Este artigo contén varias ligazóns externas e/ou bibliografía ao fin da páxina, mais poucas ou ningunha referencia no corpo do texto. Por favor, mellora o artigo introducindo notas ao pé, citando as fontes.
Fillo de Antoine Gay-Lussac, avogado e procurador de Lois XVI, realizou os seus primeiros estudos na súa rexión natal até que, en 1794, se dirixe a París. En 1797 foi aceptado na École Polytechnique (Escola [Superior] Politécnica), fundada tres anos antes, da que saíu en 1800 para ingresar na École des Ponts et Chaussées (Escola de pontes e camiños). Pero a profesión de enxeñiero no o atraía, así que pasaba cada vez máis tempo na Polytechnique onde era asistente de Claude Louis, participando activamente na Société d'Arcueil, fundada por este, durante máis de doce anos.
Época adulta
Á idade de 23 anos, en xaneiro de 1803, presentou ao Instituto (a Académie des sciences) a súa primeira memoria, "Recherches sur la dilatation des gaz", na que dá conta dos descubrimentos realizados por Charles en 1787. En 1804 efectúa dúas ascensións en globo aerostático, alcanzando unha altura de 7 000 metros.
En xaneiro de 1805 presenta ao Instituto unha nova memoria, na que formula a súa primeira lei sobre as combinacións gasosas (Primeira lei de Gay-Lussac), e emprende despois unha viaxe por Europa xunto ao seu amigo Humboldt para estudar a composición do aire e o campo magnético terrestre.
Foi elixido membro do Instituto en 1806, e dous anos despois casa con Geneviève Rojot (1785-1876), con quen terá cinco fillos. Na Polytechnique comeza experimentos cunha xigantesca pila de Volta de 600 pares de placas de cobre e zinc de 900 cm² cada unha; descobre, xunto con Thénard, o boro e o potasio, e formula a súa segunda lei "Sur la combinaison des substances gazeuses".
En 1809 é designado Profesor de Química Práctica na École Polytechnique, e titular da cátedra de Física na Facultade de Ciencias de París (na Sorbona) acabada de crear. O mesmo ano demostra que o cloro, chamado até entón ácido muriático oxixenado, é un elemento químico simple; este descubrimento foi realizado en paralelo tamén por Humphry Davy. Os camiños de investigación de Davy e Gay-Lussac volverán a cruzarse en 1813, cando ambos, traballando separadamente, descobren o iodo.
En 1815 descobre o ácido cianhídrico (ácido prúsico). En 1816 reinicia, xunto con Arago, os Annales de chimie et de physique (Anales de Física e Química), dos que será xefe de redacción. En 1818 é designado membro do Conseil de perfectionnement des Poudres et Salpêtres (Consello de prefeccionamento de pólvoras e salitres), ao que achegará melloras sobre a composición das pólvoras, os detonadores e as aliaxes para a fabricación de canóns.
Nos dez anos comprendidos entre 1819 e 1828 traballou en proxectos moi variados:
Fixo outras importantes contribucións á química industrial, mellorando os procedementos de fabricación do ácido sulfúrico e do ácido oxálico.
En 1829 foi nomeado ensaísta en xefe do Bureau de garantie à la Monnaie ("Oficina de garantía da Moeda"), organismo público encargado de vixilar a calidade da moedacuñada na Monnaie de Paris. Alí desenvolveu un novo método para determinar o título da prata nunha aliaxe, método que aínda se usa na actualidade.
En 1832 ingresou na Compagnie Manufacture des Glaces (Compañía de menufacturas de cristal) de Saint-Gobain co cargo de "censor"; en 1840 ascendeu a administrador, para converterse en presidente do consello de administración en 1843.
Actividade política
Como moitos outros científicos franceses do seu tempo, combinou a súa actividade profesional coa política. Foi elixido deputado por Haute-Vienne en 1831, sendo reelixido en 1834 e 1837. O rei Lois Filipe I nomeouno "par de Francia" en 1839.
Últimos días
En 1840 dimitiu do seu cargo na Polytechnique; en 1848 renunciou á maior parte dos seus postos, retirándose a descansar no seu predio en Lussac, cerca de Saint-Léonard, onde fixera construír un laboratorio. Morreu en París dous anos máis tarde. Está enterrado no cemiterio do Père-Lachaise.
Véxase tamén
Bibliografía
Coyac, Josiane & Marcel Fetizon (eds.) (1980): "Gay-Lussac: la carrière et l’œuvre d’un chimiste français durant la première moitié du XIXe siècle". Actes du Colloque Gay-Lussac, 11-13 décembre 1978. Palaiseau: École polytechnique. ISBN 2-7302-0018-5.
Crosland, Maurice (1978): Gay-Lussac, Scientist and Bourgeois. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-21979-5.