World Cup 2009: Boris Gelfand siegt nach Stichkampf-Marathon. [dostęp 2009-12-14].
17. Gelfand gewinnt Schnellschachturnier von Leon 2010.
18. FIDE Candidates Finals: Gelfand wins right to challenge Anand in 2012!
19. WCh Tiebreak: Anand draws final game, retains title!
20. Aronian and Gelfand win Alekhine Memorial 2013.
21. Boris Gelfand wins the 8th Tal Memorial 2013.
22. OlimpBase.
23. OlimpBase.
24. OlimpBase.
25. Top lists records: Gelfand, Boris.

Bibliografia

• ChessBase Megabase 2008
• Individual Calculations: Gelfand, Boris (ang.)

Linki zewnętrzne

• Boris Gelfand – wybrane partie szachowe (ang.)
• Boris Gelfand – profil na stronie FIDE (ang.)

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 000000007875273X
• VIAF: 84385451
• LCCN: no97030396
• GND: 13095697X
• BnF: 170923547
• SUDOC: 198225989
• NKC: jx20071005003
• NTA: 110486498
• J9U: 987007458441505171
• CONOR: 131488611

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: biography/Boris-Gelfand
• БРЭ: 3357739