ნელი ზაქსი

ნელი ზაქსი
გერმ. Nelly Sachs
დაბადების თარიღი 10 დეკემბერი 1891
დაბადების ადგილი შონებერგი
გარდაცვალების თარიღი 12 მაისი, 1970
გარდაცვალების ადგილი სტოკჰოლმი
დასაფლავებულია Mosaic Cemetery, Northern Cemetery[1] [2]
საქმიანობა პოეტი, დრამატურგი
ენა გერმანული, შვედური
მოქალაქეობა  გერმანია
 შვედეთი[3]
ჯილდოები ნობელის პრემია ლიტერატურაში[4] [5] [3] [6] , ბერლინის საპატიო მოქალაქე, გერმანიის წიგნის ვაჭრობის მშვიდობის პრემია[7] , Droste-Preis, ნელი ზაქსის პრემია და Sveriges Radio's Poetry Prize
მეუღლე
ხელმოწერა

ნელი ზაქსი (გერმ. Nelly Sachs; დ. 10 დეკემბერი 1891, შონებერგი, გერმანია, – გ. 12 მაისი, 1970, სტოკჰოლმი, შვედეთი) — ებრაული წარმოშობის გერმანელი პოეტი და დრამატურგი. 1940 წლიდან ცხოვრობდა შვედეთში. ზაქსის თხზულებები ასახავს ებრაელების განსაცდელს და ტრაგიკულ ბედს მის თანამედროვე მსოფლიოში. მიღებული აქვს ნობელის პრემია ლიტერატურაში (1966, შმუელ აგნონთან ერთად).

ბიოგრაფია

ნელი ლეონი ზაქსი დაიბადა შონებერგში (ამჟამად ბერლინის ნაწილია) 1891 წელს შეძლებული ებრაელი მეწარმის ოჯახში. სუსტი ჯანმრთელობის გამო განათლება სახლში მიიღო. ბავშვობიდან სწავლობდა მუსიკას და ცეკვას. ლექსების წერა 17 წლის ასაკში დაიწყო. მისი თავდაპირველი თხულებები — რომანტიკული პოეზია 1920-იანი წლებიდან იბეჭდებოდა გერმანიის პრესაში. მისი ადრეული პოეტური ესთეტიკა გერმანული რომანტიზმის, ასევე ქრისტიანობისა და იუდაიზმის გარკვეულ გავლენას განიცდიდა.[8] ზაქსის შემოქმედებაში ასევე აისახა ახალგაზრდობის წარუმატებელი და ერთადერთი სიყვარულით გამოწვეული იმედგაცრუება (მისი საყვარელი მამაკაცი საბოლოოდ ნაცისტების პატიმრობაში დაიღუპა).

გერმანიაში ნაციზმის აღზევებასთან ერთად ზაქსის პიროვნული განწყობები და ცხოვრება მნიშვნელოვნად შეიცვალა. ზაქსის იმდროინდელი ლექსები ასახავს შიშს და ძრწოლვას, მუდმივი საფრთხის განცდას. 1940 წელს ზაქსმა შეიტყო, რომ გერმანიის მთავრობა მის საკონცენტრაციო ბანაკში მოთავსებას გეგმავდა. მალევე მისი ნაცნობის, შვედი მწერალი ქალის, სელმა ლაგერლოფის დახმარებით, ასაკოვან დედასთან ერთად შვედეთში გაიქცა (შვედეთის მოქალაქეობა 1952 წელს მიიღო). მომდევნო წლებში ნელი ზაქსი დედასთან ერთდ ერთოთახიან ბინაში ცხოვრობდა, ზრუნავდა მოხუც მშობელზე და განაგრძობდა წერას; ისწავლა შვედური და თარგმნიდა გერმანულ პოეზიას შვედურად და პირიქით. სწორედ ამ პერიოდიდან გაითქვა ზაქსმა სახელი, როგორც პოეტმა.[9] ზაქსის ამ პერიოდის ლექსებში შეზავებულია პოეტური სიმარტივე და ძლიერი ემოცია; ისინი გაჯერებულია მისტიკური ხატებებით. ებრაელების ტრაგედიამ და დევნის ტრავმამ ზაქსის სულიერი ჯანმრთელობა ძლიერ შეარყია; რამდენჯერმე იყო მოთავსებული ფსიქიატრიულ დაწესებულებაში, თუმცა წერა არ შეუწყვეტია.[8]

