Żośna (gmina)

Żośna (Żośno)

gmina wiejska
1921–1939[1]
Państwo	Polska
Województwo	(1919–20: okręg wileński) (1920–21: okręg nowogródzki) 1921–22: nowogródzkie (1922–26: Ziemia Wileńska) 1926–39: wileńskie
Powiat	do 1920: wilejski 1920–25: duniłowicki 1926–39: postawski
Siedziba	Żośna (Żośno) Słoboda
Populacja (1921) • liczba ludności	5308[2]
Szczegółowy podział administracyjny (1921)
Liczba gromad 65
Położenie na mapie Polski w 1939 Żośna (Żośno)
54°55′48,0000″N 27°12′36,0000″E

Żośna (początkowo Łośnia, Żośno) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1939 roku w woj. nowogródzkim/Ziemi Wileńskiej/woj. wileńskim (obecnie na Białorusi). Siedzibą gminy był folwark Żośna (lub Żośno; 101 mieszk. w 1921 roku^[2][3]), a następnie wieś Słoboda (175 mieszk. w 1921 roku^[2])^[4].

Początkowo gmina należała do powiatu wilejskiego. 7 listopada 1920 r. została przyłączona do nowo utworzonego powiatu duniłowickiego pod Zarządem Terenów Przyfrontowych i Etapowych^[5]. 19 lutego 1921 r. wraz z całym powiatem weszła w skład nowo utworzonego województwa nowogródzkiego. 13 kwietnia 1922 roku gmina wraz z całym powiatem duniłowickim została przyłączona do objętej władzą polską Ziemi Wileńskiej^[6], przekształconej 20 stycznia 1926 roku w województwo wileńskie. 1 stycznia 1926 roku nazwę powiatu duniłowickiego zmieniono na powiat postawski^[7]. 1 kwietnia 1927 roku części obszaru gminy Żośna włączono do gmin Wołkołata i Mańkowicze^[8][9]. 1 kwietnia 1929 roku część obszaru gminy (5 miejscowości) przyłączono do gminy Krzywicze w powiecie wilejskim^[10].

Po wojnie obszar gminy Żośna wszedł w struktury administracyjne Związku Radzieckiego.

Demografia

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku gminę zamieszkiwało 6 020 osób, 2 344 było wyznania rzymskokatolickiego, 3 659 prawosławnego, 27 mahometańskiego. Jednocześnie 2 332 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 3 664 białoruska, 4 małoruską, 3 litewską, 14 tatarską a 3 rosyjską. Było tu 1 053 budynków mieszkalnych^[11].

Przypisy

1. Od 1921 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. nowogródzkiego; w czasie II wojny światowej poza administracją polską; po II wojnie światowej poza granicami Polski.
2. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom VII - Część II - Ziemia Wileńska – Powiaty: Brasław, Duniłowicze, Brasław i Wilejka, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923
3. Żośno Stare i Nowe łącznie
4. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
5. Dz. Urz. ZTPiE z 1920 r. Nr 3, poz. 24
6. Dz.U. z 1922 r. nr 26, poz. 213 – Art. 8.
7. Dz.U. z 1925 r. nr 67, poz. 472
8. Dz.U. z 1927 r. nr 13, poz. 102
9. gmina Mańkowicze zmieniła równocześnie nazwę na gmina Hruzdowo
10. Dz.U. z 1929 r. nr 14, poz. 119
11. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 7, część 2, 1924, s. 37 .