جمهوری آذربایجان یکی از کشورهای واقع در منطقهٔ قفقاز جنوبی است و پایتخت آن شهر بندری باکو در ساحل غربی دریای خزر است. این کشور که سرزمین آن در ۲ قارهٔ آسیا و اروپا گسترده شده است، ۸۶٬۵۶۸ کیلومتر مربع وسعت دارد و جمعیت آن نیز در سال ۲۰۲۰ بالغ بر ۱۰٬۰۶۷٬۱۰۰ نفر بوده است.
سرزمین جمهوری آذربایجان در سطح اول تقسیمات کشوری به ۱۴ بخش تحت عنوان «رایون اقتصادی[الف]» یا «استان» تقسیم شده است؛ این بخش‌ها شامل منطقهٔ شهری باکو و جمهوری خودمختار نخجوان هم هستند.[۱][۲][۳] در سطح اول تقسیمات کشوری، استان قبه-خاچماز و بخشی از شمال استان آب‌شوران-خیزی، بخش‌های اروپایی جمهوری آذربایجان به شمار می‌روند. جمهوری خودمختار نخجوان نیز به خاک اصلی جمهوری آذربایجان متصل نیست و برون‌بوم این کشور محسوب می‌شود.
جمهوری آذربایجان در سطح دوم تقسیمات کشوری به ۷۴ بخش تقسیم شده که شامل ۶۳ «رایون[ب]» یا «شهرستان» و ۱۱ «شهر تابع جمهوری[پ]» است.[۴] شهرهای تابع جمهوری دارای محدودهٔ مستقل زیر نظر حکومت مرکزی هستند و تابع شهرستان‌ها نیستند؛ البته ۳ شهر تابع جمهوری لنکران، شکی و یولاخ مرکز شهرستان‌های همنام خود (شهرستان‌های لنکران، شکی و یولاخ) هستند و برخلاف ۸ شهر دیگر تابع جمهوری، در تقسیمات کشوری، محدوده‌ای مستقل از شهرستان‌های خود ندارند.[۳][۱] در سطح دوم تقسیمات کشوری، بخش‌هایی از ۲ شهرستان قزاق و صدرک در داخل خاک ارمنستان قرار گرفته‌اند و برون‌بوم جمهوری آذربایجان به شمار می‌روند. همچنین بخشی از خاک ارمنستان به صورت برون‌بوم در داخل شهرستان گده‌بی قرار گرفته است و جزء خاک جمهوری آذربایجان محسوب نمی‌گردد.
پس از امضای توافقنامه آتش‌بس ناگورنو قره‌باغ در سال ۲۰۲۰، شهر تابع جمهوری خان‌کندی و بخش‌هایی از شهرستان‌های ترتر، کلبجر، لاچین، خواجه‌وند، شوشی و خواجه‌لی همچنان تحت حاکمیت جمهوری آرتساخ قرار دارند.
فهرست تقسیمات کشوری جمهوری آذربایجان در سطوح اول و دوم، به همراه مساحت و جمعیت آن‌ها طبق آخرین آمار دولتی (سال ۲۰۲۰) به شرح زیر است:[۵]