მეორე მსოფლიო ომის შემდგომ წლებში შემრიგებლური პოზიცია ეკავა გერმანიის მიმართ, რაც აისახა მისი ნაწარმოებებისა და საჯარო გამოსვლების მიმტევებლურ სულისკვეთებაში. მიმოწერა ჰქონდა გერმანულენოვან მწერლებთან, მაგალითად, ჰანს მაგნუს ენცენსბერგერთან და ინგებორგ ბახმანთან. 1958 წელს მიიღო შვედეთის პოეტთა ასოციაციის პრემია.[9] 1961 წელს გერმანიის ქალაქ დორტმუნდში მისივე სახელობის ლიტერატურული პრემიის პირველი ლაურეატი გახდა, 1965 წელს კი დაჯილდოვდა გერმანიის გამომცემელთა მშვიდობის პრემიით. 1966 წელს ზაქსს ებრაელ მწერალ შმუელ აგნონთან ერთად გადაეცა ნობელის პრემია ლიტერატურაში. აგნონის თქმით, თავად წარმოადგენდა ისრაელს, ხოლო ზაქსი — „ებრაელი ხალხის ტრაგედიას“. ნელი ზაქსი ნაწლავის სიმსივნით გარდაიცვალა 1970 წელს; დაკრძალულია სტოკჰოლმში.[8]

ნელი ზაქსის თხზულებებიდან აღსანიშნავია პიესა „ელი: ისრაელის ვნებათა მისტიკური პიესა“ (Eli: Ein Mysterienspiel vom Leiden Israels, 1950), ლექსები: „ნიშანი ქვიშაში“ ("Zeichen im Sand", 1962), „მონუსხვა“ ("Verzauberung", 1970), კრებულები: „სიკვდილის საცხოვრისი“ (In den Wohnungen des Todes, 1947), „გაქცევა და გარდასახვა“ (Flucht und Verwandlung, 1959), Fahrt ins Staublose (1961), „ცოცხალთა ძიება“ (Suche nach Lebenden, 1971).[8] ქართულად ზაქსის ლექსები ნათარგმნია ნოდარ კაკაბაძის, ჯემალ აჯიაშვილისა და დათო ბარბაქაძის მიერ.

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

  1. ↑ Norra begravningsplatsen: Berömdapersoner på s
  2. ↑ https://books.google.ca/books?id=ENbZAAAAIAAJ&q=%22Nelly+Sachs%22+begravningsplatsen&dq=%22Nelly+Sachs%22+begravningsplatsen&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiv_sWgmNzWAhVj6YMKHfnlAYgQ6AEIKDAA
  3. ↑ 3.0 3.1 Leonie (Nelly) Sachs — 1917.
  4. ↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1966/sachs-facts.html
  5. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  6. ↑ Nelly Sachs
  7. ↑ https://www.friedenspreis-des-deutschen-buchhandels.de/alle-preistraeger-seit-1950/1960-1969/nelly-sachs
  8. ↑ 8.0 8.1 8.2 8.3 Nelly Sachs, Encyclopædia Britannica. 2019. ნანახია 11 თებერვალი, 2020.
  9. ↑ 9.0 9.1 Nelly Sachs – Biographical. NobelPrize.org. Nobel Media AB 2020. ნანახია 11 თებერვალი, 2020.
ხ • გ • რ
ნობელის პრემიის ლაურეატები ლიტერატურაში
1901–1925

