Pułksformowany został w 1815[1] w Warcie i Sieradzu. Składał się z czterech szwadronów i piątego rezerwowego. Szwadrony pierwszy i drugi stanowiły 1 dywizjon, a trzeci i czwarty wchodziły w skład 2 dywizjonu. Szwadron dzielił się na dwa półszwadrony, każdy półszwadron na dwa plutony, każdy pluton na półplutony czyli sekcje. Pluton dzielił się także na oddziały, czyli trójki, po trzy roty każdy[2].
Wchodził w skład 1 brygady Dywizji Strzelców Konnych[3].
Kurtka saszerska zielona z kolorowymi wypustkami i łapkami na kołnierzu, białymi guzikami z numerem 3. Naramienniki metalowe białe z podszewką barwy żółtej.
Lejbiki sukienne zielone z wypustkami koloru żółtego na kołnierzu i rękawach oraz na naramiennikach z sukna zielonego.
Spodnie paradne zielone z lampasami szerokimi barwy żółtej i karwaszami skórzanymi do kolan.
3 szwadron – konie mogły mieć gwiazdki, strzałki i pęciny
4 szwadron – konie mogły mieć łysiny
trębacze – konie gniado–srokate
Konie żołnierskie miały ogony obcięte do kolon i przerywane. Konie oficerskie – anglizowane (anglizowanie polegało na przecinaniu tych mięśni, które sprawiają, że ogon koński w naturalny sposób przylega do zadu).
Jako pierwszy wszedł do walki nowo zorganizowany 3 dywizjon 3 pułku pod dowództwem ppłk. Franciszka Suchorzewskiego. 14 lutego 1831 wziął on udział w bitwie pod Stoczkiem.
Pozostałe dywizjony walczyły pod Wawrem (19 lutego) i Nieporętem (23 lutego). 25 lutego pod Grochowem pułk stanowił osłonę korpusu gen. J. Mińskiego.
10 marca 1 szwadron wysłany na rozpoznanie w rejon Targówka dostał się pod ogień artylerii rosyjskiej i został rozbity. Ciężko ranny dowódca pułku płk Błędowski dostał się do niewoli. Rozkaz dzienny Naczelnego Wodza z 14 marca wskazuje winnych tej klęski. Są to: mjr Paweł Jaroszewicz i por. Franciszek Nowicki. Obaj oficerowie zostali karnie przeniesieni do innego oddziału.
Kolejne walki pułku to: 30 marca pod Pragą, 4 kwietnia pod Rożanem, a 11 kwietnia pod Sokołowem. Również pod Sokołowem 20 kwietnia wzięto do niewoli półtora szwadronu rosyjskich strzelców konnych.
Będąc w składzie dywizji gen. Kazimierza Turno, w czerwcu 1831 pułk wziął udział w Wyprawie Łysobyckiej. Walczył pod Rudą (18 czerwca) i Mińskiem Mazowieckim (13 i 14 lipca). We wrześniu pułk bronił Warszawy (6 i 7 września). Liczył w owym czasie zaledwie 350 oficerów i żołnierzy.
Za zasługi w walce w okresie powstania listopadowego przyznano oficerom i żołnierzom 3 pułku strzelców konnych 1 krzyż kawalerski, 17 złotych i 20 srebrnych Krzyży Orderu "Virtuti Militari"[1].
Bronisław Gembarzewski: Żołnierz polski. Ubiór, uzbrojenie i oporządzenie. Tom IV. Od 1815 do 1831 roku. Warszawa: 1966.
Bronisław Gembarzewski: Wojsko Polskie - Królestwo Polskie 1815-1830. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 2003. ISBN 83-88841-48-3.
Tadeusz Korzon, Bronisław Gembarzewski, Jadwiga Rogowa: Dzieje wojen i wojskowości w Polsce. T.3. Lwów, Warszawa, Kraków: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1923.
Karol Linder: Dawne Wojsko Polskie. Ubiór i uzbrojenie. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1960.
.jpg)
