ყაზახური ტენგე

ყაზახური ტენგე
კოდი ISO 4217	KZT
ქვეყანა	ყაზახეთი
ოფიციალური მომხმარებლები	ყაზახეთი
შედგება	100 ტიინი
მონეტები	1, 2, 5, 10, 20, 50, 100 ტენგე
ბანკნოტები	200, 500, 1000, 2000, 5000, 10 000 ტენგე
ცენტრალური ბანკი	ყაზახეთის რესპუბლიკის ეროვნული ბანკი
საიტი	[1]
გაცვლითი კურსი (6 დეკემბერი 2013 თვის)
1 USD	= 154,2 KZT
1 EUR	= 210,7 KZT
1 GBP	= 252,3 KZT

ყაზახური ტენგე (ყაზახ. Қазақстан теңгесі) — ყაზახეთის ეროვნული ვალუტა.

სახელწოდება

სახელწოდება „ტენგე“ მომდინარეობს შუა საუკუნეების თურქმანული მცირე ვერცხლის მონეტისაგან, რომელსაც ეწოდებოდა „დენგე“ ან „ტანგა“, რომლისგანაც ასევე მომდინარეობს რუსული ფულის აღმნიშვნელი სიტყვა — деньги^[1].

სიმბოლო

ტენგეს სიმბოლო

კუპიურებზე და მონეტებზე უბრალოდ აღნიშნულია სიტყვა „ტენგე“ (ყაზახ. теңге). 2006 წლის ნოემბერში ყაზახეთის ეროვნულმა ბანკმა გამოაცხადა კონკურსი ეროვნული ვალუტის სიმბოლის შემოღების შესახებ. 2007 წლის 29 მარტს 30 ათასი ნახატიდან შეარჩიეს სიმბოლო, რომლის ავტორებმა, ვადიმ დავიდენკომ და სანჟარ ამერხანოვმა პრემიის სახით მიიღეს 1 მლნ ტენგე (მაშინდელი კურსით დაახლოებით $8000) ეროვნული ბანკისაგან, ასევე 5 ათასი დოლარი ბანკ „ალიანსისაგან“. კონკურსის შედეგების გამოცხადებას მოჰყვა სკანდალი, როდესაც ცხადი გახდა, რომ ტენგეს სიმბოლო არაფრით განსხვავდებოდა იაპონიის ფოსტის სიმბოლოსაგან, რომელიც გამოიყინება უკვე 120 წელია^[2].

მონეტები

გამოსახულება	ნომინალი	გამოშვების თარიღი	მასალა	დიამეტრი, მმ	სისქე, მმ	მასა, გ	ჯგუფი
	1 ტენგე	1997 2000 2002 2004 2005 2011 2012 2013	ნიბრასი	15	1,3	1,63	გლუვი
	2 ტენგე	2005 2006		16		1,84
	5 ტენგე	1997 2000 2002 2004 2005 2006 2010 2011 2012 2013		17,27		2,18
	10 ტენგე	1997 2000 2002 2004 2005 2006 2010 2011 2012 2013		19,56		2,81
	20 ტენგე	1997 2000 2002 2006 2010 2011 2012 2013	ალპაცა	18,27	1,6	2,9	წყვეტილ- ამობურცული
	50 ტენგე	1997 2000 2002 2006 2007		23		4,7
	100 ტენგე	2002 2004 2005 2006 2007	გარშემო: ნიბრასი ცენტრი: ალპაცა	24,5	1,95	6,65	ამობურცული

ახალი კუპიურები

გამოსახულება		ნომინალი (ტენგე)	ზომები (მმ)	ძირითადი ფერი	აღწერა
წინა მხარე	უკანა მხარე				წინა მხარე	უკანა მხარე
		200	126×64	ნარინჯისფერი, მწვანე, ცისფერი	ასტანა-ბაიტერეკის მონუმენტი, სახელმწიფო ჰიმნის ნოტების ნაწყვეტი, ყაზახეთის ეროვნული დროშა და გერბი, გაშლილი ხელის გული, ბრინჯაოს ხანის კედლის მხატვრობა
		500	130×67	ცისფერი	ასტანა-ბაიტერეკის მონუმენტი, სახელმწიფო ჰიმნის ნოტების ნაწყვეტი, ყაზახეთის ეროვნული დროშა და გერბი, გაშლილი ხელის გული, ბრინჯაოს ხანის კედლის მხატვრობა
		1000	134×70	ყავისფერი	ასტანა-ბაიტერეკის მონუმენტი, სახელმწიფო ჰიმნის ნოტების ნაწყვეტი, ყაზახეთის ეროვნული დროშა და გერბი, გაშლილი ხელის გული, ბრინჯაოს ხანის კედლის მხატვრობა	საპრეზიდენტო კულტურის ცენტრის შენობა ყაზახეთის რუკის კონტური მთების გამოსახულებით
		2000	139×73	მწვანე, ცისფერი	ასტანა-ბაიტერეკის მონუმენტი, სახელმწიფო ჰიმნის ნოტების ნაწყვეტი, ყაზახეთის ეროვნული დროშა და გერბი, გაშლილი ხელის გული, ბრინჯაოს ხანის კედლის მხატვრობა	აბაი კუნანბაევის სახელობის ყაზახეთის ოპერისა და ბალეტის სახელმწიფო აკადემიური თატრის შენობა ალმა-ათაში ყაზახეთის რუკის კონტური მთის ტბის გამოსახულებით
		5000	144×76	ყავისფერი, წითელი, ნარინჯისფერი	ასტანა-ბაიტერეკის მონუმენტი, სახელმწიფო ჰიმნის ნოტების ნაწყვეტი, ყაზახეთის ეროვნული დროშა და გერბი, გაშლილი ხელის გული, ბრინჯაოს ხანის კედლის მხატვრობა	დამოუკიდებლობის მონუმენტი და სასტუმრო „ყაზახეთი“ ალმა-ათაში ყაზახეთის რუკის კონტური მთების გამოსახულებით
		10 000	149×79	იისფერი, ცისფერი	ასტანა-ბაიტერეკის მონუმენტი, სახელმწიფო ჰიმნის ნოტების ნაწყვეტი, ყაზახეთის ეროვნული დროშა და გერბი, გაშლილი ხელის გული, ბრინჯაოს ხანის კედლის მხატვრობა	ყაზახეთის პრეზიდენტის რეზიდენცია „აკ-ორდა“ ასტანაში ყაზახეთის რუკის კონტური კანიონების გამოსახულებით
გამოსახულების მასშტაბი — 1,0 პიქსელი მილიმეტრში

რესურსები ინტერნეტში

• Национальный Банк Республики Казахстан
• Монеты Казахстана: продажа и покупка
• Официальные курсы основных валют к тенге დაარქივებული 2016-02-07 საიტზე Wayback Machine.
• Монеты стран СНГ и Балтии
• Первые деньги независимого Казахстана: казахстанский тенге 1993 года. Галерея банкнот დაარქივებული 2013-11-02 საიტზე Wayback Machine.
• Неофициальный сайт символа тенге დაარქივებული 2013-04-17 საიტზე Wayback Machine.

სქოლიო

1. სტატია Денга // Словарь нумизмата
2. Новый символ казахстанской валюты обнаружился на японских почтовых ящиках. Лента.Ру. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-08-25. ციტირების თარიღი: 9 ноября 2008.