სიული პრიუდომი (1901) • თეოდორ მომზენი (1902) • ბიორნსტიერნე ბიორნსონი (1903) • ფრედერიკ მისტრალი / ხოსე ეჩეგარაი (1904) • ჰენრიკ სენკევიჩი (1905) • ჯოზუე კარდუჩი (1906) • რადიარდ კიპლინგი (1907) • რუდოლფ ოიკენი (1908) • სელმა ლაგერლოფი (1909) • პაულ ფონ ჰაიზე (1910) • მორის მეტერლინკი (1911) • გერჰარტ ჰაუპტმანი (1912) • რაბინდრანათ თაგორი (1913) • რომენ როლანი (1915) • ვერნერ ფონ ჰეიდენსტამი (1916) • კარლ გელერუპი / ჰენრიკ პონტოპიდანი (1917) • კარლ შპიტელერი (1919) • კნუტ ჰამსუნი (1920) • ანატოლ ფრანსი (1921) • ხაკინტო ბენავენტე (1922) • უ. ბ. იეიტსი (1923) • ვლადისლავ რეიმონტი (1924) • ჯორჯ ბერნარდ შოუ (1925)

1926–1950

გრაცია დელედა (1926) • ანრი ბერგსონი (1927) • სიგრიდ უნსეტი (1928) • თომას მანი (1929) • სინკლერ ლუისი (1930) • ერიკ აქსელ კარლფელდტი (1931) • ჯონ გოლზუორთი (1932) • ივანე ბუნინი (1933) • ლუიჯი პირანდელო (1934) • იუჯინ ო’ნილი (1936) • როჟე მარტინ დიუ გარი (1937) • პერლ ბაკი (1938) • ფრანს ემილ სილანპაა (1939) • იოჰანეს ვილჰელმ იენსენი (1944) • გაბრიელა მისტრალი (1945) • ჰერმან ჰესე (1946) • ანდრე ჟიდი (1947) • ტომას სტერნზ ელიოტი (1948) • უილიამ ფოლკნერი (1949) • ბერტრან რასელი (1950)

1951–1975

პერ ლაგერკვისტი (1951) • ფრანსუა მორიაკი (1952) • უინსტონ ჩერჩილი (1953) • ერნესტ ჰემინგუეი (1954) • ჰალდორ ლაქსნესი (1955) • ხუან რამონ ხიმენესი (1956) • ალბერ კამიუ (1957) • ბორის პასტერნაკი (1958) • სალვატორე კვაზიმოდო (1959) • სენ-ჟონ პერსი (1960) • ივო ანდრიჩი (1961) • ჯონ სტეინბეკი (1962) • გიორგოს სეფერისი (1963) • ჟან-პოლ სარტრი (უარი თქვა ჯილდოზე) (1964) • მიხეილ შოლოხოვი (1965) • შმუელ აგნონი / ნელი ზაქსი (1966) • მიგელ ანხელ ასტურიასი (1967) • იასუნარი კავაბატა (1968) • სემიუელ ბეკეტი (1969) • ალექსანდრე სოლჟენიცინი (1970) • პაბლო ნერუდა (1971) • ჰაინრიხ ბიოლი (1972) • პატრიკ უაიტი (1973) • ეივინდ იუნსონი / ჰარი მარტინსონი (1974) • ეუჟენიო მონტალე (1975)

1976–2000

სოლ ბელოუ (1976) • ვისენტე ალეიქსანდრე (1977) • ისააკ ბაშევის ზინგერი (1978) • ოდისეას ელიტისი (1979) • ჩესლავ მილოში (1980) • ელიას კანეტი (1981) • გაბრიელ გარსია მარკესი (1982) • უილიამ გოლდინგი (1983) • იაროსლავ სეიფერტი (1984) • კლოდ სიმონი (1985) • უოლე შოინკა (1986) • იოსიფ ბროდსკი (1987) • ნაჯიბ მაჰფუზი (1988) • კამილო ხოსე სელა (1989) • ოქტავიო პასი (1990) • ნადინ გორდიმერი (1991) • დერეკ უოლკოტი (1992) • ტონი მორისონი (1993) • კენძაბურო ოე (1994) • შეიმას ჰინი (1995) • ვისლავა შიმბორსკა (1996) • დარიო ფო (1997) • ჟოზე სარამაგო (1998) • გიუნტერ გრასი (1999) • გაო სინძიანი (2000)

