Het Albanees voetbalelftal is een team van voetballers dat Albanië vertegenwoordigt in internationale wedstrijden en competities, zoals de kwalificatiewedstrijden voor het WK, het EK en de Nations League. In augustus 2015 behaalde het met de 22ste plaats haar hoogste notering op de FIFA-wereldranglijst.
De Albanese voetbalbond werd opgericht in 1930. Albanië kwalificeerde zich tot op heden voor twee eindtoernooien, het EK 2016 in Frankrijk en het EK 2024 in Duitsland. Beide keren werd het in de groepsfase uitgeschakeld.
Het traditionele tenue van Albanië bestaat uit een rood shirt, zwarte broek en doorgaans zwarte of rode kousen. Deze kleuren verwijzen naar de Albanese vlag. Het speelt haar thuiswedstrijden in het Air Albania Stadion. De grootste rivaal van het Albanees voetbalelftal is het Servisch voetbalelftal.
Huidige selectie
De volgende spelers behoorden tot de definitieve selectie voor het EK 2024.
Bijgewerkt tot en met de EK-interland tegen Spanje (0-1) op 24 juni 2024.
De Albanese voetbalbond werd opgericht in 1930, maar het Albanees voetbalelftal speelde pas na de Tweede Wereldoorlog zijn eerste interland waarbij het in 1946 met 2-3 verloor van Joegoslavië. Het schreef zich voor de eerste keer in voor een internationaal toernooi, voor het EK van 1964. Het overleefde de eerste ronde, omdat de wedstrijden tegen Griekenland niet werden gespeeld vanwege politieke redenen, in de achtste finales was Denemarken te sterk (4-0 nederlaag in Kopenhagen, 1-0 zege in Tirana). Tijdens de kwalificaties voor het WK van 1966 verloor het de eerste vijf wedstrijden, maar in de laatste wedstrijd speelde het een beslissende rol door met 0-0 gelijk te spelen tegen Noord-Ierland, waardoor Zwitserland zich plaatste voor het WK. Tijdens de kwalificaties voor het EK van 1968 speelde eenzelfde scenario zich af, in de laatste wedstrijd hielde Albanië West-Duitsland op een doelpuntloos gelijkspel, waardoor Joegoslavië zich plaatste voor de kwartfinales.
In de jaren zeventig raakte het orthodox-communistische land steeds verder geïsoleerd en speelde het alleen voor het EK 1972 en WK 1974 internationale wedstrijden. Het haalde alleen succes tegen Turkije (3-0 zege), Polen (gelijkspel) en Finland (eerste WK-overwinning). Opvallend waren de prestaties tijdens de kwalificatie voor het WK van 1986. In Tirana won Albanië met 2-0 van België en Polen werd in eigen land op een 2-2 gelijkspel gehouden. Daarna liepen de prestaties weer sterk terug, tot 2002 eindigde Albanië tijdens zes van de acht kwalificatie-toernooien op de laatste plaats. Daarna waren er weer incidentele successen tijdens de diverse kwalificatierondes met zeges op Rusland (EK 2004) en Europees Kampioen Griekenland (WK 2006) en een gelijkspel uit tegen Portugal (WK 2010). Kwalificatie voor een eindtoernooi bleef uit.
Albanië werd voor de kwalificaties voor het EK 2016 gekoppeld in een lastige poule met onder anderen Portugal, Denemarken en Servië. Het haalde knappe resultaten zoals het winnen in Portugal en beide keren niet te verliezen van Denemarken. Albanië haalde veel punten gedurende de kwalificatiereeks en verloor slechts twee keer. Doordat het tweede eindigde in de poule kwalificeerde het zich voor het eerst voor een groot toernooi.
Albanië presteerde naar zijn mogelijkheden op het EK in Frankrijk: Zwitserland won van de debutant, al was de uitslag draaglijk: 1-0. Frankrijk won pas in de slotfase van Albanië (2-0) en de wedstrijd tegen Roemenië leverde een zege op (1-0) en een derde plaats in zijn groep. Albanië had echter de minste resultaten van alle landen behaald, die derde in hun groep werden en was zo in de eerste ronde uitgeschakeld.
Op 14 oktober2014 ontstond grote consternatie, toen Servië en Albanië elkaar troffen in Belgrado. Het EK-kwalificatieduel werd in minuut 41 van de eerste helft, bij de stand 0-0, stilgelegd nadat een drone het stadion van FK Partizan was binnengevlogen met een omstreden Albanese vlag eraan. De Engelse scheidsrechter Martin Atkinson legde het duel stil nadat Stefan Mitrovic de vlag uit de lucht had geplukt[1].
Het leidde tot schermutselingen tussen spelers. Supporters bestormden het veld en belaagden de Albanese internationals, die werden bekogeld met voorwerpen en daarop naar de kleedkamer vluchtten. Volgens Servische media was de drone een idee van Olsi Rama, broer van de Albanese premier Edi Rama. Die ontkende dat echter[2].
