PROFILBARU.COM

Błonie
	wieś
	; Cmentarz wojenny nr 198
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	tarnowski
Gmina	Tarnów
Liczba ludności (2022)	876
Strefa numeracyjna	14
Kod pocztowy	33-113
Tablice rejestracyjne	KTA
SIMC	0832663
	Położenie na mapie gminy wiejskiej Tarnów Błonie
	Położenie na mapie Polski Błonie
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Błonie
	Położenie na mapie powiatu tarnowskiego Błonie
	49°57′22″N 20°54′05″E/49,956111 20,901389
	Multimedia w Wikimedia Commons

Błonie – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Tarnów^[4]^[5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.

Części miejscowości

Integralne części wsi Błonie^[6]
Identyfikator SIMC	Nazwa miejscowości	Rodzaj miejscowości
0832670	Kamionka	część wsi
0832686	Kopalina	część wsi
0832692	Osicze	część wsi
0832700	Piekło	część wsi
0832717	Szpatkówka	część wsi
0832723	Wola Błońska	część wsi

Toponimia

Miejscowość wzięła swą nazwę od łąki nad rzeką Dunajec. Słowo błonie oznacza bowiem rozległą równinę pokrytą łąką. W XVIII wieku przesunięto koryto rzeki na wschód odcinając tym samym wspomniane pastwiska od dworu. Znalazły się one po stronie Łukanowic. W zachowanym liście do władz z 1774 roku dzierżawca Błonia Kazimierz Petryczyn, wyrażał swoje obawy związane z przekopaniem nowego koryta dla Dunajca^[7].

Charakterystyka i historia wsi

Wieś była własnością rodziny Błońskich herbu Biberstein^[7]. W 1402 roku w źródłach pisanych pojawia się pierwsza wzmianka o tej wsi^[7]^[8]. Nieco później przy granicy ze Zgłobicami powstała Wola Błońska^[7]. Około 1470 roku w Błoniu znajdowały się dwa dwory, pierwszy Jana Błońskiego, drugi Tomasza Kazimirskiego, o tych samych herbach^[7]. W XVII i na początku XVIII wieku wieś należała do rodu Łodzińskich^[9]. W tym miejscu istniał wówczas przewóz przez Dunajec na promach z masztami i żaglami na drodze wiedeńskiej ku Lwowu^[7]. W 1827 roku właścicielem wsi był Maciej Bukowski^[10].
W 1868 roku właściciel Błonia, Adolf Jordan sprowadził z Paryża Rufina Piotrowskiego. Przez dwa lata mieszkał on we wsi i był nauczycielem domowym w miejscowym dworze^[11]. W późniejszym czasie dwór pełnił funkcje letniskowe. W 1898 roku w tarnowskiej „Pogoni” pojawiło się ogłoszenie o dworskiej willi w Błoniu składającej się z czterech pokoi i kuchni w pobliżu sosnowego lasu do wynajęcia dla potrzebujących świeżego powietrza^[7].
27 listopada 1882 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim Adam Jordan rodem z Błonia otrzymał stopień doktora praw^[12]. W 1902 roku właścicielem wsi był Franciszek Jordan^[10].

W 1906 roku diecezja tarnowska zakupiła parcelę i rok później w miejscu starej resztówki dworskiej wybudowano willę „Ave” z przeznaczeniem na letni wypoczynek dla alumnów Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie^[7]. Obok niej powstała kaplica i gospodarstwo rolne^[7]. W willi odbywały się zajęcia dydaktyczne podczas I wojny światowej, kiedy budynek seminaryjny w Tarnowie został zajęty przez wojsko i używany jako szpital oraz podczas okupacji niemieckiej w latach 1940–1941^[7]. 22 maja 1941 roku pod zarzutem prowadzenia nielegalnego uboju^[13] Gestapo aresztowało w Błoniu m.in. rektora Wyższego Seminarium Duchownego księdza Romana Sitkę^[7]. W 1960 roku wybudowano nową kaplicę, która od 1980 pełni funkcję kościoła parafialnego^[7]^[14].

Obecnie miejscowość słynie z wyrobu opłatków^[15] i wędliny^[16]. Zakład przetwórczo-handlowy WSD produkuje rocznie ponad milion opłatków^[17].

Zob. Film prezentujący produkcję opłatków w Błoniu.

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[18].

Cmentarz wojenny nr 198.

Szkoła w Błoniu

W latach siedemdziesiątych XVIII w. istniał w Błoniu punkt nauczania, który znajdował się we dworze. Na początku XIX w. utworzono tutaj szkołę parafialną. W 1908 roku powstała szkoła tzw. 1-klasowa, która swego budynku doczekała się dopiero w 1937 roku. W czasie wojny, w latach 1944–1945 w szkole stacjonowało wojsko niemieckie. W latach 1946–1951 obok starego budynku rozpoczęto budowę nowego, murowanego, który stoi do dziś^[9].

Nekrolog Głos Polski. 1872, nr 7 (15 sierpnia)

Osoby związane z miejscowością

Rufin Piotrowski – w latach 1868–1870 mieszkał i nauczał we dworze Adolfa Jordana w Błoniu^[19].
Roman Sitko – w latach okupacji niemieckiej ziem polskich zorganizował w Błoniu mieszkanie i nauczanie dla studentów tarnowskiego Seminarium Duchownego.