2001–დღემდე

ვიდიადჰარ ნაიპოლი (2001) • იმრე კერტესი (2002) • ჯონ მაქსველ კუტზეე (2003) • ელფრიდე იელინეკი (2004) • ჰაროლდ პინტერი (2005) • ორჰან ფამუქი (2006) • დორის ლესინგი (2007) • ჟან-მარი გუსტავ ლე კლეზიო (2008) • ჰერტა მიულერი (2009) • მარიო ვარგას ლიოსა (2010) • ტომას ტრანსტრიომერი (2011) • მო იენი (2012) • ელის მანრო (2013) • პატრიკ მოდიანო (2014) • სვეტლანა ალექსიევიჩი (2015) • ბობ დილანი (2016) • იშიგურო კაძუო (2017) • ოლგა ტოკარჩუკი (2018) • პეტერ ჰანდკე (2019) • ლუიზა გლიუკი (2020) • აბდულრაზაკ გურნა (2021) • ანი ერნო (2022) • იუნ ფოსე (2023) • ჰან კანი (2024)

ხ • გ • რ
← 1966 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატები →
ფიზიოლოგია
და მედიცინა
ფიზიკა
ქიმია
ლიტერატურა
მშვიდობა

პრემია არ გაცემულა

ეკონომიკა
  • გაიცემა 1969 წლიდან.
ხ • გ • რ
ქიმია
ლიტერატურა
მშვიდობის განმტკიცება
ფიზიკა
ფიზიოლოგია და მედიცინა
ეკონომიკა

Read other articles:

Special use airspace

Using By Military Map of special use airspace R2508 in the Mojave Desert. Special use airspace (SUA) is an area designated for operations of a nature such that limitations may be imposed on aircraft not participating in those operations. Often these operations are of a military nature. The designation of SUAs identifies for other users the areas where such activity occurs, provides for segregation of that activity from other users, and allows charting to keep airspace users informed of potent...

 

 

Ciampino

Ciampino Entidad subnacional Escudo CiampinoLocalización de Ciampino en Italia Coordenadas 41°48′N 12°36′E / 41.8, 12.6Capital CiampinoIdioma oficial ItalianoEntidad Comuna de Italia • País Italia • Región Lacio • Provincia RomaMunicipios limítrofes Grottaferrata, Marino, RomaSuperficie   • Total 11 km²Altitud   • Media 124 m s. n. m.Población (2008)   • Total 38,264 hab. • Densidad 3478,55 h...

 

 

John Farnham & Tom Jones – Together in Concert

2005 live album by John Farnham and Tom JonesJohn Farnham & Tom Jones - Together In ConcertLive album by John Farnham and Tom JonesReleased31 May 2005RecordedFebruary 2005GenrePop, rockLength49:08LabelSony BMGProducerRoss FraserJohn Farnham chronology One Voice: The Greatest Clips(2003) John Farnham & Tom Jones - Together In Concert(2005) I Remember When I Was Young(2005) Tom Jones chronology Tom Jones and Jools Holland(2004) John Farnham & Tom Jones(2005) John Farnham and...

SLC25A3

SLC25A3 Ідентифікатори Символи SLC25A3, PHC, PTP, OK/SW-cl.48, solute carrier family 25 member 3 Зовнішні ІД OMIM: 600370 MGI: 1353498 HomoloGene: 37649 GeneCards: SLC25A3 Пов'язані генетичні захворювання cardiomyopathy-hypotonia-lactic acidosis syndrome[1] Онтологія гена Молекулярна функція • GO:0032403 protein-containing complex binding• symporter activity• inorganic phosphate transmembr...

