Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Biebrzański Park Narodowy

Biebrzański Park Narodowy
Logotyp Biebrzański Park Narodowy
park narodowy
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Siedziba

Osowiec-Twierdza 8
19-110 Goniądz

Mezoregion

Kotlina Biebrzańska

Data utworzenia

9 września 1993

Akt prawny

Dz.U. z 1993 r. nr 86, poz. 399

Powierzchnia

592,23 km²

Powierzchnia otuliny

668,24 km²

Ochrona

ścisła 7494 ha
czynna 27 699 ha
krajobrazowa 24 030 ha[1]

Odwiedzający

23 193 (2013)[2]

Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Biebrzański Park Narodowy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Biebrzański Park Narodowy”
Ziemia53°36′18″N 22°55′36″E/53,605000 22,926667
Strona internetowa
Widok z Góry Skobla na rozlewiska Biebrzy
Droga Carska, zdjęcie sprzed remontu drogi

Biebrzański Park Narodowypolski park narodowy, utworzony w 1993 roku na terenach Kotliny Biebrzańskiej w województwie podlaskim, w celu ochrony największych w Polsce i jednych z większych w Europie torfowisk niskich, które gdzie indziej zostały już bezpowrotnie zniszczone.[3] Największy Park w Polsce o powierzchni 592,23 km². Siedziba Parku znajduje się w Osowcu-Twierdzy, gmina Goniądz[4].

Położenie

Obejmuje dolinę Biebrzy począwszy od ujścia Niedźwiedzicy do Biebrzy, a skończywszy na ujściu Biebrzy do Narwi[5]. Niemal cały bieg Biebrzy znajduje się na terenie parku (ok. 155 km). Ochronę tego terenu zapoczątkowano w latach międzywojennych, tworząc dwa rezerwaty: Czerwone Bagno (w zmienionych granicach istniejący do dziś) oraz Grzędy.

Historia

  • 1989
Staraniem Towarzystwa Biebrzańskiego powstaje Biebrzański Park Krajobrazowy, obejmujący tereny basenów biebrzańskich – dolnego i środkowego.
  • 1993
Przekształcenie parku krajobrazowego w park narodowy[4].
  • 1995
Wpisanie Parku na listę wodno-błotnych obszarów chronionych Konwencją Ramsar[4].
  • 2010
Włączenie Parku w całości do spisu ostoi ptaków IBA prowadzonego przez BirdLife International[6].
  • 19–26 kwietnia 2020
Pożar strawił ok. 5280 hektarów Parku, co stanowi ok. 9,5% jego powierzchni. Objął szereg cennych przyrodniczo obszarów, m.in. w okolicy Czerwonego Bagna; przyczynami były susza i wypalanie traw[7][8]. Przez ponad tydzień z ogniem walczyło prawie dwa tysiące strażaków, żołnierzy WOT i ratowników. Wykorzystano 6 samolotów gaśniczych i dwa śmigłowce, które wykonały blisko tysiąc zrzutów wody. Cała akcja gaśnicza została sfinansowana z budżetu państwa, w tym ze środków Ministerstwa Środowiska i Lasów Państwowych. Przekazano na ten cel prawie 8 mln zł[9]. Według biegłych, przyczyną pożaru było podpalenie. Prokuratura umorzyła dochodzenie w związku z niewykryciem sprawców[10]. Badania przeprowadzone po pożarze wykazują znaczące spadki populacji 14 gatunków ptaków, m.in. wodniczki, brzęczki, świerszczaka[11].
  • 2023
Jubileusz 30-lecia utworzenia parku narodowego pod hasłem „Rok Biebrzańskiego Parku Narodowego”. Promocja wiedzy o historii parku, dziejach bagien biebrzańskich, walorów przyrody parku i dziedzictwa kulturowego[12].

Walory przyrodnicze

 Osobny artykuł: Bagna Biebrzańskie.

Na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego spotyka się zbiorowiska wodne, bagienne, torfowiskowe, szuwary, a także zbiorowiska leśne (olsy, brzeziny, łęgi). Szczególnie cenna jest duża grupa zbiorowisk mechowiskowych, zawierających liczne gatunki rzadkie i reliktowe (brzoza niska[4], wierzba lapońska, gnidosz królewski), zanikające w innych częściach kraju[13].

Szata roślinna odznacza się ogromną różnorodnością, wysokim stopniem naturalności i obecnością wielu rzadkich gatunków, jak storczyki (storczyk krwisty, obuwik pospolity, podkolan biały, kruszczyk rdzawoczerwony, kruszczyk szerokolistny, tajęża jednostronna), rosiczki (rosiczka okrągłolistna, rosiczka długolistna), widłaki (jałowcowaty, goździsty, wroniec)[13].