Supporters uit Albanië werden op voorhand geweerd bij het duel vanwege de explosieve situatie in en rondom Kosovo. De voormalige Servische provincie is door de Albanese meerderheid van de bevolking in 2008 eenzijdig uitgeroepen tot onafhankelijke republiek, die daarna door veel landen is erkend. Servië beschouwt deze prille Balkanstaat nog altijd als een autonome provincie.
Het was de eerste keer dat beide landen elkaar troffen sinds 1967. Ondanks de spanningen rond Kosovo besloot de UEFA om Albanië en Servië niet uit elkaar te houden bij de loting. Tien dagen later besloot de tuchtcommissie van de Europese voetbalbond om Servië een reglementaire zege (3-0) toe te kennen, omdat Albanië had geweigerd het duel te hervatten. De ploeg van de Nederlandse bondscoach Dick Advocaat kreeg echter ook drie punten aftrek als straf voor de rellen. Servië moet de komende twee thuisduels in de EK-kwalificatie bovendien zonder publiek spelen. De voetbalbonden van Servië en Albanië kregen beide tevens een boete van 100.000 euro[3]. De voetbalbonden van beide landen kondigden meteen aan in beroep te gaan tegen de straf. Albanië kreeg in juli 2015, in hoger beroep, van het CAS een 0-3 overwinning toegewezen.
Voor de return in Albanië bracht de Albanese bond voor de wedstrijd via officiële kanalen naar buiten dat het niet zit te wachten op wraakacties op de Serviërs en het niet zou accepteren. Het besloot diverse sfeergroeperingen voor deze wedstrijd uit te bannen in het stadion. Albanië kende die periode een goede kwalificatiereeks en zou zich voor het eerst sinds zijn bestaan kwalificeren voor het EK. Het had slechts één overwinning nodig; daarom nam de Albanese bond geen risico. Het duel verliep zonder grote incidenten. Albanië kwalificeerde zich een paar dagen later voor het EK in Frankrijk.
2018 – 2022: Misgelopen toernooien
Albanië had pech met de loting voor de kwalificaties voor het WK 2018. Spanje en Italië waren tweemaal te sterk. Wel eindigde Albanië voor de eerste keer sinds 1986 op een derde plaats in zijn groep, boven onder anderen Israël. Het wist zich gedurende 2018-2020 ook niet te plaatsen voor het Europees kampioenschap in een poule met regerend wereldkampioen Frankrijk en de traditionele subtopper Turkije.
Albanië stuitte voor de WK 2022 kwalificaties in een poule met Engeland, Polen, Hongarije, Andorra en San Marino. Het haalde 18 punten, voor Albanië een record, in de kwalificatiepoule en werd met twee punten minder dan Polen, derde in de poule. Het greep hiermee net naast de play-off ticket en werd zodoende uitgeschakeld voor het WK in Qatar.
Gedurende het voetbalseizoen 2020/2021 wist Albanië in de Nations League voor het eerst in haar bestaan een poule te winnen. Door deze prestatie promoveerde het land naar Divisie B van de volgende editie in 2022/2023.
2023 - 2024: Tweede deelname aan Europees kampioenschap
Albanië werd groepswinnaar in deze groep en kwalificeerde zich op 17 november 2023 voor het eindtoernooi in Duitsland. Het was de tweede deelname van het land aan het Europees kampioenschap.
Albanië werd tijdens de loting voor de poulefase van het EK 2024 in Poule B gekoppeld aan drievoudig Europees kampioen Spanje, regerend Europees kampioen Italië en aan Kroatië. Albanië eindigde na nederlagen tegen Italië (2-1) en Spanje (0-1), en een gelijkspel tegen Kroatië (2-2) laatste in de poule, waarmee het uitgeschakeld werd op het EK 2024.
Het Albanees elftal kreeg in het najaar van 2019 een nieuw voetbalstadion, het multifunctionele Air Albania Stadion, dat plaats biedt aan 22.500 supporters. Het nam hiermee afscheid van oude stadions als het Qemal Stafa Stadion en Elbasan Arena.
Het Albanese voetbalelftal wordt gesteund door enkele sfeergroeperingen in Albanië maar ook in de omringende landen met Albanese minderheden zijn er sfeergroepen actief. Het verliest in thuiswedstrijden relatief weinig. De sfeer gedurende de wedstrijden staan bekend om de enorme steun naar de Albanese spelers en de vijandigheid naar de tegenstander.
Albanië bleef in de jaren 2001 tot 2006 ongeslagen in eigen land. Het won onder meer van regerend kampioenGriekenland, Zweden en Rusland.
De grootste rivaal van het Albanees voetbalelftal is het Servisch voetbalelftal.[4] De voornaamste reden van deze rivaliteit is de moeizame verstandhouding tussen etnische Albanezen en etnische Serviërs in Kosovo.[5] Ook botsten de landen Albanië en Servië vanuit historisch oogpunt regelmatig met elkaar om politieke redenen.
Tenue
Albanië
Het Albanees elftal speelt haar thuiswedstrijden in een rood shirt, zwarte broek en rode kousen. Deze kleuren verwijzen naar de vlag van Albanië.