 

 

عمار بلحيمر

عمار بلحيمر  عمار بلحيمر في الإذاعة الجزائرية بتاريخ 18 فبراير 2020    وزير الإتصال الناطق الرسمي باسم الحكومة في المنصب2 يناير 2020[1] – 11 نوفمبر 2021[2](سنةً واحدةً و10 أشهرٍ و9 أيامٍ) الرئيس عبد المجيد تبون الحكومة حكومة جرادحكومة جراد الثانيةحكومة جراد الثالثةحكو...

 

 

Syandan Patrika

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Syandan Patrika – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (July 2011) (Learn how and when to remove thi...

Charles Antoine Morand

Charles Antoine MorandComte de l'EmpireBorn4 June 1771 (1771-06-04)Pontarlier, DoubsDied2 December 1835 (1835-12-03) (aged 64)ParisBuriedMontbenoît, Doubs[1]Allegiance FranceService/branchInfantryYears of service1792–1815RankGeneral of DivisionBattles/warsFrench Revolutionary WarsNapoleonic WarsAwardsGrand Commander of the Legion of HonourGrand Cross of the Order of the ReunionCommander of the Military Order of St. HenryKnight of St. LouisPeer of France Charles-...

 

 

Selección femenina de fútbol de Brasil

Selección femenina de fútbol de Brasil Datos generalesPaís BrasilCódigo FIFA BRAFederación Confederación Brasileña de FútbolConfederación ConmebolSeudónimo(s) Scratch[1]​ Verdeamarela[2]​Canarinha[3]​Seleccionador  Arthur Elias[4]​ (desde 2023)Capitana MartaMás goles Marta (110)Más partidos Formiga (167[5]​)Estadio(s) Estadio MaracanáArena CorinthiansEquipaciones Primera Segunda Primer partido Estados Unidos 2:1[6]​ BrasilJesolo, Italia ...

 

 

Padang Selatan, Padang

Padang SelatanKecamatanPelabuhan Teluk Bayur di Padang SelatanPeta lokasi Kecamatan Padang SelatanNegara IndonesiaProvinsiSumatera BaratKotaPadangPemerintahan • CamatJasman, S.Sos., M.M.[1]Populasi • Total57.342 (2.003) jiwaKode Kemendagri13.71.01 Kode BPS1371040 Nagari/kelurahan12 Padang Selatan adalah sebuah kecamatan di kota Padang, Sumatera Barat, Indonesia. Secara administrasi wilayah pelabuhan Teluk Bayur juga termasuk dalam wilayah kecamatan ini, se...

Midget wrestling

Professional wrestling genre Mascarita Sagrada on his way to the ring Part of a series onProfessional wrestling History History of professional wrestling By year Gold Dust Trio 1980s boom Black Saturday 1994 NWA World Title Tournament Monday Night Wars Attitude Era 2000 All Japan Pro Wrestling mass exodus The Invasion Wednesday Night Wars Notable promotions WWE All Elite Wrestling New Japan Pro-Wrestling All Japan Pro Wrestling Pro Wrestling Noah Consejo Mundial de Lucha Libre Lucha Libre AAA...

 

 

Sanrio Boys

Japanese media franchise Sanrio BoysCover of the first manga volumeサンリオ男子(Sanrio Danshi)GenreComedy, slice of life[1] MangaSanrio Danshi: Oretachi, Seishun, Hajimemashita. and Sanrio Danshi: Oretachi, Koi, Hajimemashita.Written byMai AndōPublished byShogakukanImprintFlower ComicsMagazineMangaONESho-ComiDemographicShōjoOriginal run2016 – presentVolumes5 GameSanrio Danshi: Watashi, Koi wo, ShirimashitaDeveloperCybirdPublisherCybirdGenreVisual NovelPlatformAndro...

 

 

NGC 12

NGC 12NGC 12 Sloan Digital Sky SurveyData pengamatan (J2000 epos)Rasi bintangPiscesAsensio rekta 00j 08m 44.752d[1]Deklinasi +04° 36′ 45.12″[1]Pergeseran merah0,013049[2]Kecepatan radial helio3886 ± 42 km/s[2]Jarak183 juta tahun cahayaMagnitudo semu (V)13,18[3]Magnitudo semu (B)13,84[3]Ciri-ciriJenisSAB(rs)c:[4]Ukuran semu (V)1,7′ × 1,35′[5]Penamaan lainUGC 74, MCG+0...