Na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego występuje 49 gatunków ssaków, 271 gatunków ptaków, 36 – ryb, 12 – płazów, 5 – gadów. Bezkręgowce są reprezentowane przez ponad 700 gatunków motyli, 448 gatunków pająków, ponad 500 gatunków chrząszczy, 19 gatunków pijawek oraz 42 gatunki chruścików[13].

Na Bagnach Biebrzańskich gniazduje wiele gatunków ptaków związanych ze środowiskiem bagiennym. Występują tu izolowane stanowiska lęgowe gatunków borealnych, a także gatunków, których centrum zasięgu geograficznego znajduje się w strefach tajgi i tundry. Ponadto Kotlina Biebrzańska ma ogromne znaczenie dla wielu gatunków ptaków żerujących oraz wypoczywających w czasie corocznych wędrówek. Dla ptaków siewkowatych, wymagających rozległych, podmokłych obszarów, Biebrza stanowi jedną z najważniejszych ostoi w Europie Środkowej[13].

Najbardziej charakterystyczne lęgowe gatunki ptaków to: batalion (widoczny w emblemacie parku), wodniczka, bekasik[4], dubelt, kszyk, kulik wielki, biegus zmienny, żuraw, rybitwa białoskrzydła i białowąsa, puchacz[4], orlik krzykliwy oraz sowa błotna[13].

Najbardziej charakterystycznym ssakiem Biebrzańskiego PN jest łoś[4], dla którego park jest największą ostoją w Polsce. Ich liczebność wynosi tu około 400 sztuk[14].

Atrakcje turystyczne

Zobacz też

Przypisy

  1. Zarządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 stycznia 2018 r. w sprawie zadań ochronnych dla Biebrzańskiego Parku Narodowego, [w:] Dziennik Urzędowy Ministra Środowiska poz. 13 [online], 18 stycznia 2018 [dostęp 2018-09-23].
  2. Statystyka ruchu turystycznego w BbPN [online], Biebrzański Park Narodowy [dostęp 2018-09-21].
  3. Konferencja 30 lat Biebrzańskiego PN [online], bbpn.gov.pl [dostęp 2024-06-18].
  4. a b c d e f g Biebrzański Park Narodowy, [w:] Parki narodowe, t. 1 Polska północna i centralna, De Agostini, 2010, s. 28–31, ISBN 978-83-248-2401-4.
  5. Geoserwis GDOŚ [online], geoserwis.gdos.gov.pl [dostęp 2018-02-24].
  6. PL044 Biebrza river valley [online], BirdLife International [dostęp 2018-09-23] (ang.).
  7. Maciej Zaremba: Pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym. Płoną cenne przyrodniczo bagna. „Mamy ogrom zniszczeń”. Wprost, 2020-04-20. [dostęp 2020-04-25].
  8. Pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym opanowany, ale strażacy dalej walczą. Onet.pl, 2020-04-25. [dostęp 2020-04-25].
  9. Katarzyna Szyszko-Podgórska: Pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym, [w:] „Przyroda Polska” nr 985, czerwiec 2020, s. 37.
  10. Artur Wiatr - dyrektor Biebrzańskiego Parku Narodowego, 19 kwietnia 2020 r. wybuchł pożar, który strawił pięć tysięcy dwieście hektarów Biebrzańskiego Parku Narodowego [online].
  11. Biebrzański Park Narodowy. Kilka gatunków ptaków całkowicie zniknęło po rozległym pożarze. tvn24.pl, 2022-02-24. [dostęp 2022-02-24].
  12. Biebrzański Park Narodowy będzie obchodzić swoje 30-lecie [online], isokolka.eu, 26 stycznia 2023 [dostęp 2023-01-27] (pol.).
  13. a b c d e Biebrzański Park Narodowy. Przyroda [online] [dostęp 2013-11-06].
  14. Zwierzęta. biebrza.org.pl. [dostęp 2020-04-27].
  15. Ścieżki edukacyjne Biebrzańskiego Parku Narodowego [online], Biebrzański Park Narodowy [dostęp 2022-05-14].
  16. Andrzej Kalinowski (red.), Biebrzański Park Narodowy. Przewodnik, Białystok: Fundacja Sąsiedzi, 2019, ISBN 978-83-64505-68-3.

Linki zewnętrzne

Kembali kehalaman sebelumnya