گشتل

گشتل (به انگلیسی: Ge-stell) (به آلمانی: Gestell) یک کلمه آلمانی است که توسط فیلسوف آلمانی قرن بیستم مارتین هایدگر برای توصیف آنچه در پس زمینه فناوری مدرن نهفته‌است استفاده می‌شود.^[۱]

هایدگر این اصطلاح را در سال ۱۹۵۴ در پرسش مربوط به فناوری معرفی کرد، متنی که بر اساس سخنرانی "چارچوب" ("Das Gestell") برای اولین بار در ۱ دسامبر ۱۹۴۹ در برمن ارائه شد. این کلمه از ریشه کلمه stellen مشتق شده‌است که به معنای "قرار دادن" یا "قرار دادن" است و با پیشوند آلمانی Ge- ترکیب شده‌است که بیانگر شکلی از "جمع آوری" یا "مجموعه" است. این اصطلاح همه اقسام موجودات را در بر می‌گیرد و آنها را به نحوی مرتب می‌کند. ^{[۲] [۳][۳]}

هایدگر مفهوم گشتل را در بیان خود از ماهیت فناوری به کار برد.^{[۴] [۵]} او به این نتیجه رسید که فناوری اساساً قالب بندی (Gestell) است. به این ترتیب، جوهر تکنولوژی Gestell است. در واقع، «گشتل، به معنای واقعی کلمه، «قاب‌بندی»، دیدگاهی فراگیر از فناوری است، نه به‌عنوان وسیله‌ای برای رسیدن به هدف، بلکه به‌عنوان شیوه‌ای از وجود انسان». او همچنین توضیح داد که در معنایی جامع تر، این مفهوم، شیوه نهایی خود پنهانی تاریخی φύσις اولیه است. ^{[۶] [۴]}

هایدگر در تعریف ماهیت فناوری به عنوان گشتل، اشاره کرد که تمام آنچه در جهان حضور یافته‌است، در قالب قالب بندی شده‌است. این قاب بندی مربوط به شیوه ای است که واقعیت در دوره فناوری مدرن ظاهر می‌شود یا خود را آشکار می‌کند و افرادی که در این "شیوه نظم دهی" متولد می‌شوند همیشه در Gestell (قاب بندی) تعبیه می‌شوند. ^[۷]

بنابراین آنچه در جهان آشکار می‌شود، چیزی که خود را به عنوان خود نشان داده‌است (حقیقت خود) ابتدا نیازمند یک قالب بندی است که به معنای واقعی کلمه راهی برای وجود در جهان است تا بتوان آن را دید و فهمید. با توجه به ماهیت فناوری و اینکه ما چیزها را در عصر تکنولوژیکی خود می‌بینیم، جهان به عنوان "ذخیره ایستاده" در نظر گرفته شده‌است. هایدگر می‌نویسد

قاب بندی به معنای گرد آمدن آن موقعیتی است که انسان را درگیر می‌کند، یعنی او را به چالش می‌کشد تا امر واقعی را در حالت نظم بخشی به عنوان ذخیره ایستاده آشکار کند. قاب بندی به معنای آن شیوه آشکارسازی است که بر ذات فناوری مدرن تأثیر می‌گذارد و خود هیچ فناوری نیست.^[۸]

به علاوه، هایدگر با دادن نقشی فعال به گشتل، این واژه را به گونه ای غیر معمول به کار می‌برد. در استفاده معمولی، این کلمه به سادگی به نوعی دستگاه نمایشگر، مانند قفسه کتاب یا قاب عکس، اشاره می‌کند. اما برای هایدگر، گشتل به معنای واقعی کلمه یک «جمع آوری با هم» چالش برانگیز است، به منظور آشکارسازی یا ارائه. اگر در علم و فن آوری مدرن به کار رود، «ذخیره ایستاده» در مورد رودخانه زمانی که برق تولید می‌کند یا زمین اگر به عنوان منطقه معدن زغال‌سنگ یا خاک به عنوان ذخایر معدنی آشکار شود، فعال است. ^[۹]

برای برخی از محققان، گشتل به طور مؤثر خشونت تکنولوژی را توضیح می‌دهد. این به توضیح هایدگر نسبت داده می‌شود که وقتی گشتل بر آن تأثیر می‌گذارد، «هر امکان دیگری برای آشکار شدن را از بین می‌برد» و «آن آشکاری را پنهان می‌کند که به معنای poiesis، به آن چه حضوری اجازه ظهور می‌دهد» ^[۱۰]

کاربردهای بعدی این مفهوم

جورجو آگامبن در تفسیر مفهوم فوکو از dispositif (دستگاه) به دفعات از هایدگر استفاده کرد و در اثر خود «دستگاه چیست»، دستگاه را «اصطلاح فنی تعیین کننده در استراتژی اندیشه فوکو» توصیف کرد. ^[۱۱] آگامبن معتقد بود که گشتل چیزی بیش از آنچه به عنوان oikonomia ظاهر می‌شود نیست. آگامبن از سینما به عنوان دستگاه گشتل یاد کرد، زیرا فیلم‌ها ژست‌های انسان را ضبط و ضبط می‌کنند. ^[۱۲]

