Ксенон

Ксенон  (₅₄Xe)

Цевка исполнета со ксенон, која свети со синкава нијанса
Спектрални линии на ксенонот
Општи својства
Име и симбол	ксенон (Xe)
Изглед	безбоен гас, со синкав сјај кога е во високонапонско електрично поле
Ксенонот во периодниот систем
Kr ↑ Xe ↓ Rn јод ← ксенон → цезиум
Атомски број	54
Стандардна атомска тежина (±) (Ar)	131,293(6)[1]
Категорија	благороден гас
Група и блок	група 18 (благородни гасови), p-блок
Периода	V периода
Електронска конфигурација	[Kr] 4d^10 5s^2 5p^6
по обвивка	2, 8, 18, 18, 8
Физички својства
Фаза	гасна
Точка на топење	161,40 K ​(−111,75 °C)
Точка на вриење	165,051 K ​(−108,099 °C)
Густина при стп (0 °C и 101,325 kPa)	5,894 г/Л
кога е течен, при т.в.	2,942 г/см^3[2]
Тројна точка	161,405 K, ​81,77 kPa[3]
Критична точка	289,733 K, 5,842 MPa[3]
Топлина на топење	2,27 kJ/mol
Топлина на испарување	12,64 kJ/mol
Моларен топлински капацитет	21,01[4] J/(mol·K)
парен притисок P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k при T (K) 83 92 103 117 137 165
Атомски својства
Оксидациони степени	0, +1, +2, +4, +6, +8 ​(ретко поголема од 0; слаб киселински оксид)
Електронегативност	Полингова скала: 2,6
Енергии на јонизација	I: 1.170,4 kJ/mol II: 2.046,4 kJ/mol II: 3.099,4 kJ/mol
Ковалентен полупречник	140±9 пм
Ван дер Валсов полупречник	216 пм
Спектрални линии на ксенон
Разни податоци
Кристална структура	​страноцентрирана коцкеста (сцк)
Брзина на звукот	гас: 169 m·s^−1 течност: 1090 м/с
Топлинска спроводливост	5,65×10^−3 W/(m·K)
Магнетно подредување	дијамагнетно[5]
CAS-број	7440-63-3
Историја
Откривање и прво издвојување	Вилијам Ремзи и Морис Траверс (1898)
Најстабилни изотопи
Главна статија: Изотопи на ксенонот
изо ПЗ полураспад РР РЕ (MeV) РП ^124Xe 0,095 % >4,8×10^16 г (β^+β^+) 0,825 ^124Te ^125Xe веш 16,9 ч ε 1,652 ^125I ^126Xe 0,089 % – (β^+β^+) 0,8973 ^126Te ^127Xe веш 36,345 д ε 0,662 ^127I ^128Xe 1,91 % – (сф) <35,047 ^129Xe 26,4 % – (сф) <33,947 ^130Xe 4,07 % – (сф) <32,483 ^131Xe 21,2 % – (сф) <31,140 ^132Xe 26,9 % – (сф) <30,885 ^133Xe веш 5,247 д β^− 0,427 ^133Cs ^134Xe 10,4 % >1,1×10^16 г (β^−β^−) 0,819 ^134Ba ^135Xe веш 9,14 ч β^− 1,16 ^135Cs ^136Xe 8,86 % 2,165×10^21 г[6] β^−β^− 2.45783[7] ^136Ba
Режимите на распад во загради се предвидени, но сè уште не се забележани

Ксенон — хемиски елемент кој се претставува со симболот Xe. Тој е безбоен, тежок, без мирис благороден гас. Ксенонот во траги го има и во Земјината атмосфера.

Наводи

1. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
2. „Xenon“. Gas Encyclopedia. Air Liquide. 2009.
3. Haynes, William M., уред. (2011). CRC Handbook of Chemistry and Physics (XCII. изд.). Boca Raton, FL: CRC Press. стр. 4.123. ISBN 1439855110.
4. Shuen-Chen Hwang, Robert D. Lein, Daniel A. Morgan (2005). "Noble Gases". Kirk Othmer Encyclopedia of Chemical Technology. Wiley. pp. 343–383. doi:10.1002/0471238961.0701190508230114.a01.
5. Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Lide, D. R., уред. (2005). CRC Handbook of Chemistry and Physics (LXXXVI. изд.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.
6. doi:10.1103/PhysRevC.89.015502
   Овој навод ќе се дополни автоматски во текот на следните неколку минути. Можете да го прескокнете редот или да го проширите рачно
7. doi:10.1103/PhysRevLett.98.053003
   Овој навод ќе се дополни автоматски во текот на следните неколку минути. Можете да го прескокнете редот или да го проширите рачно