Тибериј III Апсимар

Тибериј III
Цар на Византија
Солид на кој е прикажана бистата на Тибериј III, со копје и штит
Византиски цар
На престол	698–705
Претходник	Леонтиј
Наследник	Јустинијан II
Роден(а)	можно е Памфилија[1]
Починал(а)	15 февруари 706 Цариград
Полно име Тибериј
Династија	Ираклиева династија

Дваесетгодишна анархија
Хронологија
Леонтиј		695–698
Тибериј III		698–705
Јустинијан II		705–711
со Тибериј совладетел, 706–711
Филипик Вардан		711–713
Анастасиј II		713–715
Теодосиј III		715–717
Наследување
Претходела Ираклиева династија		Следела Сириска Династија

Тибериј III (15 февруари 706)^[2] — Византиски цар од 698 до 21 август 705.^[3] Иако неговото владеење билвоглавно успешно, особено во спречувањето на арапската закана на исток, тој бил соборен од поранешниот цар Јустинијан II и последователно погубен.

Доаѓање на власт

Тибериј бил германски поморски офицер од областа Памфилија и веројатно првично бил именуван Апсимар^[4] кој се издигнал на позиција на друнгариј на Кибирјанската тема.^[5] Тој учествувал во неуспешниот поход за повторно освојување на Картагина во 698 година. Како адмирал Јован Патрицијот се повлекол од Картагина до Крит, флотата се побунила, го соборила и убила нивниот водач,^[5] и о избрале Аспимар за негова замена.^[6] Тој го менува своето име во Тибериј,^[7] Апсимар испловил кон Цариград кој во тие моменти страдал од чума и го опсадил.^[7]

Неговиот бунт ја привлекол поддршката на Зелената фракција,^[6] како и делови од копнената армија и царската стража, аи службеници кои му биле лојални и му ги отвориле портите од градот и го прогласиле за цар, по што неговите војски го пљачкосале градот.^[7] Кога цврсто се воспоставил на власт, наредил на соборениот цар Леонтиј да му се отсече носот, и му наредил да се замонаши во манастирот Псаматион.^[6] Леонтиј исто така го осакатил неговиот претходник Јустинијан II три години претходно.^[4]

Владеење и соборување

Како цар, Тибериј III направи тактичка одлука да ја занемари Африка, каде Картагина дефинитивно била изгубена.^[5] Наместо тоа, тој го назначил својот брат Ираклиј како моностратег на истокот, кој првично ги утврдил копнените и поморските одбранбени структури во Анадолија^[6] пред да го нападне Омејадскиот калифат под водство на Абд ел-Малик, каде имал помали победи додека го ограбувал северот на Сирија во 700 и 701 година.^[8] Тој подоцна нападнал и за одреден период окупирал територија во Ерменија, додек пак арапските угнетувачи во 703 и 704 година биле изгонети од Килкилија при што арапите имале тешки загуби.^[6]

Успехот во војувањето се постигнал на тој начин што Тибериј се обидел да ја зајакне воено империјата преку реорганизавија на асминистрацијата.^[5] Тибериј тогаш своето внимание го насочил кон островот Кипар, кој бил недоволно населен од времто на владеењето на Јустинијан II.^[1] Тој испратил пратеници до калифот на Дамаск, барајќи ги назад кипарските заробеници кој биле заробени во близина на Мраморното Море, и со тоа ги населил повторно во нивните родни места. Ја зајакнал одбраната на островот и истовремено го зголемил бројот на војниците во гарнизонот со војници од Таур.^[1] Тој исто така ја преорганизирал и Кибирјанската тема^[1] и ги поправил пморските ѕиддини на Консантинопол.^[2]

Дома, негово единствено познато дејство било протерувањето на Филипик Вардан, син на значааен патрициј, на островот Кефалонија.Филипик, иден цар, сонувал дека неговата глава е засенета од орел, нешто што Тибериј го проторкувал дека тој планирал бунт против него.^[9]

Во меѓувреме, во 704 година, Јустинијан II избегал од неговиот прогон во Херсон,^[5] кај, Бусир Главан.^[10] барајќи помош од казарите. Јустинија повел казарска армија во Цариград. За три денови, Јустинијан се обидел да ги убеди граѓаните на Цариград да ги отворат портите, но било залудно.^[11] Во меѓувреме, неговите војски откриле одамна напуштен воден довод под градските ѕидини, низ кој Јустинијан и неколку од неговите поддржувачи успеале да влезат во градот.^[12] Дознавајќи дека Јустинијан се приближил во Цариград во ноќта, Тибериј побегнал во Витинија каде успешно избегнувал да биде заробен неколку месеци.^[13]

Со неговото заробување, Тибериј, заедно со неговиот брат Ираклиј и претходниот цар Леонтиј,^[2] биле парадирани во синџири низ градските улици и биле донесени пред Јустинијан на Цариградскиот хиподром.^[13] Таму, пред навивачка публика, носот на Тибериј бил отсечен. Јустинијан ги ставил своите стапала над вратовите на Тибериј и Леонтиј на симболичен начин претставувајќи го покорувањето пред да нареди двајцата да бидат обезглавени.^[5] Тиберовиот брат, Ираклиј, и многу од воените водачи кои биле под негова команда биле бесени последователно.^[14]

Наводи

1. Bury, pg. 356
2. Kazhdan, pg. 2084
3. Dumbarton Oaks, pg. 624
4. Canduci, pg. 200
5. Moore, Tiberius III
6. Norwich, pg. 334
7. Bury, pg. 354
8. Bury, pg. 355
9. Bury, pg. 357
10. Norwich, pg. 335
11. Bury, pg. 360
12. Norwich, pg. 336
13. Norwich, pg. 337
14. Bury, pg. 361

Извори

Првични извори

Theophanes the Confessor, Chronographia.

Секундарни извори

• Kazhdan, Alexander, уред. (1991), Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-504652-6
• Norwich, John Julius (1990), Byzantium: The Early Centuries, Penguin, ISBN 0-14-011447-5
• Canduci, Alexander (2010), Triumph & Tragedy: The Rise and Fall of Rome's Immortal Emperors, Pier 9, ISBN 978-1-74196-598-8
• Moore, R. Scott, "Tiberius III(II) (698–705 A.D.)", De Imperatoribus Romanis (1999)
• Warren Treadgold, A History of the Byzantine State and Society (Stanford University Press, 1997) ISBN 0-8047-2630-2
• Dumbarton Oaks, Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection, Vol. II, Part 2 (1968)
• Bury, J.B., A History of the Later Roman Empire from Arcadius to Irene, Vol. II, MacMillan & Co., 1889

Надворешни врски

• Податотеки поврзани со Тибериј III на Ризницата

Тибериј III Апсимар Роден(а): VII век Починал(а): 15 февруари 706
Владејачки титули
Претходник Леонтиј	Византиски цар 698–705	Наследник Јустинијан II