Juana Mercedes Cabelo Llosa de Carboeira, nada en Moquegua o 7 de febreiro de 1842 e finada en Lima o 12 de outubro de 1909, foi unha escritora peruana. Influenciada pola corrente do positivismo e do naturalismo, foi a iniciadora da novela realista peruana. Escribiu seis novelas de contido social e intención crítica, sendo as máis exitosas Blanca Sol (1888), Las consecuencias (1890) e El conspirador (1892). Escribiu tamén numerosos artigos e ensaios publicados na prensa peruana, sobre temas literarios e sociais; en especial avogou pola emancipación da muller, polo que se conta entre as primeiras feministas do seu país.
Nada na cidade de Moquegua -no seo dunha familia terratenente de antigo raizame colonial- foi filla de Gregorio Cabelo e Furtado Zapata (hacendado), e Mercedes Llosa e Mendoza. O seu pai era bisneto dos condes de Cumes Altos. A súa nai era filla de Mariano da Llosa e Vizcarra, maxistrado moqueguano que foi presidente do Congreso Constituínte de 1827.
Non se coñece moito sobre os seus primeiros anos. Tivo unha excelente formación por parte do seu pai e o seu tío que nos anos 30 do século XIX viaxaran por Francia, traendo unha respectable biblioteca. Mercedes recibiu leccións con mestres privados que lle ensinaron ben o francés, motivo polo que máis tarde sempre se podía decatar enseguida das correntes literarias máis recentes en Francia, con autores modelo tales como Honoré de Balzac e Émile Zola.
Aos 22 anos trasladouse a Lima, onde viviu en casa dun tío, que era cosmógrafo maior da República. Á idade de 24 anos (1866) casou co médico Urbano Carboeira, quen lle achegou á ciencia e ao positivismo. Pero o matrimonio foi pouco feliz e non tivo fillos; o marido máis tarde converteuse en xogador e nun tipo "donjuanesco". Separáronse e el foise a vivir a Chincha.
En Lima, Mercedes tomou parte activa no mundo literario -entón imbuído no romanticismo- e colaborou activamente en diarios e revistas usando o pseudónimo de Enriqueta Pradel, antes de animarse a usar o seu propio nome. Aínda que comezou facendo versos, rapidamente pasou a escribir ensaios en favor da emancipación da muller.
Foi incorporada ao Ateneo de Lima e asistiu aos faladoiros da arxentina Juana Manuela Gorriti onde aprendeu a arte de novelar, é dicir, escribir novelas. Se Gorriti era coñecida polo seu romanticismo, Cabelo de Carboeira abandonou esta escola para cultivar o naturalismo e o realismo. No seu ensaio "La novela moderna" avogou polo realismo porque admitía a psicoloxía dos personaxes, tendencia que abrazou completamente na súa novela O conspirador (1892), unha sátira da actuación política do caudillo Nicolás de Piérola, que pouco despois chegou a ser presidente constitucional do Perú. A súa novela Blanca Sol condenou o materialismo daquel momento. Foi tan controversial que ofendeu á súa vella mestra Gorriti, quen era moito máis sutil nas súas críticas á sociedade.
Como Clorinda Matto de Turner, Cabelo foi moi pouco comprendida na súa época e foi o branco de fortes críticas de autores masculinos, como Juan de Arona e Ricardo Palma, críticas que aumentaron a raíz do triunfo da revolución de 1895, que encumbró* a Piérola no poder.
Talles críticas afectáronlle excesivamente, polo que se illou, e aínda por riba, empezou a padecer as consecuencias dunha sífilis que lle foi contaxiada polo seu propio esposo. Esta enfermidade causoulle unha parálise progresiva, demencia e terriblesúlceras, polo que tivo que pasar os seus últimos anos no Manicomio do Cercado de Lima, ata que faleceu en 1909.