30 marca 1891 Ihumeń
1940 USRR, ZSRR
1908–1940
Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Litwy Środkowej Wojsko Polskie
113 Pułk PiechotyMiński Pułk StrzelcówNowogródzki Pułk Strzelców30 Pułk Strzelców Kaniowskich79 Pułk PiechotyBatalion KOP „Łużki”29 Pułk Strzelców KaniowskichPKU ChełmKRU Chełm
dowódca kompaniidowódca batalionuszef sztabu pułkukwatermistrz pułkukomendant PKUkomendant RU
I wojna światowawojna polsko-ukraińskaWojna polsko-bolszewickaII wojna światowa
Antoni Dubiński (ur. 18 marca?/30 marca 1891 w Ihumeniu, zm. 1940 w ZSRR) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Urodził się 30 marca 1891 w Ihumeniu jako syn Felicjana i Izabelli z domu Zabielskiej[1][2][a]. W rodzinnym mieście ukończył siedmioklasową szkołę miastową. Absolwent szkoły wojskowej dla małoletnich, egzamin dojrzałości zdał w 1908, po czym do 1911 uczył się w rosyjskiej Oficerskiej Szkole Piechoty w Wilnie. Po jej ukończeniu, w Armii Imperium Rosyjskiego został awansowany podporucznikiem. Od maja 1914 służył w 113 pułku piechoty. Po wybuchu I wojny światowej od sierpnia 1914 służył w szeregach macierzystego pułku na froncie jako dowódca kompanii. Trafił do niewoli niemieckiej, w której przebywał prawie cztery lata, od lutego 1915 do grudnia 1918.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Mińskiego pułku strzelców w składzie 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej Wojska Litwy Środkowej. Od lutego 1919 na stanowisku dowódcy 4 kompanii i dowódca batalionu w szeregach brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej i wojnie polsko-bolszewickiej. W międzyczasie, w 1919 ukończył kurs dowódców batalionów w Dęblinie. 1 marca 1920 został awansowany do stopnia kapitana Wojska Polskiego. Od 20 czerwca 1920 służył w Nowogródzkim pułku strzelców. 5 lipca 1920 trafił do niewoli sowieckiej, z której zbiegł 29 października 1920 i powrócił do Polski. Następnie w trwającej wojnie z bolszewikami służył jeszcze w 30 pułku Strzelców Kaniowskich jako dowódca batalionu. Za czyny z 15–17 maja 1920, podczas których przez trzy dni dowodząc batalionem walczył z większymi od swoich siłami wroga, otrzymał Order Virtuti Militari. Został osadnikiem wojskowym w Karolinowie (nr 3) w powiecie postawskim (26 listopada 1926)[4].
Po wojnie, do sierpnia 1922 służył w 30 pułku. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 438. lokatą w korpusie oficerów piechoty[5]. Przydzielony do 79 pułku piechoty, stacjonującym w garnizonie Słonim, do 1924 był w tej jednostce dowódcą batalionu. Z dniem 25 października 1925 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy 5 batalionu granicznego w Łużkach[6]. 16 lutego 1926 roku otrzymał przeniesienie do 29 pułku Strzelców Kaniowskich w Kaliszu na stanowisko dowódcy II batalionu detaszowanego w Szczypiornie[7]. 23 maja 1927 roku został przesunięty na stanowisko kwatermistrza pułku[8]. 23 stycznia 1928 roku awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 30. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9]. 12 marca 1929 roku został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Chełm na stanowisko pełniącego obowiązki komendanta[10][11]. 1 września 1938 roku kierowana przez niego jednostka została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Chełm, a zajmowane przez niego stanowisko otrzymało nazwę „komendant rejonu uzupełnień”[12].
Podczas kampanii wrześniowej ewakuował się wraz z kadrą KRU Chełm na wschód. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939, wraz z oficerami został aresztowany przez sowietów pod Zdołbunowem. Uwolnił się z niewoli, po czym dotarł do Tarnopola, gdzie przebywali jego krewni. Następnie przekroczył granicę z Rumunią w okolicach Zaleszczyk i został zatrzymany przez funkcjonariuszy rumuńskiej straży granicznej i przekazany przez nich sowietom. Był więziony w Czortkowie. Na początku 1940 wyrokiem został skazany na trzy lata ciężkich robót. Następnie przyznał się do służby w Wojsku Polskim w randze oficera. Na wiosnę 1940 został zamordowany przez NKWD. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 57/2-39 oznaczony numerem 983)[13]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.
Jego żoną była Joanna (zm. w 1946 w wieku 46 lat), z którą miał córki Marię (zm. 2012) i Wandę (zm. 2010).
22 września 2012, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia” przy Zespole Szkół Ogólnokształcących Integracyjnych nr 1 w Krakowie został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Antoniego Dubińskiego[14].