آلبرت بورگمان با ارائه مفهومی عملی تر از ماهیت فناوری، مفهوم هایدگر از گشتل را گسترش داد. ^[۱۳] قالب بندی هایدگر به پارادایم دستگاه بورگمن تبدیل شد که رابطه صمیمی بین افراد، اشیا و ابزارهای تکنولوژیکی را توضیح می‌دهد. ^{[۱۴] [۱۵] [۱۶]}

کلادیو سیبورا تفسیر دیگری را توسعه داد که بر تجزیه و تحلیل زیرساخت سیستم اطلاعاتی با استفاده از مفهوم گشتل متمرکز بود. ^[۱۷] او بهبود معنای اصلی «ساختاری» با «روندی» را بر ریشه‌شناسی گشتل بنا کرد، به طوری که نشان دهنده روند فراگیر ترتیب، تنظیم و نظم بخشی به منابعی است که هم منابع انسانی و هم منابع طبیعی را در بر می‌گیرد. ^[۱۸] سیبورا زیرساخت‌های اطلاعاتی را با گشتل تشبیه کرده‌است و این ارتباط برای پایه‌ریزی فلسفی بسیاری از جنبه‌های آثار او از جمله توصیف او از فرآیند ذاتی خود تغذیه‌ای آن مورد استفاده قرار گرفت.^[۱۸]

جستارهای وابسته

• مارتین هایدگر
• هستی و زمان
• دازاین

منابع

1. Mitcham, Carl (1994), Thinking Through Technology, University of Chicago Press, p. 52, ISBN 0-226-53198-8
2. Safranski, Rüdiger (1999). Martin Heidegger: Between Good and Evil. Cambridge, MA: Harvard University Press. p. 391. ISBN 9780674387102.
3. Wendland, Aaron; Merwin, Christopher; Hadjioannou, Christos (2018). Heidegger on Technology. New York: Routledge. ISBN 9781138674615.
4. Loscerbo, John (2012). Being and Technology: A Study in the Philosophy of Martin Heidegger. The Hague: Martinus Nijhoff Publishers. p. 109. ISBN 9789400982246.
5. Godzinski, Ronald (January 2005), "(En)Framing Heidegger's Philosophy of Technology", Essays in Philosophy, 6 (1): 115–122, doi:10.5840/eip20056120, archived from the original on 13 June 2010, retrieved 3 August 2023
6. "Martin Heidegger". Archived from the original on 2006-01-10. Retrieved 2006-01-12.
7. du Preez, Amanda (2009). Gendered Bodies and New Technologies: Rethinking Embodiment in a Cyber-era. Newcastle upon Tyne, UK: Cambridge Scholars Publishing. p. 40. ISBN 9781443813235.
8. Martin Heidegger, The Question Concerning Technology and Other Essays (New York: Harper, 1977), p. 20.
9. Boetzkes, Amanda (2016). Heidegger and the Work of Art History. Oxon: Routledge. p. 106. ISBN 9781409456131.
10. Young, Julian (2002). Heidegger's Later Philosophy. Cambridge: Cambridge University Press. p. 50. ISBN 0521809223.
11. Agamben, Giorgio (2009), What is an Apparatus? and Other Essays, Stanford University Press, ISBN 978-0-8047-6230-4
12. Binkley, Sam; Capetillo, Jorge (2009). A Foucault for the 21st Century: Governmentality, Biopolitics and Discipline in the New Millennium. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing. p. 110. ISBN 9781443804448.
13. Kotsko, Adam (2017-07-14). Agamben's Philosophical Lineage. Edinburgh: Edinburgh University Press. pp. 70–71. ISBN 9781474423632.
14. Gustafsson, Henrik; Gronstad, Asbjorn (2014-01-16). Cinema and Agamben: Ethics, Biopolitics and the Moving Image (به انگلیسی). Bloomsbury Publishing USA. ISBN 9781623561253.
15. Jeffrey, White (2015). Rethinking Machine Ethics in the Age of Ubiquitous Technology. Hershey, PA: IGI Global. p. 132. ISBN 9781466685925.
16. Rasmussen, Larry (1993). Moral Fragments and Moral Community: A Proposal for Church in Society. Minneapolis: Fortress Press. pp. 78. ISBN 0800627571.
17. Ciborra, Claudio (2002), Labyrinths of Information, OUP, ISBN 0-19-927526-2
18. Rossignoli, Cecilia; Gatti, Mauro; Agrifoglio, Rocco (2015). Organizational Innovation and Change: Managing Information and Technology. Cham, Switzerland: Springer. p. 92. ISBN 9783319229201.

• هستی و زمان، مارتین هایدگر، ترجمه عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی، ۱۳۸۹.
• هستی و زمان، مارتین هایدگر، ترجمه سیاوش جمادی، (ویراست دوم)، تهران: انتشارات ققنوس، ۱۳۸۹.

پیوند به بیرون

• هایدگر و آموزه‌های تائوئیسم
• درباره هایدگر
• درباره هستی و زمان در رادیو زمانه
• نامه‌های هایدگر به همسرش الفریده در روزنامه اعتماد بایگانی‌شده در ۱۴ ژوئن ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine
• مفهوم زمان از دیدگاه هایدگر
• زندگینامه هایدگر
• مارتین هایدگر، فیلسوف بزرگ آلمانی
• تفرد از نگاه مارتین هایدگر
• فیلسوف در جستجوی هدف هستی
• کتاب‌شناسی هایدگر به فارسی