مايكل أندرسون (كرة سلة)

  لمعانٍ أخرى، طالع مايكل أندرسون (توضيح). مايكل أندرسون معلومات شخصية الميلاد 23 مارس 1966 (العمر 57 سنة)فيلادلفيا الطول 5 قدم 11 بوصة (1.8 م) مركز اللعب هجوم خلفي  الجنسية  الولايات المتحدة الوزن 184 رطل  المدرسة الأم جامعة دركسل[1]  الحياة العملية بداية ال...

 

 

Unity Christian Music Festival

Music festival This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Unity Christian Music Festival – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2021) (Learn how and when to remove this template message) Unity Christian Music FestivalStatusactiveGenremusic festivalFrequencyAnnuallyLocation(s)Muskegon, Mi...

 

 

East Central Railway zone

Indian railway zone East Central Railway16-East Central RailwayOverviewHeadquartersHajipur[1]LocaleBihar, Jharkhand, Uttar Pradesh and Madhya PradeshDates of operation2002; 21 years ago (2002)–PredecessorEastern Railway zoneNorth Eastern Railway zoneTechnicalTrack gaugeBroad gaugeElectrificationYesOtherWebsiteECR official website The East Central Railway (abbreviated ECR) is one of the 19 railway zones in India.[2] It is headquartered at Hajipur and com...

1909 Philippine Assembly elections

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: 1909 Philippine Assembly elections – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2022) (Learn how and when to remove this template message) 1909 Philippine Assembly elections ← 1907 November 2, 1909 1912 → All 81 seats in the Phil...

 

 

Coastal Forces of the Royal New Zealand Navy

Historic ships of theRoyal New Zealand NavyRNZN Ensign Cruisers Frigates Corvettes Minesweepers Patrol boats Motor Launches Logistic support Survey and research Diving tenders Training ships Port vessels Naval bases Alphabetical list 1921–41 1913–21 Earlier Coastal Forces was a division of the Royal Navy established during World War II. It consisted of small coastal defence craft such as motor launches, submarine chasers, air-sea rescue launches, motor gun boats and motor torpedo boats. I...

 

 

List of amendments to the Constitution of the United States

List of US constitutional amendments This article is about the ratified and unratified amendments to the United States Constitution which have received the approval of the U.S. Congress. For proposals to amend the U.S. Constitution introduced in but not approved by Congress, see List of proposed amendments to the United States Constitution. This article is part of a series on theConstitutionof the United States Preamble and Articles Preamble I II III IV V VI VII Amendments to the Constitution...

Raunheim station

Raunheim Through stationGeneral informationLocationRaunheim, HesseGermanyCoordinates50°00′36″N 8°27′18″E / 50.010131°N 8.455103°E / 50.010131; 8.455103Owned byDeutsche BahnOperated by DB Netz DB Station&Service Line(s) Main Railway (15.9 km) (KBS 645.8/645.9/655 ) Platforms2Other informationStation coden/aDS100 codeFRACategory5 [1]Fare zone: 3750[2]Websitewww.bahnhof.deHistoryOpened1863Services Preceding station Rhine-Main S-Bahn Fo...

 

 

When Dinosaurs Ruled the Earth

1970 film by Val Guest When Dinosaurs Ruled the EarthU.S. Theatrical release posterby Tom ChantrellDirected byVal GuestWritten byVal GuestStory byJ. G. Ballard(Treatment)Produced byAida YoungStarringVictoria VetriRobin HawdonPatrick AllenImogen HassallCinematographyDick BushEdited byPeter CurranMusic byMario NascimbeneProductioncompanyHammer FilmsDistributed byWarner Bros.Release dates 1 October 1970 (1970-10-01) (London premiere) 25 October 1970 (1970-10-25)...

 

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!