Antoni Guzik (ur. 7 kwietnia 1925 w Izydorówce[1], zm. 22 października 2021[2]) – polski inżynier mechaniki, specjalizujący się w technice cieplnej i termodynamice; nauczyciel akademicki i trzeci rektor Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu (1981–1982)[3]; żołnierz Armii Krajowej o pseudonimie Zięba[1].
Życiorys
Młodość
Urodził się w 1925 roku w Izydorówce w województwie stanisławowskim, w rodzinie chłopskiej. Szkołę powszechną ukończył w Daszewie, w powiecie stryjskim, a następnie kontynuował naukę w miejscowym gimnazjum, kończąc dwie klasy do wybuchu w 1939 roku II wojny światowej. Podczas okupacji radzieckiej, a potem niemieckiej pracował jako robotnik w przemyśle gazowym. W 1943 roku wstąpił w szeregi Armii Krajowej. Jego działalność związana była w tym czasie z walką w ruchu oporu oraz samoobroną przed bandami Ukraińskiej Powstańczej Armii[4].
Po wysiedleniu ze stron rodzinnych w 1945 osiadł wraz z rodzicami w Gliwicach, gdzie kontynuował naukę w szkole
średniej, uzyskując w 1947 roku świadectwo dojrzałości. W tym samym roku podjął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Śląskiej, kończąc je w 1952 roku dyplomami magistra inżyniera. Jeszcze dwa lata przed ukończeniem studiów został zatrudniony w Katedrze Teorii Maszyn Cieplnych kierowanej przez prof. Stanisława Ochęduszkę. Następnie przeszedł do pracy w Katedrze Energetyki Cieplnej i rozpoczął współpracę z prof. Janem Szargutem, pod którego promotorstwem napisał i obronił pracę doktorską, uzyskując w 1966 roku stopień naukowy doktora nauk technicznych. Równocześnie z pracą na politechnice pracował w Biurze Projektów Przemysłu Hutniczego "Biprohut", zdobywając tam doświadczenie przemysłowe[4].
Praca na opolskiej WSI
Z Opolem związał się jeszcze w czasie funkcjonowania Punktu Konsultacyjnego Politechniki Śląskiej na przełomie lat 50. i 60. XX wieku, a stałą pracę w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Opolu podjął w 1967 roku, w rok po utworzeniu tej uczelni technicznej. W 1968 roku został powołany na stanowisko docenta. Należał do organizatorów i był pierwszym kierownikiem Zakładu Termodynamiki Technicznej i Energetyki Cieplnej, przekształconym w 1976 roku w Zakład Techniki Cieplnej i Aparatury Przemysłowej. W latach 1971–1981 pełnił funkcję dziekana Wydziału Mechanicznego, przekształconego później w Instytut Budowy Maszyn. W 1981 roku został wybrany w pierwszych demokratycznych wyborach rektorem Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu[4]. Funkcję tę pełnił wyłącznie przez 137 dni, ponieważ pod naciskiem ówczesnych władz politycznych musiał z niej zrezygnować. Główną przyczyną nacisku była przynależność do NSZZ „Solidarność” oraz współorganizacja Klubu Inteligencji Katolickiej w Opolu. Klubowi temu przewodniczył przez 21 lat do 2002 roku. W 1984 roku został zastępcą dyrektora Instytutu Budowy Maszyn, po czym po roku został z niej odwołany ze względu na krytyczny stosunek do stanu wojennego[1].
Rada odnowionego Wydziału Mechanicznego w 1990 roku ponownie powierzyła mu pełnienie funkcji dziekana, którą sprawował do swojego przejścia na emeryturę w 1993 roku. Mimo to wciąż prowadził zajęcia dydaktyczne jako profesor emerytowany do 2004 roku[4]. Zyskały one duże uznanie wśród współpracowników oraz studentów, gdyż w sposób prosty i zrozumiały przedstawiały trudne zagadnienie termodynamiki i techniki cieplnej. Był wymagający, ale jednocześnie sprawiedliwy i życzliwy w stosunku do studentów, którzy po wielu latach wyrażają mu wdzięczność i sympatię[5].
Dorobek naukowy i odznaczenia
Czynnie uczestniczył w działalności organizacyjnej uczelni, będąc przez wiele lat członkiem Senatu, przewodniczył licznym komisjom senackim, przez 21 lat był redaktorem wydawnictw wydziałowych[5]. Autor kilkunastu publikacji, m.in. współautor wielokrotnie wznawianego podręcznika Zadania z termodynamiki technicznej. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1971), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1977), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1981), Krzyżem Papieskim Pro Ecclesia et Pontifice, "Zasłużony Obywatel Miasta Opola"[1].
Pochowany na cmentarzu przy ul. Tysiąclecia w Opolu[6]
Przypisy
- ↑ a b c d A. Misiura, Antoni Guzik, (w:) "Encyklopedia Solidarności" [on-line] [dostęp: 21.04.2012]
- ↑ Nie żyje profesor Antoni Guzik, były rektor WSI w Opolu i prezes KIK-u. nto.pl. [dostęp 2021-10-25]. (pol.).
- ↑ Dr Antoni Guzik, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2012-04-24] .
- ↑ a b c d Wrocławskie Środowisko Akademickie. Twórcy i ich uczniowie, pod red. A. Chmielewskiego, wyd. Ossolineum, Wrocław 2007, s. 232.
- ↑ a b Wrocławskie Środowisko Akademickie. Twórcy i ich uczniowie, op. cit., s. 233.
- ↑ Zmarł prof. Antoni Guzik [online], wu.po.opole.pl/ [dostęp 2022-04-06] (pol.).
Bibliografia
Rektorzy Wyższej Szkoły Inżynierskiej
(1966–1996) |
|
|---|
Rektorzy Politechniki Opolskiej
(od 1996) |
|
|---|
Identyfikatory zewnętrzne:
